De Vlaamse regering heeft vrijdag een opvolger aangeduid voor Lieven Viaene. De West-Vlaamse inspecteur-generaal kreeg eerder dit jaar eervol ontslag van de regering en gaat met pensioen. De nieuwe topvrouw van de Onderwijsinspectie wordt Katrien Bonneux. Na een selectieprocedure die uitgevoerd werd door een extern bureau, werden twee kandidaten voorgedragen aan de Vlaamse regering. Die koos finaal voor Bonneux.

Bonneux is sinds 2021 kabinetschef Onderwijs bij Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). Toen de eerste kabinetschef van Weyts, Carine Steverlynck, vertrok, was Bonneux een ­logische keuze. Zij had in 2020 de rol van coördinator van het coronabeleid opgenomen en werkte zich zo in de kijker.

Grote uitdagingen

Volgens Weyts heeft ze “een stevige staat van dienst in het onderwijsbeleid”. Ze ging in 2006 aan de slag bij de afdeling ondersteuningsbeleid van het Departement onderwijs en vorming en werd in 2012 afdelingshoofd van de afdeling Secundair onderwijs en leerlingenbegeleiding. “Dit is een kwestie van de juiste vrouw op de juiste plaats. Er wachten grote uitdagingen bij de Onderwijsinspectie: de planlast verminderen en de onderwijskwaliteit opvoeren”, aldus de minister.

De keuze voor Bonneux is zonder meer opvallend. Bij zijn afscheid haalde ex-topman Lieven Viaene nog hard uit naar Weyts. Zowel de visie als de manier van werken van de minister vond Viaene beneden alle peil. Zo mocht er over bepaalde onderzoeken niet gecommuniceerd worden en werden persberichten herschreven. “We worden monddood gemaakt”, zei Viaene daarover aan De Standaard.

Lees ook

Lees ook

Topman onderwijsinspectie klaagt politieke druk Weyts aan: “We zijn monddood gemaakt” 

Zorgen om objectiviteit

Viaene – en velen in het onderwijsveld met hem – maken zich zorgen over de onafhankelijkheid van de inspectie. Hij zei daarover: “De inspectie heeft pas slagkracht als ze onafhankelijk van de politiek kan functioneren en objectief kan rapporteren. Als ze gebruikt wordt om voor de minister te rijden, heeft ze die niet.”

Ook de politiek was keihard voor de houding van de minister. Dat ging van “griezelig en erg schadelijk” (Vooruit) en “de onafhankelijkheid is cruciaal” (Open VLD) tot “het primaat van de politiek is in Vlaanderen compleet doorgeslagen. Het is nefast voor degelijk ­bestuur” (Groen).

Dat een kabinetschef onmiddellijk doorschuift naar een topfunctie bij de waakhond, versterkt die vrees. “Waar is er nog vertrouwen in een ernstig advies van inspectie op onafhankelijke wijze?”, zegt een bron uit het middenveld, die anoniem wil blijven. “Dit is nu echt een functie waar je als kabinetschef niet meteen kunt instappen.”

Dat mensen politiek benoemd worden, is uiteraard niet vreemd, maar wel dat ze ook aan het hoofd van de inspectie komen. Bonneux’ profiel verschilt wezenlijk met dat van haar voorganger, Viaene. Die kwam als algemeen directeur van een grote scholengroep over naar de inspectie. De keuze voor Bonneux ligt zo in lijn met een eerdere reactie van Weyts, die de inspectie ziet als een van de topambtenaren onder zich. Over de kritiek van Viaene zei hij: “Als hij zelfstandig wil worden, kan hij een winkel of een kapperszaak beginnen.”

Lees ook

 Zorgouders moeten een leven lang plannen: “Twan is vijf, maar we moeten nu al nadenken over waar hij na zijn 21ste terechtkan”