André Zwartbol: Frauderen heet bij de altijd ontspannen VVD: je neemt het iets te luchtig op
Op het VVD-festival – ja, partijcongressen zijn echt passé – ging het afgelopen weekend over de integriteitshelpdesk die de partij vorige week heeft opgetuigd. VVD’ers die twijfelen of iets mag, kunnen daar terecht. ‘Stel’, zegt partijvoorzitter Christianne van der Wal, ‘je bent raadslid en je krijgt van de lokale aannemer korting op de verbouwing van je huis, dan kun je even bellen.’ Om te ‘sparren’, zoals het in die kringen heet. ‘Hé, kèrel, hoe pak jij zoiets aan?’
Er kwam nog een voorbeeldvraag langs. ‘Mag je als raadslid of burgemeester na een paar wijntjes nog in de auto stappen?’ Blijkbaar rijden VVD’ers zó hard dat ze al die borden met BOB-reclames niet kunnen lezen. Dus, heel handig, zo’n helpdesk.
Het gaat, zei de partijvoorzitter, om ‘de ontwikkeling van een moreel kompas’. Daar zijn we ‘iets te luchtig mee bezig geweest’. Oeps, dat floepte er zomaar uit. Zei ik dat echt? Deed u nu al dat liberale gefraudeer van de afgelopen jaren af als ‘iets te luchtig’? Ja, dat deed u. Geeft niet hoor. U bent VVD’er in hart en nieren. Zo’n moreel kompas ontwikkelt zich heel langzaam. Die luchtigheid heeft trouwens ook voordelen: je ziet niet alles meteen als een probleem. Typisch Hollands trekje.
Dat er alleen maar partijgenoten achter de telefoon van de helpdesk zitten, wordt natuurlijk uitgelegd als een nadeel. Is een frisse blik niet veel beter? Misschien iemand van de coalitie, die een beetje opbouwend wil zijn. Een fijne ChristenUnie-juffrouw bijvoorbeeld – altijd bereid tot vergeving; een warm bad voor iedere zondaar.
Maar wat in christelijke kring vaak goed werkt, en dat zal het bij VVD’ers vast ook goed doen, is mensen confronteren met een voormalig zondaar. In VVD-termen: stel dat de Roermondse oud-wethouder Jos van Rey bij de helpdesk de telefoon opneemt, dan zou hij die vraag over de lokale aannemer die korting wil geven, uitstekend kunnen beantwoorden.
Eén nadeel. Van Rey heeft zich nooit erg schuldbewust getoond over de steekpenningen die hij aannam. Dus het is even zoeken naar een schuldbewuste VVD’er. Zeg maar: naar iemand die het niet al te luchtig opvat.
