rr
#ikBesta voor ouders die na scheiding door kind verstoten zijn
“Plots was ik geen mama meer”
HASSELT#ikBesta: met die hashtag willen ouders die na een scheiding ongewild het contact met hun kind verliezen, de problematiek rond ouderverstoting in de kijker zetten. Ann ziet haar zoon Thomas* (17) al twee jaar niet meer. “Mijn ex stookt hem op en hij heeft alle contact verbroken”, zegt ze. “Van de ene op de andere dag ben je plots geen mama meer.” Samen met enkele andere verstoten ouders, stuurde ze een open brief aan minister van Justitie Koen Geens (CD&V): ze vragen om erkenning én sensibilisering.
Op 25 april is het Internationale Bewustwordingsdag tegen Ouderverstoting. Ann heeft haar zoon Thomas, die bijna achttien is, al twee jaar niet meer gezien. “Mijn ex en ik gingen in 2004 uit elkaar”, vertelt Ann. “De rechter legde een regeling op: Thomas ging één weekend op twee en de helft van de vakanties naar mijn ex.”
Volgens Ann zorgde haar ex op allerlei manieren voor polarisatie. “Als hij daar was, mocht hij mij nooit bellen”, vertelt ze. “Als hij op vrijdag naar zijn papa ging, moest hij meteen andere kleren aandoen. Zondag als zijn weekend voorbij was opnieuw, maar omgekeerd. Hij creëerde één wereld bij papa, en een andere wereld bij mama. Toen Thomas veertien was, begonnen zijn gedragingen te veranderen. Zijn schoolprestaties gingen erop achteruit.”
“Gedumpt”
Thomas had al regelmatig aan zijn moeder gezegd dat zijn vader een plan had, voor wanneer hij zestien zou worden. Tegen zijn zestiende verjaardag was alles al flink geëscaleerd. “Hij is thuis al zijn spullen komen halen”, zucht Ann. “Zijn domicilie werd bij mijn ex gezet. Ik zie hem al twee jaar niet meer. Ik probeer om contact op te nemen, ik ben hem al gaan opzoeken op school. Als hij mij ziet, gaat hij lopen. Of zegt hij tegen zijn vrienden dat ik zijn stalkster ben. Toen ik naar zijn nieuwe school stapte, schrokken ze zich een bult. Op het inschrijvingsformulier was een streep getrokken bij de mama. Ze gingen ervan uit dat ik dood was. Als iemand naar zijn mama vraagt, vertelt hij dat hij als baby gedumpt is en dat zijn mama geïnterneerd is.”
Als je niets doet, dan zit je niet in met je kind. Als je contact zoekt, zien ze je als stalker Ann Verstoten ouder
Vooral de weekends zijn volgens Ann verschrikkelijk. “En de feestdagen… Ik slaap al twee jaar niet meer. Plots, van de ene op de andere dag, ben je geen mama meer. Je wordt gewist, wordt het zwijgen opgelegd. Ze zeggen dat je moet loslaten, dat het dan wel goedkomt. Maar als je niets doet, dan zit je niet in met je kind. Als je contact zoekt, zien ze je als stalker.”
Open brief
Ann stuurde samen met enkele andere verstoten ouders een open brief aan minister van Justitie Koen Geens. “In verhalen van ouderverstoting zijn er twee slachtoffers: het kind en de verstoten ouder”, zegt Ann. “We willen een catalogisering onder kindermishandeling en partnergeweld, waar het parket en de rechter rekening mee houdt. Er heerst nu een gevoel van straffeloosheid, waardoor het aantal gevallen jaar na jaar stijgt. We vragen ook sensibilisering en preventie, vooral in scholen en CLB’s. We willen ook een meldpunt voor verstoten ouders. Het enige wat je nu kan doen na een contactbreuk, is naar de politie stappen. Dat maakt het alleen maar erger. Er moet ook een aanspreekpunt voor de kinderen zijn. Kinderen worden, dikwijls onbewust gemanipuleerd. Dat wreekt zich. Ze voelen zich niet goed in hun vel, vaak hebben ze zelfs zelfmoordneigingen.”
Ann en de andere ouders willen ook dat de rechters objectief kunnen oordelen. “Vanaf 12 jaar hebben kinderen inspraak: de rechter luistert tien minuten naar hun verhaal en beslist subjectief”, legt ze uit. “Er bestaan nochtans methodes die via een vragenlijst ouderverstoting wetenschappelijk kunnen vaststellen.”
“Je wordt uitgestoten door je eigen kind”, zucht Ann. “Je kunt niet rouwen, want je kind is niet dood. Wij leven constant in onzekerheid: kan het nog ooit goedkomen? Ga ik mijn kleinkinderen ooit zien? Ik heb mijn zoon nu twee jaar niet meer gezien. Er zijn ouders die hun kind al twintig jaar niet meer zien. Die niet eens weten of ze kleinkinderen hebben. Dat moet stoppen. Met de campagne #ikBesta willen we sensibiliseren. Zodat het tenminste gekend is.”
*Om de privacy van de minderjarige te respecteren, hebben we een fictieve naam gebruikt
Scheidingsbemiddelaar
“Kind neemt negatief gevoel over”
Volgens scheidingsbemiddelaar Maaike Goyens komt ouderverstoting vooral voor bij vechtscheidingen, waarin de ouders heel negatief tegenover elkaar staan. “Eén ouder indoctrineert het kind, waardoor het kind dat negatieve gevoel ten opzichte van de andere ouder overneemt.”
“Meestal vertrekt ouderverstoting of oudervervreemding vanuit pijn of verdriet van de ouder, die niet verwerkt is”, zegt de Limburgse bemiddelaar. “Het kan ontstaan wanneer het ouderlijk conflict lang blijft aanslepen. De ouder begint vaak al jong om de ander als boeman af te schilderen. Dat leidt er uiteindelijk toe dat het kind afstand neemt van één van de ouders. Het is moeilijk te bestrijden.”
Als bemiddelaar probeert Goyens ouders rond de tafel te krijgen. “Ik geloof heel erg in bemiddeling”, zegt ze. “Maar in situaties waar er al oudervervreemding is, is het natuurlijk moeilijk om nog te bemiddelen. Mensen maken elkaar tot monsters en dan ontbreekt vaak de motivatie om samen te werken. Daarom moeten ouders gesensibiliseerd worden: zit van in het begin rond de tafel, voor alles escaleert. Dat is in het belang van je kind. Wij proberen vanuit het kind te vertrekken in het kader van contactherstel. Wij geloven dat het heel zinvol is, dat er een vertrouwenspersoon is voor het kind. Een neutrale contactpersoon, die geen contact heeft met de ouders. Al blijft contactherstel vaak een weg van lange adem en horen ouders mekaar terug te aanvaarden in het leven van het kind.”
Volgens Goyens is het een grote misvatting dat een kind vanaf 12 jaar mag kiezen bij welke ouder het verblijft. “Het kind wordt wel gehoord”, zegt ze. “De rechter zal daar rekening mee houden, maar twaalf jaar, of zelfs veertien of zestien, is veel te jong om te beseffen welke gevolgen een keuze kan hebben.” (hdb)
