Rome verzet zich tegen het gebruik van aan Oekraïne geleverde wapens tegen doelwitten op het Russische grondgebied. Dat heeft de Italiaanse premier Giorgia Meloni (foto) zondag herhaald naar aanleiding van uitspraken van de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, die de deur openzette voor deze optie.

"Ik weet niet waarom de heer Stoltenberg zoiets gezegd heeft, ik denk dat we heel voorzichtig moeten zijn. Ik ben het ermee eens dat de NAVO vastberaden moet blijven, niet het signaal moet geven dat ze zwicht", zei Meloni in een televisie-uitzending.

Stoltenberg zei zaterdag in een interview met het weekblad The Economist dat "de tijd was gekomen voor de bondgenoten om te bekijken of sommige beperkingen op het gebruik van de wapens die ze aan Oekraïne leveren, opgeheven kunnen worden". "Vooral nu er belangrijke gevechten in Charkiv aan de gang zijn. Het is voor Oekraïne veel moeilijker zich te verdedigen als het deze wapens niet tegen legitieme militaire doelwitten op Russisch grondgebied mag gebruiken", aldus Stoltenberg.

Zijn verklaringen lokten verontwaardiging uit in Rome, dat Oekraïne militair steunt maar een uitbreiding van het conflict vreest. 

Vicepremier Matteo Salvini reageerde fel op de uitspraken van Stoltenberg. "Deze meneer moet ofwel vergeving vragen, of zijn uitspraken rechtzetten of ontslag nemen", zei hij op een verkiezingsmeeting in Napels. De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antonio Tajani, had zaterdag al gezegd dat "de militaire instrumenten die Italië levert, binnen Oekraïne moeten worden gebruikt" en niet op Russische grondgebied.

EU-Raadsvoorzitter Charles Michel heeft de Russische raketaanval op een doe-het-zelfzaak in de Oekraïense stad Charkov veroordeeld. Bij die aanslag kwamen minstens veertien mensen om het leven. Michel noemde de aanval op X "afschuwelijk".

"De pogingen van Rusland om Oekraïense burgers te terroriseren als onderdeel van zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne zijn misdadig", schreef de voorzitter van de Europese Raad op het socialemediaplatform. "Samen kunnen we de wrede aanvallen van Rusland stoppen. We moeten dringend werk maken van een oplossing voor een alomvattende luchtverdediging voor Oekraïne."

De drukke doe-het-zelfzaak werd zaterdag geraakt door Russische geleide projectielen. Er zouden bij de aanvallen ook meer dan veertig gewonden zijn gevallen. En nog zeker meer dan tien mensen zijn vermist.

Door Russische raketaanvallen op de Oost-Oekraïense stad Charkiv zijn zaterdag ten minste veertien mensen om het leven gekomen. Eerder werd gesproken over elf slachtoffers bij de aanval op een Oekraïense doe-het-zelfzaak, maar ondertussen heeft gouverneur Oleg Sinegoebov bekendgemaakt dat de slachtofferbalans is opgelopen. Eerdere berichten spraken ook over een veertigtal gewonden en zestien vermisten.

Tijdens de nacht van zaterdag op zondag heeft Rusland ook luchtaanvallen uitgevoerd met raketten en drones, zo meldt het Oekraïense leger zondagochtend. De doelen van de nachtelijke aanvallen zouden vooral in het westen van Oekraïne liggen. Er werden onder meer explosies gemeld in de regio Chmelnytsky, waar een belangrijke Oekraïense luchtmachtbasis ligt.

Ook is Lviv bij de grens met Polen aangevallen, schrijft de burgemeester van die stad op Telegram. In Kiev is volgens de publieke omroep Suspilne in de nacht van zaterdag op zondag ook een explosie gehoord. In de stad zochten veel mensen beschutting tegen de luchtaanvallen in schuilkelders.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zondag de Amerikaanse president Joe Biden en de Chinese president Xi Jinping gevraagd om deel te nemen aan een vredestop die op 15 en 16 juni gepland is in Zwitserland. "Ik roep de wereldleiders op (...), president Biden, de leider van de Verenigde Staten, en president Xi, de leider van China (...), alstublieft, steun de vredestop met uw leiderschap en uw deelname", aldus Zelenski in een videoboodschap.

De vredesconferentie is gepland in de stad Luzern. Zwitserland heeft meer dan 160 delegaties uitgenodigd, maar Rusland nog niet. Rusland, dat Oekraïne op 24 februari 2022 binnenviel, liet weten geen interesse te hebben in een deelname aan deze conferentie.

Het Kremlin heeft al herhaaldelijk laten weten dat het aan geen enkele onderhandeling zal deelnemen als Kiev niet akkoord gaat met een annexatie door Rusland van de zowat 20 procent van het Oekraïense grondgebied die momenteel door Rusland bezet wordt.

Rusland zegt opnieuw een dorp in het noordoosten van Oekraïne in handen te hebben. Het gaat over Berestove, in de regio Charkov. Dat stelt het Russische ministerie van Defensie.

Het Oekraïense leger heeft in de nacht van zaterdag op zondag 12 raketten en 31 drones, allemaal gelanceerd door het Russische leger, vernietigd. Dat meldt de Oekraïense luchtmacht. Ze werden zowel over het noorden, oosten, westen als zuiden van het land afgevuurd, klinkt het. Van twee van Ruslands supersonische "Kinzhal"-raketten die ook werden afgevuurd verloren de Oekraïners het spoor. De Oekraïense luchtmacht deelde niet mee waar die raketten zouden zijn neergekomen.

Door Russische raketaanvallen op de Oost-Oekraïense stad Charkov zijn zaterdag ten minste elf mensen om het leven gekomen. Eerder werd gesproken over zes slachtoffers bij de aanval op een Oekraïense doe-het-zelfzaak, maar ondertussen heeft gouverneur Oleg Sinegoebov bekendgemaakt dat de slachtofferbalans is opgelopen. Eerdere berichten spraken ook over een veertigtal gewonden en zestien vermisten.

Tijdens de nacht van zaterdag op zondag heeft Rusland ook luchtaanvallen uitgevoerd met raketten en drones, zo meldt het Oekraïense leger zondagochtend. De doelen van de nachtelijke aanvallen zouden vooral in het westen van Oekraïne liggen. Er werden onder meer explosies gemeld in de regio Chmelnytsky, waar een belangrijke Oekraïense luchtmachtbasis ligt.

Ook is Lviv bij de grens met Polen aangevallen, schrijft de burgemeester van die stad op Telegram. In Kiev is volgens de publieke omroep Suspilne in de nacht van zaterdag op zondag ook een explosie gehoord. In de stad zochten veel mensen beschutting tegen de luchtaanvallen in schuilkelders.

In de Oekraïense stad Charkov zijn zaterdag, volgens de meest recente berichten, zeker zes mensen om het leven gekomen bij een Russische aanval op een winkel met bouwmateriaal. Dat heeft de burgemeester van de stad, Igor Terechov, aangekondigd op Telegram. Hij heeft het ook over 35 zwaar gewonden en verschillende vermisten.

De bouwmarkt maakt deel uit van een groter winkelcomplex dat werd geraakt door twee Russische raketten. Op dat moment waren er volgens de overheid zo'n 200 klanten en personeelsleden aanwezig.
Volgens gouverneur Oleg Sinegoebov brandde de zaak met een oppervlakte van 15.000 vierkante meter volledig uit. Burgemeester Terechov spreekt van "puur terrorisme". 
President Volodimir Zelenski reageerde ontsteld op de nieuwssite Ukrinform. "Weer een nieuwe uiting van Russische waanzin, anders kan ik het niet noemen. Een aanval op een overduidelijk civiel doel, een bouwmarkt. Een van de grootste, op zaterdag, op klaarlichte dag. Alleen compleet gestoorden zoals Poetin zijn in staat mensen op zo'n walgelijke wijze te vermoorden en te terroriseren."

Bij de Oekraïense beschieting van een Russisch dorp, ruim 10 kilometer van de Oekraïense grens bij Belgorod, zijn volgens de plaatselijke autoriteiten een man en een vrouw gedood. Ze bezweken aan de gevolgen van granaatscherven die afkomstig waren van een Oekraïense MLRS (Multiple Launch Rocket System). Tien mensen, onder wie een kind van 8 jaar, raakten gewond volgens de Russische gouverneur van de regio.

Meer dan twintig woningen zouden bij de beschieting van Oktjabrski zijn beschadigd. De Russische grensstreek, circa 50 kilometer ten noorden van de Oekraïense stad Charkiv, wordt sinds de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 vaak onder vuur genomen.

 

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag gezegd dat er in Charkov mogelijk "meer dan 200 mensen" waren in de hypermarkt voor bouwmateriaal die door een Russische aanval werd getroffen.

"Momenteel weten we dat er mogelijk meer dan 200 mensen binnen in de hypermarkt waren. Alle diensten zijn ter plaatse om de mensen hulp te bieden en de brand te blussen", aldus Zelenski op Telegram.
Officieel zijn er twee doden geteld en verschillende gewonden. Maar dat aantal zou dus nog fors kunnen oplopen.

 

Het Russische leger heeft zaterdag de verovering geclaimd van het dorpje Archanhelske, in de oblast Donetsk in het oosten van Oekraïne. Begin mei veroverde het Russische leger nog het nabijgelegen dorpje Otsjeretyne en sindsdien zette het er zijn gestage opmars door.

Rusland wint al maanden bij mondjesmaat terrein in het oosten van Oekraïne. Op 10 mei lanceerde het ook een nieuw offensief in de regio Charkiv in het noordoosten. Het Oekraïense leger beweerde daar vrijdag wel de Russische troepen een halt te hebben toegeroepen.

Een Russisch waarschuwingssysteem voor kernbommen zou beschadigd geraakt zijn bij een Oekraïense droneaanval. Foto's van schade aan de installatie in de buurt van de stad Armavir, in het zuiden van Rusland, zijn opgedoken op Russische en Oekraïense zenders, zo schreef het Amerikaanse Institute of War vrijdagavond. Aan Russische zijde uitte de voormalige NAVO-ambassadeur Dmitri Rogozin zich zaterdag over het incident. Hij sprak op X over schade aan "een sleutelelement van de militaire controle over strategische kernwapens". Een officiële bevestiging is er nog niet.

Rogosin, die ondertussen in de Russische Senaat zetelt, verweet de VS de aanval gepland te hebben of er toch minstens van op de hoogte te zijn geweest. Hij waarschuwde dat dergelijke incidenten de wereld dichter bij een kernoorlog brengen. Het Kremlin en het Russische ministerie van Defensie lieten zich nog niet uit over de zaak.

De aanval met een drone zou in de nacht van woensdag op donderdag hebben plaatsgevonden, toen Oekraïne ook een communicatiepost van het Russische leger op de Krim onder vuur nam. De Russische radar in Armavir zou volgens berichten kernwapens vanop 6.000 kilometer kunnen spotten. De radar staat in voor de bewaking van het luchtruim boven de Krim en Zuidwest-Europa tot aan de Atlantische Oceaan.

Oekraïense strijdkrachten hebben opnieuw de controle over gebieden ten noorden van Charkiv. Eerder deze maand had het Russische leger deze gebieden ingenomen. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski laten weten in zijn dagelijkse toespraak. "Onze soldaten zijn erin geslaagd de gevechtscontrole over te nemen over het grensgebied waar de Russische bezetters zijn binnengekomen", aldus de president. Hij preciseerde niet wat hij met "gevechtscontrole" bedoelt en om welke gebieden het precies gaat.

Vrijdagochtend bezocht Zelenski Charkiv, de op een na grootste stad van Oekraïne. Ten noorden van de stad slaagde Rusland er met een nieuw offensief in meerdere dorpen in te nemen. Charkiv ligt op iets meer dan dertig kilometer van de grens met Rusland.

Een week geleden zei Zelenski al dat de situatie in de regio gedeeltelijk was gestabiliseerd. "De situatie is over het algemeen onder controle en onze soldaten brengen de bezetter aanzienlijke verliezen toe", zei Zelenski toen. In de video vertelt de Oekraïner hoe een grote drukkerij in Charkiv werd verwoest door een Russische aanval. Volgens Zelenski zou een derde van de boekproductie van het land door de aanval stilliggen.

Ten slotte verwijst hij nog de Russische president Vladimir Poetin, die volgens Zelenski niet enkel de geplande vredesconferentie (in Zwitserland, op 15 en 16 juni) wil verstoren, maar ook de mogelijke uitkomsten ervan vreest. "Niemand in deze hele wereld in geïnteresseerd in oorlog, op de agressor na, en iedereen is hiervan op de hoogte. De vredesconferentie is het format dat Poetin niet meer zal toestaan om te liegen. En zonder leugens is hij absoluut niemand."

De Verenigde Staten hebben vrijdag aangekondigd dat ze voor 275 miljoen dollar bewapening naar Oekraïne sturen om het land "te helpen het Russische offensief bij Charkiv af te slaan".

Het materieel, dat uit de Amerikaanse stocks komt, omvat onder meer munitie voor Himars-raketlanceersystemen, artilleriegranaten, geleide raketten en antitankwapens, deelde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken mee. Het zijn wapens die Oekraïne "dringend nodig" heeft, zo staat in de mededeling. 

Zes NAVO-lidstaten die aan Rusland grenzen, gaan een zogenoemde dronemuur bouwen om zich te verdedigen tegen "provocaties van onvriendelijke landen". Het plan om onbemande vliegtuigjes te gebruiken voor bescherming, is overeengekomen door zorgen over de veiligheid van de regio, ook gezien de Russische invasie in Oekraïne.

De Litouwse minister van Binnenlandse Zaken, Agne Bilotaite, kondigde het plan aan na gesprekken met haar collega's uit de andere Baltische staten Estland en Letland, en die van Finland, Noorwegen en Polen.

"Dit is iets compleet nieuws, een dronemuur die zich uitstrekt van Noorwegen tot Polen, en het doel is om drones en andere technologieën te gebruiken om onze grenzen te beschermen", vertelde de bewindsvrouw. De landen hopen dat er ook smokkel mee kan worden voorkomen. Bilotaite gaf geen tijdschema voor het plan.

De NAVO is "solidair" met Estland na het grensincident met Rusland, zo heeft de secretaris-generaal van het bondgenootschap, Jens Stoltenberg, vrijdag gezegd. "Ik heb met premier Kaja Kallas gesproken, de NAVO is solidair met onze Estse bondgenoot tegenover elke bedreiging van de Estse soevereiniteit", zei Stoltenberg op X.

Het hoofd van de diplomatie van de Europese Unie, Josep Borrell, noemde het eerder "onaanvaardbaar" dat Rusland donderdag boeien op een rivier weghaalde die de grens tussen Estland en Rusland aangaven. 

De Estse kustwacht meldde dat Russische kustwachters 's nachts boeien op de rivier de Narva hadden weggehaald. Premier Kallas sprak van een "grensincident". De Baltische landen staan op gespannen voet met Rusland sinds de invasie in Oekraïne. 

Er komen steeds vaker signalen uit het Kremlin dat president Vladimir Poetin bereid zou zijn de oorlog in Oekraïne te bevriezen. Hij is hoogst onbetrouwbaar, maar de president heeft redenen genoeg om de strijd te willen staken.

Lees hier meer.  

De Russische president Vladimir Poetin heeft vrijdag gezegd dat de vredesbesprekingen in Oekraïne moeten worden hervat, maar dat Rusland alleen zaken zou doen met legitieme leiders in Kiev. Poetin vertelde ook op een persconferentie tijdens een bezoek aan Wit-Rusland dat de besprekingen een afspiegeling moeten zijn van "de huidige realiteit ter plaatse".

Rusland heeft twijfels geuit over de legitimiteit van de Oekraïense president Volodimir Zelenski nadat Kiev zei dat het dit jaar geen presidentsverkiezingen zou houden vanwege de oorlog met Rusland, die nu al ver in het derde jaar is.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken zei vrijdag dat Russische opmerkingen over de bereidheid van Moskou om in te stemmen met een staakt-het-vuren om de oorlog in Oekraïne een halt toe te roepen, bedoeld waren om de door Kiev geleide vredestop die volgende maand in Zwitserland zal plaatsvinden, te verstoren.

"Poetin probeert wanhopig om de vredestop in Zwitserland op 15 en 16 juni te laten ontsporen", zei Dmytro Koeleba op X.
Vier Russische bronnen vertelden Reuters dat president Vladimir Poetin bereid was om de oorlog in Oekraïne te beëindigen met een onderhandeld staakt-het-vuren dat de huidige slagveldlijnen erkent. 

Het Kremlin bereidt een bezoek van Vladimir Poetin aan Noord-Korea voor. Dat heeft de woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, vrijdagmiddag gezegd. Wanneer de Russische president naar het communistische land trekt, is nog niet bekend.

Poetin ontving onlangs een officiële uitnodiging van Noord-Korea om het land te bezoeken. Het Kremlin bereidt die reis volop voor maar gaf vrijdag nog geen exacte data van het bezoek.

In september 2023 ontmoetten de president Poetin en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un elkaar in het Russische Verre Oosten. Kim verklaarde dat de banden met Moskou een van de belangrijkste prioriteiten van zijn land zijn. Het westen verdenkt Pyongyang ervan wapens aan Rusland te leveren in diens oorlog in Oekraïne.