Premier Charles Michel heeft aan minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) gevraagd om binnen Defensie een onderzoek in te stellen naar het rapport over de mogelijk langere levensduur van de Belgische F-16’s dat vanmorgen uitlekte. Het onderzoek moet achterhalen wie het rapport heeft besteld en wie ervan op de hoogte was.

Sinds de Regering-Michel in 2015 besliste om de F-16’s van de Belgische luchtmacht te vervangen, krijgt minister Vandeput in het parlement geregeld de vraag of die aankoop ter waarde van 15 miljard euro wel nodig is. Telkens weer stelde de minister dat de gevechtsvliegtuigen een levensduur hebben van 8.000 vluchturen en dan ‘versleten’ zijn. Die limiet bereiken ze tussen 2023 en 2028.

Vandeput bevestigde daarbij telkens dat er geen studies of programma’s bestaan, ook niet bij de constructeur van het toestel, het Amerikaanse Lockheed Martin, om de Belgische F-16 langer in dienst te houden. Toch bestaat zo’n studie wel degelijk, maakte De Standaard vandaag bekend. Meer nog, Lockheed Martin maakte ze vorig jaar op uitdrukkelijk verzoek van de Belgische defensie, die het document kreeg op 26 april 2017.

Langer in dienst houden

In het document laat de constructeur er geen twijfel over bestaan: het is inderdaad mogelijk om de F-16’s langer in dienst te houden, zonder veel extra kosten. Concreet zouden de vliegtuigen gemiddeld nog zes jaar langer meekunnen, weliswaar afhankelijk van toestel tot toestel.

“Ik kan u met het hand op het hart zeggen dat de antwoorden die ik altijd heb gegeven in het parlement, namelijk dat ik geen weet heb van een F-16-rapport, oprecht zijn. Ik heb nooit bewust of onbewust informatie achtergehouden”, zegt Vandeput. “Ik heb die studie pas vanochtend in mijn mailbox gekregen. Een paar uur later heb ik bovendien een aanvullend rapport gekregen dat dateert van 18 februari 2018.”

Dat die rapporten niet eerder zijn doorgestroomd naar de minister en de legertop, noemt Vandeput “een zware inschattingsfout”. Hij kondigt zowel een intern onderzoek als een externe audit aan. Die moeten aanwijzen waarom die cruciale informatie “te laag in de keten” is blijven hangen, en zullen de basis vormen voor “gepaste acties”. Toch acht hij het voorlopig niet nodig om de huidige procedures in het kader van de aankoop van nieuwe toestellen op te schorten.

Interne mails

Oppositiepartij SP.A haalde in de Commissie interne mails boven waaruit zou blijken dat alvast de chef van de luchtmacht wel degelijk op de hoogte van het bestaan van de rapporten. Defensiespecialist Dirk van der Maelen eist dat de volledige legertop nu tekst en uitleg komt geven in het parlement. “Wij willen weten waar die informatie dan wel is blijven hangen en waarom. Bovendien ben ik er nog niet zo zeker van dat de minister niet op de hoogte was.”

Volgens Van der Maelen zijn er internationaal verschillende gelijkaardige rapporten beschikbaar en is het onwaarschijnlijk dat minister Vandeput daarvan niet op de hoogte was. “Dit gaat om het belangrijkste legerdossier van de afgelopen 25 jaar. Met een totale waarde van 15 miljard euro. Het parlement, als vertegenwoordiger van de belastingbetaler, heeft recht op de volledige waarheid.”