De schimmige onderstroom van de voetbalwereld, waar alles om de poen draait

Het interview met de auteurs leest u hier.

Pini Zahavi is niet zomaar een makelaar. De Israëliër beweegt zich achter de schermen van het miljardenbal als de regisseur van de grootse deals. 222 miljoen voor Neymar? Mister Fix It regelt het wel.

‘Manager miljardenspel’ zou er op zijn kaartje kunnen staan. Iedereen weet wel dat Frankrijk de regerend wereldkampioen is. Van de wereldkampioen geld onttrekken heeft echter nog vrijwel geen supporter gehoord. Maakt u kennis met Pini Zahavi.

Geboren in Israël in 1943. Nadat hij zijn verplichte diensttijd achter de rug heeft, rolt hij de journalistiek in. Transfereren zit hem in het bloed, want elke paar jaar regelt hij voor zichzelf een verhuizing naar een andere krant. Als je Zahavi vraagt waar het allemaal begon, dan is het vaak toch dat moment op Heathrow, de bekende luchthaven in Londen. Symbolisch genoeg in de mist. Tijdens een reisje voor de krant ziet hij een bekend gezicht in de lounge en raakt in gesprek met Peter Robertson uit het bestuur van Liverpool. Die heeft door de mist ook zijn vlucht gemist en de twee komen in gesprek over de selectie. Tussen neus en lippen raadt de reporter zijn landgenoot Avi Cohen aan, die hij goed kent en op dat moment bij Maccabi Tel Aviv speelt.

Een paar telefoontjes en een transfer later, ziet Zahavi ineens een extra nul op zijn rekening. Kleine fee van Liverpool voor zijn bemiddeling. Dat smaakt naar meer.

Zahavi wordt pas echt bekend als de deal met de Argentijnen Javier Mascherano en Carlos Tévez naar West Ham United uitloopt op een gigantische rel, die breed wordt uitgemeten in de media. Het voetbal lijkt ineens veranderd in een wirwar van nv’s en investeerders. De spelers blijken eigendom te zijn van verschillende bedrijven, die een flink deel van de transfersom opstrijken. Zahavi blijkt de opvallende spin in een gigantisch web waarin allerlei topspelers gevangen zitten. West Ham United krijgt een boete van miljoenen ponden en de FIFA verbiedt dat investeerders nog langer eigenaar zijn van de economische rechten van spelers.

Zahavi is alweer twee stappen verder, hij heeft zijn imperium allang uitgebouwd. Zo ontmoet hij ene Roman Abramovich op een feestje in Moskou en hoort zijn wens eens een club te kopen aan. Nee, welke maakte niet uit. De kunst is een club te vinden die echt op omvallen staat. Dan is de verkoopprijs laag en kan het oude regime direct op straat. Na een helikoptervlucht over de Theems valt de keuze uiteindelijk op het noodlijdende Chelsea.

Abramovich knalt er meteen de eerste zomer al dik 100 miljoen aan transferinkopen in en adviseur Zahavi heeft na een maandje werk al een kleine 10 miljoen euro aan commissie binnen. Er moet gehandeld worden en vloeiend schakelend tussen Portugees, Engels, Duits en Hebreeuws is Zahavi de luxe regelneef. Het aantal contractspelers loopt met gemak op richting de honderd. De meesten komen niet eens in de kleedkamer van het eerste elftal, maar de transfermolen draait als een geldtelmachine. De club is een middel, geen doel. En precies daar kan Mister Fix It hem prima helpen met zijn als spelersmakelaar opgebouwde netwerk in Engeland.

Al snel komt een andere bekende van hem naar Londen. Ene Peter Kenyon, de man die Manchester United naar grote hoogten heeft geleid en ook precies weet hoe de hazen lopen in het transferwereldje. De spelerscarrousel draait over vele schijven, postbussen, rekeningen, landen, bedrijven en continenten. Elke transfer levert weer commissie op voor de betrokkenen. Terwijl de makelaars ook nog standaard een vast percentage van het salaris krijgen. Peter Kenyon en Zahavi gaan samenwerken met die andere supermakelaar Mendes en blijven de krantenkoppen halen doordat Chelsea gewoon door is gegaan met de verboden handel in spelers die eigendom zijn van fondsen en privépersonen. De ene na de andere club op het continent wordt benaderd voor samenwerking. De veelal jonge aankopen moeten gestald en doorgeschoven worden. Via de Balkan, Malta, Cyprus en al die andere nieuwe vestigingen is er een voortdurende stroom van spelers die door Europa worden gesluisd.

Als een spelletje Risk vergroot Zahavi zijn invloeden. Steeds samenwerkend met andere coalities. Van Moeskroen tot Belgrado. En van Limasol tot Arnhem. Spelers worden bij aankomst in Londen vaak een paar dagen later alweer naar satellietclubs gestuurd. Recordhouder is een Kroatische keeper die in acht jaar Chelsea negen keer is verhuurd.

Na Nederland dook hij op in nog zeven andere landen. Geen fan van Chelsea die hem kent. Hij speelde geen seconde op Stamford Bridge. Als wisselgeld op de markt functioneert hij echter prima. De coup van Chelsea is intussen allang gemeengoed. Vijftien jaar later heeft bijvoorbeeld de City Group ruim 250 spelers onder contract. Ook die worden overal in de wereld gestald, van New York tot Breda. Daar spreekt men intussen al over NAC City.

Zahavi was de grondlegger van het monopolie van de machtigen.

Waar je ook gaat, overal duikt de naam Zahavi in de kantlijn op. Altijd in de mist, achter een bv, achter een clubpresident, achter een andere makelaar, achter een andere clubeigenaar. Niet voor niets wordt de belangrijkste eigenschap van Zahavi discretie genoemd. Hoe minder mensen weten en lezen, hoe beter.

In de lente van 2018 belandde Dennis van Wijk voor zijn gevoel midden in een onzichtbaar makelaarsweb, waardoor zijn KV Mechelen degradeerde. Net als de twee seizoenen ervoor was Moeskroen (eigendom van Zahavi) weer betrokken bij opschudding op de laatste speeldag. Tegen het met degradatie bedreigde Eupen liet het zich opzichtig in de vernieling spelen, waardoor KV Mechelen onderaan eindigde. Maar waarom zou Moeskroen Eupen nu een plezier willen doen? Misschien vanwege de hechte band van beide clubs met Paris Saint-Germain, de club van Neymar, Qatarezen en Pini Zahavi. Eupen is een club in handen van Qatari.

De vermeende hulp van Moeskroen leidde tot een onderzoek van de Belgische voetbalbond, want officieel mag een makelaar geen club bezitten. Mechelen stapt zelfs naar het gerecht om de degradatie aan te vechten. Vier maanden later blijkt dat er juist indicaties zijn van matchfixing door Mechelen. In de geruchtmakende Operatie Propere Handen komt naar voren dat makelaars en bestuurders zouden hebben geprobeerd een wedstrijd van Mechelen in het voordeel van zijn ploeg te fixen. Het dossier slaat in als een bom.

Zahavi is intussen allang weer gevlogen. Voordat welk onderzoek dan ook was afgerond, volgde een volgende stap van Zahavi en zat er een nieuwe overname aan te komen in Moeskroen. Na Gol Football Malta en Latimer (bedrijven gelieerd aan Zahavi) viel de club in handen van een Thai die de voorbije jaren bij meerdere deals in Engeland betrokken was. Onder meer bij de overname van Manchester City door sjeik Mansour, en bij die van Reading, waar vervolgens uit het niets een net afgestudeerde vazal van Zahavi opdook in het management. In beide gevallen zette Zahavi de constructie mee op. Duizelt het u ook al een beetje? Welkom in de wondere wereld van de makelaars. 

Weekendmiljonairs - Voetbalmakelaars op zoek naar goud, Tom Knipping en Iwan van Duren, 20 euro, 240 pg.