Franse Gemeenschapsregering in diepe crisis: MR voelt zich "verraden" door PS en Ecolo na wisselmeerderheid met PVDA
De Franse Gemeenschapsregering is op sterven na dood. PS en Ecolo vormden een wisselmeerderheid met PVDA-PTB bij een stemming over een nieuw onderwijsdecreet. De MR voelt zich "verraden" en zegt dat de regering nu in lopende zaken is.
De Franse Gemeenschapsregering verkeert al weken in crisis. De regeringspartijen geraken het niet eens over een hervorming van het hoger onderwijs, het zogenoemde 'décret paysage'. Dat bepaalt dat studenten net als in Vlaanderen binnen een bepaald aantal jaren hun diploma moeten halen. De nieuwe regels hebben ook financiële gevolgen voor de universiteiten.
Wisselmeerderheid met PVDA
De regering keurde het decreet aanvankelijk goed. PS en Ecolo wilden vervolgens de hervorming graag afzwakken - na protest van de studenten - en dienden zonder coalitiepartner MR een voorstel in. Dat werd afgelopen nacht na uren debatteren goedgekeurd in de commissie Hoger Onderwijs. Met dank aan de PVDA. Zij zitten in de oppositie, maar keurden het voorstel van PS en Ecolo mee goed.
Dit is een mes in de rug met behulp van uiterst links
De liberalen spreken nu van "verraad". "De regering kan onmogelijk loyaal en in vertrouwen regeren na wat afgelopen nacht is gebeurd", zei minister van Onderwijs Françoise Bertieaux (MR). Minister-president Pierre-Yves Jeholet – ook van MR – had het over een "mes in de rug met behulp van uiterst links".
Wat is de regering van de Franse Gemeenschap?
Vlaanderen heeft 1 regering, Wallonië telt er 2. De Waalse gewestregering en de Franse gemeenschapsregering. De Waalse gewestregering heeft het voor het zeggen in Wallonië, de Franse gemeenschapsregering in de gebieden waar Frans wordt gesproken. Ze heeft bijvoorbeeld geen zeggenschap over de Duitstalige gebieden, maar wel over Brussel. Onderwijs is de belangrijkste gemeenschapsbevoegdheid.
Regering is "klinisch dood"
Betekent dit de regering gevallen is? Ja en neen. De regering van een deelstaat kan alleen vallen met een zogenoemde constructieve motie van wantrouwen. Daarmee stemt het parlement de regering weg, maar ze moet dan wel meteen een alternatieve regering voorstellen. Dat is nu niet het geval.
De ministers kwamen vanochtend samen en officieel is er nog altijd een coalitie tussen MR, PS en Ecolo. Maar veel zal die niet meer kunnen uitvoeren. Het vertrouwen tussen de partijen is weg.
Er is vandaag geen regering van de Franse Gemeenschap meer
De Franstalige krant La Libre verklaart de regering "klinisch dood". Ook MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez was duidelijk: "Er is vandaag geen regering van de Franse Gemeenschap meer."
Volgens Jeholet gaat zijn regering nu "in lopende zaken". Dat gebeurt normaal enkel wanneer het parlement wordt ontbonden. De regering heeft dan maar een beperkt aantal bevoegdheden en kan geen grote beslissingen meer nemen.
De stemming van afgelopen nacht moet wel nog bevestigd worden in de plenaire vergadering. De kans is klein dat de partijen tegen dan toch nog van mening veranderen.
Ook effect op andere regeringen?
"De regering is de facto gevallen", zegt Franstalig politiek journalist Alain Gerlache. "Een wisselmeerderheid op zo een belangrijk dossier, dat is het einde van een coalitie."
Het risico bestaat dat de crisis ook overslaat naar de Waalse gewestregering. "Die bestaat uit dezelfde coalitie. Ik weet niet hoe diezelfde partijen daar wel nog goed kunnen samenwerken tot aan de verkiezingen."
"De kans bestaat dat de hele Franstalige politiek geblokkeerd geraakt." MR, PS en Ecolo zitten ook in de federale regering. Mogelijk heeft de crisis in Wallonië dus ook gevolgen voor de Vivaldi-coalitie.
De PVDA komt als grote winnaar uit de bus
"De PVDA komt als grote winnaar uit de bus", denkt Gerlache. "Een wisselmeerderheid is al erg uitzonderlijk, maar dat het met de PVDA gebeurt, is een primeur in ons land."
De eenmalige samenwerking geeft de PVDA extra munitie in de komende campagne: "PS zegt altijd tegen de kiezers dat een stem op de communisten een verloren stem is. Dat is afgelopen nacht net omgekeerd gebleken. Dankzij de steun van de PVDA heeft PS zijn wil kunnen doorduwen."