Theo Francken heeft pech, en dat is goed nieuws voor de MR

‘Ik roep alle Franstalige kiezers op om op Franstalige kandidaten te stemmen.’ Die uitspraak van Didier Reynders, vorige week in Le Soir, klonk als een bekentenis van zwakte – wat voor Reynders uitzonderlijk is. De vicepremier van de federale regering is immers ook de kopman van de Franstalige liberalen in Brussel en maakt geen geheim van zijn ambitie om na de gewestverkiezingen van volgend jaar minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te worden. Maar eerst zullen de liberalen stemmen moeten winnen, en wat dat betreft heeft de MR een grote kopzorg: de aantrekkingskracht die het veiligheidsdiscours van de N-VA uitoefent op een niet te verwaarlozen deel van het Franstalige Brusselse kiesvolk, en dan vooral op dat van de liberalen.

De MR heeft al sinds de verkiezingen van 2014 een dubbelzinnige houding tegenover de Vlaams-nationalisten. Als reactie op de erg harde campagne van Bart De Wever en onder druk van de andere Franstalige partijen, hadden de liberale kopstukken Charles Michel en Didier Reynders met de hand op het hart beloofd dat ze nooit met de N-VA in zee zouden gaan. We weten hoe dat is afgelopen.

Woordbreuk

Sinds hij premier is, probeert Charles Michel zijn woordbreuk op twee manieren te rechtvaardigen. Ten eerste wil hij laten zien dat hij niet alleen in naam maar ook in de praktijk de baas is in de regering. Voor een flink deel van de Franstalige kiezers is dat lang niet evident en lijkt de Wetstraat 16 meer een bijhuis van het Antwerpse stadhuis. Ten tweede probeert hij te bewijzen dat niet hij veranderd is maar wel de N-VA, want die heeft in ruil voor een liberaal sociaal-economisch beleid haar communautaire programma in de koelkast gezet. 

Waar staat Charles Michel vandaag, met twee belangrijke verkiezingen in het verschiet? Wanneer hij probeert te tonen dat hij de echte leider van de meerderheid is, roept de oppositie – en in het zuiden van het land is het vijf partijen tegen één – dat de burgemeester van Antwerpen in deze coalitie aan de touwtjes trekt. Tegelijkertijd is het imago van de N-VA in Franstalig België spectaculair omgeslagen. Niet alleen vanwege de communautaire wapenstilstand, maar ook omdat de partij zich op het gevoelige terrein van de veiligheid en de immigratie heeft geprofileerd. Dat zijn thema’s die de Belgische communautaire kloof overlappen en door de Franstalige politiek en media minder direct worden benaderd, zodat veel mensen de indruk krijgen dat alleen de N-VA aandacht heeft voor hun bezorgdheid. Het bewijs: de ongeziene populariteit van Jan Jambon en Theo Francken bij de Franstaligen.

Olie op de golven

De stijl en de communicatie van de minister van Binnenlandse Zaken en zijn beleid na de aanslagen hebben weinig of geen polemieken uitgelokt. Van Theo Francken kan dat niet worden gezegd. De MR is daar op twee manieren mee omgegaan. Wanneer de uitschuivers van de staatssecretaris onverteerbaar waren voor de laatste aanhangers van het ‘sociale liberalisme’ van gewezen voorzitter Louis Michel, de vader van de huidige premier, goot ze olie op de golven. Voor het overige verschool ze zich achter Franckens stoere taal, want die spreekt de conservatieve vleugel aan en verdedigt de MR tegen extreemrechts in Franstalig België, waar het ondanks zijn gebrek aan zichtbaarheid en zijn verdeeldheid een gevaar vormt voor de partij.

Maar nu beginnen de peilingen te suggereren dat de N-VA de Franstalige Brusselaars zo sterk aanspreekt dat zij erop zouden kunnen stemmen. Wat vooral de MR zou treffen. Heeft de strategie van dediabolisering van de N-VA bij het Franstalige kiespubliek té goed gewerkt?

Het is dus geen wonder dat Charles Michel de recente perikelen van Francken aangrijpt om zout te wrijven in de wonde: het onvermogen van de staatssecretaris om zijn grootsprakerige beloften waar te maken. De dubbele boodschap voor de Franstaligen is duidelijk: Michel is wel degelijk de premier van dit land en de MR roept minder is betrouwbaarder.