Met de vrije val van Peeters en Crombez hebben twee oude machtspartijen zich uit het politieke centrum gekatapulteerd

Van alle nationale trekpaarden zijn er twee die diep door het stof moeten: John Crombez (sp.a) en Kris Peeters (CD&V). Antwerpen is de exponent van hun debacle.

Beide boegbeelden zijn gespeend van wervend oratorisch talent – ze hakkelen zich door hun teksten heen. Verenigd zijn ze eveneens in het schaamteloze opportunisme om zich af te splitsen van de rampzalige verkiezingsuitslag en gewoon door te gaan in regering en parlement. Met nimbus. Alsof er niets gebeurd is. Het is de arrogantie van de macht die haaks staat op het huidige soortelijk gewicht van CD&V en sp.a. Melaatse kruimels in meerderheid en oppositie.

Glunderend gingen ze het ravijn tegemoet. Peeters had nog wat bon mots voor het journaille, Crombez presenteerde zich met rectale pretentie als leider van de vernieuwing. De loser in poleposition voor een ideologisch en personeel reveil. Godbetert.

De kandidatuur van Kris Peeters voor het burgemeesterschap van Antwerpen voltrok zich in een soap. De hele tijd moest hij bewijzen dat hij volwaardig ingezetene van de Sinjorenstad was geworden. Vis kopen, oud papier buiten zetten, kleine parades op de fiets and all that jazz. Het boegbeeld hielp in vileine tussenzinnetjes dapper mee aan de duelsfeer met Bart De Wever (N-VA).

Hij had het voortdurend over verbinding, maar ging samen met De Wever voluit in de polarisatie. Alles leek fake aan de vicepremier, zijn ambitie, zijn boodschap, zijn inburgering. Bij CD&V kan dat. De partij is de eer van de macht allang kwijtgespeeld. Ze leuren ermee.

Er zijn er die Peeters feliciteren voor zijn moed om zich in een kansloze strijd te storten. Maar misschien was er een of andere christelijke paardenfluisteraar die hem naar dit dwaalspoor heeft geleid. De partij wil van Kris Peeters af, in Europa, bij de NAVO, desnoods in de Nationale Bank. Hij lijkt meegaand op voorwaarde dat zijn ijdelheid links- of rechtsom gestreeld blijft. De tic naar podiumhang is gevoed in de jaren dat hij Vlaams minister-president was. Het was zijn kennismaking met de groten der aarde. Daar spiegelde hij zich ook aan in het beoogde ambt van burgemeester. Het Schoon Verdiep als een Toscaans palazzo voor alles wat hoog is in de wereld. Inclusief een bataljon fotografen voor het familiealbum.

De toekomst van Kris Peeters ligt buiten de politiek. Hij was de gedoodverfde premier, maar werd fijngemalen in het spinnenweb van Vlaamse christenintriganten. Als vakminister voelt hij zich tekortgedaan. Het worden nog treurige dagen voor het geïmporteerde Antwerpse boegbeeld. Achter hem, in de rug, loopt een stoet van messengooiers, Wouter Beke op kop. Voor hem ligt een dor landschap van statistieken. Tot een aanraking met de mens komt het niet meer.

Leugenbeest

Tot voor kort was John Crombez een tragische figuur in de Belgische politiek. Vanaf nu is hij het leugenbeest. Eerst roept hij dat hij zijn voorzitterschap van de partij neerlegt bij tegenvallende verkiezingsresultaten in de centrumsteden, en als dan de sp.a compleet wordt weggeveegd meldt hij zich als vernieuwer voor de partij. Zogezegd op dwingende vraag van het partijbureau. Zou dat bureau nog een beetje goed bij het hoofd zijn? Zelf leeft hij electoraal onder water. John Crombez is een illusionist voor de kermis.

Vernieuwing van de partij – wat een gotspe. De partij moet niet vernieuwd worden, ze moet gered worden. En daarvoor heeft ze een groot verhaal nodig, geen massage van oude denkbeelden. Wat intussen een zekerheid is, is dat John Crombez niet de aangewezen denker is om dat verhaal te schrijven. Om het met de woorden van Louis Tobback te zeggen: hij is een ploeteraar.

De schade van Crombez voor de sociaaldemocratie is groter dan die van Peeters voor de christendemocraten. Peeters staat gewoon in de rij van vadermoorden die het wezen zelf zijn van de Vlaamse christendemocratie. Théo Lefèvre, vader Eyskens, Leo Tindemans, Wilfried Martens… friendly fire leidde het sterven in. Kris Peeters wacht hetzelfde lot na een laatste protocollaire duik in een rokkostuum. Het habijt van de machtelozen.

De Vlaamse socialisten moeten het zien te redden met een partijvoorzitter die nog nooit gehoord heeft van bezieling, althans hij kan zich er niet in verplaatsen. Dan volgt het snelle sterven.

De gemeenteraadsverkiezingen zijn wat ze zijn, maar er is een overschrijdend effect: met de vrije val van Peeters en Crombez hebben twee oude machtspartijen zich uit het politieke centrum gekatapulteerd. Ze hebben zichzelf te kijk gezet als epigonen. Sidekicks, in het beste geval. En ja, daar mogen democraten best een beetje verdrietig om zijn.