Direct naar artikelinhoud

Nederlander die in Syrië vocht tegen Islamitische Staat is omgekomen

De 24-jarige Nederlander Sjoerd H., die zich in 2017 onder schuilnaam Baran Sason aansloot bij de Syrisch-Koerdische militie YPG om tegen de terroristische organisatie Islamitische Staat te vechten, is vorige week maandag in Syrië omgekomen.

Nederlander die in Syrië vocht tegen Islamitische Staat is omgekomen
Beeld Facebook

YPG meldt in een persverklaring dat H. gedood werd bij een gevecht tegen IS in de Oost-Syrische stad Deir ez-Zor. Naast H. overleden ook een Franse en een Spaanse YPG-vrijwilliger - dit tweetal echter in de strijd tegen het Turkse leger dat in januari de Syrische-Koerdische stad Afrin binnenviel. 'We condoleren de families van de martelaren, hun geliefden, en alle progressieve mensen.' Een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt H.'s dood.  Er is bij het ministerie nog geen hulpvraag binnen van H.'s naasten voor consulaire bijstand.

Enkele honderden westerlingen zijn in de afgelopen jaren naar Syrië en Irak afgereisd om het tegen IS op te nemen. De meerderheid daarvan sloot zich aan bij de Syrisch-Koerdische militie YPG. Hoeveel Nederlanders de YPG telt is onduidelijk. Het jaarverslag over 2015 van de Militaire Inlichtingen -en Veiligheidsdienst (MIVD) meldt dat tussen de 15 en 20 Nederlandse oud-militairen zich hebben aangesloten bij 'Koerdische dan wel christelijke groeperingen in Syrië en/of Irak'.

YPG kent een actief en openlijk rekruteringbeleid onder westerse vrijwilligers. Het maakt daarbij gebruik van Engelstalige sites en social-mediakanalen waar geïnteresseerden in de strijd tegen IS terecht kunnen voor reisinformatie en plaatselijke contacten. Door zich te presenteren als een progressieve strijdkracht die vrouwenrechten, democratie en vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel heeft, oefent YPG met name aantrekkingskracht uit op links georiënteerde westerlingen.

Nederlanders tegen IS

Islamitische Staat bedreigt Europa, vond Jitse Akse. Toen Kobani leek te vallen vertrok hij naar het front. Onze verslaggever sprak een Nederlander die tegen IS strijdt in 2015.

'Oorlogstoerist'

Zulke linkse sympathieën zijn echter niet direct te bespeuren bij H. Voordat hij zich bij de YPG aansloot, maakte hij deel uit van Rechtse Sector, een ultranationalistische paramilitaire groep in Oekraïne die strijdt tegen Russische separatisten. Daar vocht hij onder meer aan de zijde van een Italiaanse neo-nazi. Op social media en webfora komt H. door de afgelopen jaren heen naar voren als een overtuigde rechtsextremist. Hij onderhield onder meer een weblog (Das Erwachen Der Schwerter) en een YouTube-kanaal (OhFortunae) waarop hij neonazistische denkbeelden deelde. Daarnaast vaart hij op de Facebookpagina van de Zweedse Alt Right-held Marcus Follin (The Golden One) uit tegen 'bastaardrassen' die het product zouden zijn van verkrachting. In een ander Facebookbericht beklaagt hij zich over Nederlandse hiphopmuziek. 'Meer negers, meer wiggers, meer good-for-nothings, meer betekenisloze Ebonische teksten, meer idioten die alleen lust kennen. Leuke toekomst, hoop op een spoedige burgeroorlog.'

In een profiel van H. in het Algemeen Dagblad wordt hij beschreven als iemand die lijdt aan autisme en bij wie de gedachten 'over elkaar heen' buitelen. Vorig jaar kwam H. aan het woord in een Washington Post-artikel over Rechtse Sector. Daarin heet hij een voormalige vuilnisophaler te zijn die door zijn medestrijders gekscherend een 'oorlogstoerist' wordt genoemd. 'Mijn moeder weet niet dat ik hier ben. Misschien stuur ik haar wel een foto van een granaat. Ze is eraan gewend dat ik verdwijn.'

Hoe 'oorlogstoerist' H. uiteindelijk in Syrië terechtkomt is onduidelijk. Aan het Algemeen Dagblad laat hij vorig jaar in ieder geval weten dat de oorlog in Syrië meer voor hem betekent. 'De oorlog in Oekraïne gaat om macht, hier gaat het om vrijheid.' Ook vertelde H. de Koerdische nieuwssite ANF English dat hij naar Syrië is afgereisd om de 'Koerdische taal en cultuur' te leren. In hetzelfde interview zegt H. betrokken te zijn geweest bij de bevrijding van het Syrisch stadje Tabqa uit de handen van IS. Na deze bevrijding zei H. met YPG te willen doorstoten naar Raqqa, tot voor kort een van de belangrijkste vestingsplaatsen van IS. 'Turkije zal ons proberen tegen te houden maar we zullen doorgaan naar Raqqa. Dat is de laatste fase van het definitieve einde van IS.'