Honderden Slovaken protesteren tegen plannen van regering-Fico om openbare omroep te hervormen

In de Slovaakse hoofdstad Bratislava zijn honderden mensen op straat gekomen om te protesteren tegen nieuwe plannen van de regering om hervormingen door te voeren bij de openbare omroep RTVS.

De demonstranten vormden een mensenketting rond het hoofdgebouw van de openbare omroep. Ze hadden ook een spandoek bij met de boodschap "Blijf van RTVS af" en riepen "We staan aan jullie zijde" naar de journalisten ter plaatse.

De actie is gericht tegen de regering van premier Robert Fico. Fico - die in oktober vorig jaar de verkiezingen won - vaart een links-populistische koers en stuurt het Slovaakse schip steeds verder weg van Europa. Daarnaast hamert hij op betere banden met Rusland en probeert hij de steun aan Oekraïne stop te zetten.

Het nieuwe plan voor de openbare omroep RTVS is opgesteld door de minister van Cultuur Martina Šimkovičová. Volgens de minister laat de omroep te vaak bepaalde meningen aan het woord en zou er sprake zijn van censuur. 

Ook premier Fico heeft zijn afkeer van de nieuwsmedia nooit proberen te verbergen. Hij deelt de mening van zijn minister van Cultuur: de media vertonen openlijk "haat en vijandigheid" tegen zijn partij SMER en verspreiden "met plezier" desinformatie. "Ze zijn dan ook niet welkom bij de overheid."

Daarom moet er een reorganisatie komen, om de huidige structuur van RTVS te vervangen. De directeur van het medium moet vertrekken, ook al is die verkozen door het parlement en duurt zijn mandaat nog tot 2027.

Er zou ook een nieuwe raad van bestuur komen. Die bestaat uit 7 leden, die de directeur van het medium kiezen en deze makkelijk opnieuw kunnen ontslaan. De leden van de raad worden op hun beurt door de regering en het parlement aangesteld.

De demonstranten vrezen dat de regering met haar plannen meer macht probeert uit te oefenen op de Slovaakse media. Er komt vanuit verschillende hoeken kritiek op het plan van de regering. Ook de Slovaakse president Zuzana Čaputová, verschillende oppositiepartijen en de Europese Commissie zijn tegenstanders. Plaatselijke journalisten noemen het plan dan ook een aanval op de persvrijheid.

Het is ook niet de eerste keer dat Slovaken op straat komen. Afgelopen maand protesteerden duizenden mensen al meermaals tegen het beleid van Fico. De demonstranten zeggen dat de premier de rechtstaat in gevaar brengt en willen dat het land zijn steun aan Oekraïne niet stopzet.

Slovakije is niet het enige land waar de openbare omroep een politiek strijdpunt vormt. Na de Poolse verkiezingen - met een overwinning voor de partij van Donald Tusk - ontsloeg de nieuwe regering het volledige directieteam van de openbare omroep. De pro-Europese overheid verweet de omroep dat ze de voorbije jaren, onder de nationalistisch-populistische PiS-regering, partijpropaganda hadden verspreid.

In Polen wil de regering de controle over de openbare omroep dus meer lossen, terwijl de Slovaakse regering meer grip op RTVS probeert te krijgen.