Flashback naar 2008: ‘Gruune Nand’ werd in Nijlen de tuinman van God: “Bezoekers uit China en de VS”

Anna is al tien jaar weduwe, nadat haar man in het najaar van 2008 overleed. Meteen valt op: op haar 86ste is ze nog bijzonder goed bij de zaak. Ze woont nog zelfstandig thuis en ze leest met veel plezier boeken over haar favoriet Barack Obama. Maar haar grootste inspiratiebron hangt met een grote foto tegen de muur in de keuken: haar echtgenoot Fernand, of Gruune Nand, zoals de mensen in Kessel hem ook kennen.

“Ik mis hem nog, natuurlijk. Soms kijk ik nog terug in de fotoalbums om hem te zien en om zijn levenswerk te zien: zijn bloementuin”, vertelt Anna tussen stapels albums vol mooie beelden.

Tot tien jaar geleden zorgde Fernand elk jaar voor een ongeëvenaarde bloementuin. Hij plantte elke herfst eigenhandig zo’n 230.000 bloembollen, die elke lente voor een bedwelmend kleurenspektakel zorgden. Het laatste jaar zag hij hoe onder andere 138.000 tulpen en 50.000 narcissen uitkwamen. Op zes weken tijd kwamen er volgens zijn eigen tellingen zo’n 40.000 mensen op af. Bezoekers kwamen van overal, met zelfs bezoekers uit China, de Verenigde Staten en zowat elk Europees land. Als er weer eens een bus stopte, dan gaf hij graag een woordje uitleg. Elke keer weer volgde dezelfde vraag? “Doet u dat echt alleen?” Ja, dus.

“En zeggen dat hij dat allemaal deed om een belofte aan mij te houden”, glimlacht Anna trots. Op een videofragment uit 2007 op Youtube, waarbij hij via een tolk uitleg geeft aan een bus Portugese bezoekers, legt Fernand zelf uit hoe dat gekomen is. “Deze tuin heb ik gemaakt voor mijn echtgenote. Ik had haar, toen we verloofd waren in 1947, beloofd om een mooie bloementuin voor haar te maken. In 1987, veertig jaar later, heb dat dan echt gedaan. En mijn vrouw zei dat ik de rest van de mensen dan maar moest laten meegenieten”, legde hij zelf uit, te midden van zijn bloemenzee.

Geen sprietje onkruid

Het Vredehof werd zo gebeuren. Twee decennia hield hij het gigantische werk vol. “Hij maakte er een erezaak van om geen sprietje onkruid te laten staan. Het moest perfect zijn voor hem. Op een paar wintermaanden na, was hij altijd in die tuin aan het werk. Hij was niets voor hem om tijdens zijn pensioen stil te zitten.”

Half mei, als de bloemen uitgebloeid waren, moest hij weer aan de slag. Eerst knipte hij alle stengels af, daarna haalde hij alle bloembollen uit de grond, om ze te bewaren voor volgend jaar. Als dat werk ergens in augustus geklaard was, spitte hij zijn bloementuin van 10.000 vierkante meter in drie weken tijd helemaal om. Van half september tot half december plant hij alle bollen opnieuw, waarna de tuin in de lente weer kon ontwaken.

Dat hij fysiek nog zo sterk was op latere leeftijd, mag gerust gezien worden als een klein wonder, want Fernand was als achttienjarige zwaar reumatisch en leek veroordeeld tot een leven zonder fysieke arbeid. Tot hij overschakelde naar gezonde voeding. “Ik ben vegetariër geworden als één van de eersten. Daarnaast heb ik altijd kilo’s fruit, bruin brood en rauwe groenten gegeten. En alles is natuurlijk biologisch. Sinds ik gezond begon te eten, voelde ik me altijd prima, het leek alsof ik over een huis zou kunnen springen. Ik heb in zestig jaar zelfs geen griepje meer gehad”, zo zei hij in maart 2008 nog in een interview met deze krant.

Maar tot zijn grote frustratie kreeg hij op het einde van zijn leven wel af te rekenen met kanker. “Dat was voor hem moeilijk te aanvaarden”, zo weet Anna nog. “Hoe kon hem dat nu overkomen? Hij at zo gezond en voelde zich supersterk. Dat was zwaar. In 2008 wist hij dat het waarschijnlijk de laatste keer was dat hij zijn bloementuin zou kunnen openen. Honderden mensen hebben toen teksten achtergelaten voor hem in het gastenboek. Iedereen vond het verschrikkelijk spijtig.”

De ongekroonde bloemenkoning stierf op donderdag 4 september 2008 op zijn 79ste. Bij zijn dood werd Fernands foto op het bidprentje vergezeld van zijn kleurrijke bloementuin. Zoon Paul las op het einde van de uitvaartplechtigheid een aangrijpende tekst voor, waarin hij het leven van zijn vader samenvatte. “Hij ging van zijn veertiende werken, maakte carrière bij de NMBS en werd later het eerste parlementslid van de groenen. Als milieuactivist was geen moeite hem te veel om zich in te zetten voor de goede zaak. Hij keek met lede ogen naar de achteruitgang van het leefmilieu en besefte dat het nooit meer zou zijn zoals in zijn jeugd.”

“Daarna concentreerde hij zich op zijn hyacinten, narcissen en tulpen. Indrukwekkende bloemenzeeën van geel, rood en blauw waren het resultaat. Eerst honderden, dan duizenden, dan tienduizenden en dan honderdduizenden bloemen. Geen inspanning was te veel.” De conclusie was logisch. “Nu ben je tuinman van God”, klonk het, gevolgd door een laatste groot applaus van de volle kerk.

Anna glimlacht als ze die eretitel hoort. “Hij zou dat wel mooi gevonden hebben. Als mensen aan mijn man denken, dan denken ze automatisch aan zijn bloemen. Bij mij is dat ook voor een stuk zo, al zag ik hem ook altijd heel graag voor hij met die bloementuin was begonnen, hoor. We hebben samen vier kinderen, hebben dit huis gebouwd en zijn altijd heel gelukkig geweest. Deze bloementuin had dus niet gemoeten van mij, maar toen bleek dat hij het toch echt wilde doen, heb ik hem natuurlijk niet tegengehouden. Zo’n prachtig cadeau sla je niet af. Ik denk dat elke vrouw hier van droomt, maar dat het enkel hier werkelijkheid is geworden. Dat zal ik nooit vergeten.”

Vandaag zijn de gronden nog steeds eigendom van de familie. Bloemen zijn er niet meer te bespeuren, er staan nu enkele paarden op het stuk land.