Direct naar artikelinhoud
Sterrenkunde

Nieuw bewijs voor 'Planeet Negen' en mogelijk andere wereld voorbij Neptunus

Artistieke voorstelling van het mogelijke bestaan van Planeet Negen.Beeld REUTERS

Bestaat er een negende planeet, nog ver voorbij Neptunus in ons zonnestelsel? Sinds 2016 is er dat sterke vermoeden, gebaseerd op indirecte bewijzen, met name het opmerkelijke gedrag van asteroïden. Er is nu weer zo eentje opgedoken, asteroïde 2015 BP519. Het blijft wel wachten op een visuele waarneming als ultiem bewijs voor die andere wereld.

Planeet Negen, zoals de hypothetische planeet genoemd wordt, zou tien keer de aardmassa omvatten. Het bestaan ervan zou onder meer de ongewone baan van de nog niet zo lang geleden ontdekte asteroïde 2015 BP519 kunnen verklaren. Als Planeet Negen echt gespot zou worden, dan is het de eerste ontdekking van een planeet in ons zonnestelsel sinds 1930, toen Pluto in het vizier kwam. Tot 2006 was Pluto de negende planeet, naast Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Twaalf jaar geleden is Pluto geherkwalificeerd naar dwergplaneet. En vóór Pluto moeten we al teruggaan tot 1846, toen Neptunus ontdekt werd.

Asteroïde 2015 BP519 werd drie jaar geleden al gespot, op een afstand van 55 keer die tussen de Aarde en de zon. Sindsdien volgen astronomen, onder leiding van Juliette Becker van de universiteit van Michigan, BP519 op. Hun conclusie is nu dat het ruimtelijke rotsblok een zeer ongewone baan volgt. Die kan het makkelijkst verklaard worden door de zwaartekracht van een enorme planeet, tot nu toe nog ongezien.

Computersimulaties

De baan van BP519 brengt de asteroïde van 35 tot 863 keer de straal van de baan van de Aarde. Het gekke is dat de ruimterots in een hoek van 54 graden helt naar de banen van de aarde, de andere planeten en de meeste asteroïden. Als we ervan uitgaan dat BP519 gevormd is in hetzelfde vlak als de andere objecten in het zonnestelsel, dan is er voor de kanteling ervan een grote zwaartekracht nodig om BP519 in positie te hijsen. Becker en haar team deden verscheidene computersimulaties. Van zodra ze zo'n grote planeet in hun modellen staken, kon de baan van BP519 verklaard worden door de zwaartekracht.

Al sinds 2014 wordt er gedacht aan een planeet in het zonnestelsel nog verder dan Neptunus. Astronomen Chadwick Trujillo en Scott Sheppard kwamen er toen mee af. Sinds de aankondiging van een hypothetische planeet twee jaar later door Konstantin Batygin en Michael Brown van Caltech University spreken astronomen van Planeet Negen.

Superaarde

Het enige sluitende bewijs zou zijn dat de bewuste planeet ook visueel waargenomen wordt. Maar dat zou weleens heel lastig kunnen zijn, omdat ze mogelijk honderden keren verder van de zon staat dan de Aarde. Als het ooit zover is, dan zou dat echt wel spectaculair zijn. Dan wordt het bestaan bevestigd van een enorme nieuwe wereld, een superaarde, nooit eerder zo dichtbij waargenomen in ons eigen zonnestelsel. De tot nu toe ontdekte superaardes bevinden zich rond andere sterren. In ons zonnestelsel is de Aarde de grootste rotsachtige planeet. 

Astronomen kunnen anderzijds ook objecten vinden die de hypothese van Planeet Negen niet staven. In dat geval zullen ze op zoek moeten gaan naar andere verklaringen voor die verre asteroïden met hun vreemde banen.