Brusselse probleemwijken volgen Japans voorbeeld: 'kobans' op elke straathoek

De voorbije jaren werden in verschillende probleemwijken in Brussel enkele 'kobans' opgericht – naar het Japanse voorbeeld waar elk stratenblok zijn eigen commissariaat en agenten heeft. Agenten moeten op die manier makkelijker bereikbaar zijn voor buurtbewoners en handelaars.

Marie Verbeke van politiezone Zuid, waar vier kobans zijn gevestigd, ziet vooral voordelen in het lokale initiatief: "Wij ondervonden dat preventieploegen geen voeling hadden met de problemen die spelen in de Brusselse buurten. Ze werden heen en weer gestuurd, maar wisten bijvoorbeeld niet wie er rondhing." Door permanente wijkagenten in te zetten kan sneller en vooral op een meer adequate manier gereageerd worden, besluit Verbeke.

Ook Sarah Van Praet, criminologe verbonden aan het NICC (Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie), is van mening dat het succes schuilt in de lokale aanpak van de microcommissariaten: "Kobans die werken met wijkagenten zijn verantwoordelijk voor slechts een beperkte oppervlakte en zo kunnen de agenten de tijd nemen om rond te slenteren in hun regio. De band tussen de politieman en de burger is in deze wijken getransformeerd. De wijkagent loopt samen met de vuilruimer de straat op, wat de man met de pet niet alleen een veilig gevoel geeft, maar het dicht ook de kloof tussen politie en burger." 

Daling criminaliteit?

Volgens Eric Thomas, burgemeester van Anderlecht, zijn de kobans ook in staat om de criminaliteit te doen afnemen: "De stijgende criminaliteit zette de gemeente aan om extra investeringen te doen in onze politiezone door onder andere de decentralisatie van de politiebureaus.In Anderlecht werden die wijkcommissariaten uit noodzaak opgericht en met succes." Dat laten recente cijfers ook zien. Het voorbije jaar werden 304 gevallen van sackjacking (handtasdiefstal uit een wagen) geregistreerd in Brussel. Het lijkt veel, maar is in tegenstelling tot de 582 gevallen in 2016 wel al een sterke daling.  

Of kobans in staat zijn om criminaliteit de kop in te drukken, is Van Praet nog niet zo zeker over: "Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. De cijfers zijn niet volledig betrouwbaar aangezien criminele feiten in zulke wijken vaak niet geregistreerd worden. Het succes afmeten is in dit geval wel moeilijk." 

Bovendien vindt Van Praet dat kobans ook stigmatiserend kunnen werken: "De algemene principes waarmee deze commissariaten werken, zouden overal toegepast moeten worden en niet enkel in probleemwijken. Iets wringt wel, er zou geen koban nodig moeten zijn om de politie weer dichter bij de burger te brengen." Ook Verbeke is er van overtuigd dat de kobans op dit moment enkel een aanvulling kunnen bieden op de preventiediensten en nog niet op eigen benen kunnen staan. Of andere steden nu ook zullen volgen, weet Verbeke niet.