Direct naar artikelinhoud
NieuwsCrisis Midden-Oosten

Opnieuw wat beweging in onderhandelingen tussen Israël en Hamas: diplomatieke topdrukte in het Midden-Oosten

Kinderen bij een school in een kamp voor ontheemde Palestijnen in Deir el-Balah in de Gazastrook.Beeld AFP

Er is ‘een beetje momentum’ in de slepende onderhandelingen tussen Hamas en Israël. Hamas ‘bestudeert’ een Israëlisch voorstel dat het eerder vierkant had afgewezen, en ministers en topdiplomaten zetten steeds meer druk op Israël om alsnog een akkoord te sluiten.

Er wordt al weken vergeefs geprobeerd een staakt-het-vuren voor Gaza te bereiken. Onderhandelingen daarover zijn zo goed als vastgelopen. Beide partijen zijn het oneens over terugtrekking van Israëlische troepen en over de duur van een staakt-het-vuren. Hamas wil een permanent bestand, terwijl Israël liever een tijdelijk staakt-het-vuren ziet.

Volgens The New York Times is er ook onenigheid over de terugkeer van Palestijnen naar het noorden van Gaza. Hamas wil dat alle Palestijnen tegelijkertijd terug kunnen gaan, Israël wil de terugkeer controleren en bepalen wie, waar en wanneer terug mag keren.

De Verenigde Staten formuleerden een voorstel dat vrijlating van veertig gijzelaars door Hamas behelsde, in ruil voor een tijdelijk bestand van zes weken. Israël gaf te kennen dat het daar misschien wel akkoord mee wilde gaan, maar Hamas-leider Yahya Sinwar, die zich zou schuilhouden in Gaza, verwierp dat.

Een Amerikaanse functionaris noemde Sinwars houding in The New York Times “totaal onconstructief”. Zaterdag meldde een andere hooggeplaatste Hamas-leider, Khalil al-Hayya, echter dat de organisatie dat Israëlische antwoord nog “bestudeerde”, en dat het dus nog niet van tafel was.

Opschorting aanval Rafah

De VS maken zich ook sterk voor een opschorting van de voorgenomen aanval op de stad Rafah. Israël houdt vol dat die nodig is om de laatste Hamas-bataljons te vernietigen, maar volgens critici zal een aanval op Rafah, waar meer dan een miljoen Palestijnen naartoe zijn gevlucht, uitdraaien op een “humanitaire catastrofe”. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Yisrael Katz, heeft dit weekend gezegd dat de aanval op Rafah kan worden uitgesteld als er een akkoord is.

Een meisje in een vluchtelingenkamp bij Rafah.Beeld REUTERS

De kleine bewegingen van Israël en Hamas hebben geleid tot hernieuwde diplomatieke topdrukte in het Midden-Oosten. Ministers en topdiplomaten zijn in de Saudische hoofdstad Riyad bij elkaar voor het World Economic Forum (WEF). Het gastland grijpt die gelegenheid aan om gesprekken te organiseren over de vastgelopen onderhandelingen tussen Israël en Hamas.

Zondag leidde de Saudische minister van Buitenlandse Zaken, prins Faisal bin Farhan al Saud, een gesprek van Arabische landen. Daaraan namen, behalve de Palestijnse leider Mahmoud Abbas, ook ministers en hoge functionarissen deel van Egypte, Jordanië, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten.

Positief teken

Egyptische bemiddelaars kwamen zondag bovendien verslag uitbrengen van hun bevindingen in Israël, waar ze vrijdag waren voor gesprekken over een akkoord. Ook de reis van de Egyptenaren naar Tel Aviv werd gezien als een positief teken dat er weer wat beweging in de onderhandelingen kwam.

De voorzitter van het World Economic Forum, de Noor Borge Brende, bevestigt tegenover Reuters dat het WEF een mooie gelegenheid is om de onderhandelingen tussen Hamas en Israël weer vlot te trekken: “Er is nu een beetje momentum voor onderhandelingen over de gijzelaars en over een mogelijk bestand.”

In Gaza bevinden zich naar schatting nog 133 van de gijzelaars die op 7 oktober 2023 tijdens de bloedige overval van Hamas-strijders op Israëlische dorpen zijn meegenomen. Bij die aanval doodde Hamas 1.200 mensen en ontvoerde het meer dan 240 personen.

Foto's van gegijzelde Israëliërs in Tel Aviv.Beeld REUTERS

Bezoek Blinken aan Israël

Hamas publiceerde dit weekend twee video-opnamen van gijzelaars: de Amerikaan Keith Siegel en de Israëliër Omri Miran. De beelden werden in Tel Aviv op een groot scherm getoond bij een wekelijkse demonstratie. Familieleden van de gijzelaars deden emotionele oproepen aan de regering om alle aandacht nu te richten op hun vrijlating.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken brengt deze week opnieuw een bezoek aan de regio. Hij trekt maandag naar de Saudische hoofdstad Riyad, en reist daarna door naar Israël, meldt persbureau AP. Dat laatste bezoek staat niet op Blinkens officiële agenda.

Pier voor hulpgoederen

Terwijl de diplomaten onderhandelen over een staakt-het-vuren, woedt in Gaza vooral een gevecht tegen de honger. De VN zeggen dat er een grote kans is dat Gaza eind mei een hongersnood beleeft, omdat er nog altijd onvoldoende voedselhulp de enclave binnenkomt. De grensovergangen zijn volgens hulpverleners nog steeds een flessenhals die maakt dat er te weinig vrachtwagens met hulpgoederen bij de Palestijnse vluchtelingen raken, vooral in het noorden van Gaza.

Het Amerikaanse leger is begonnen met de aanleg van een drijvend platform en een drijvende pier voor de aanvoer van hulpgoederen over zee. Volgens de Verenigde Staten kunnen schepen hun lading op het platform afleveren, waarna de hulpgoederen per vrachtwagen Gaza in worden gebracht.

Verwacht wordt dat via deze weg negentig vrachtwagens per dag Gaza zullen bereiken. Als het hele systeem draait, kan dat aantal oplopen tot 150. Volgens hulporganisaties is dat een welkome aanvulling op de voedseldroppings in het noorden, maar zal het niet genoeg zijn.

Humanitaire

pier in Gaza

Hulpgoederen, voornamelijk voedsel, worden vanuit verschillende plekken in de wereld aangevoerd naar Cyprus

1

voedselrepen met hoge voedingswaarde, uit Dubai

Cyprus

Hulpgoederen, waaronder hygiënepakketten, uit Europa

Voedingsmiddelen bedoeld om ernstige ondervoeding bij kinderen te bestrijden, uit Kenia

De goederen zullen worden gecontroleerd in de haven van Larnaca, op Cyprus, waarna ze worden verscheept naar de pier in Gaza

2

CYPRUS

CYPRUS

De inspectie duurt ongeveer 2 tot 3 dagen per schip

van 200 à 300 ton goederen

Larnaca

De 400 km lange zeereis duurt ten minste 15 uur tot een paar dagen, afhankelijk van het gewicht van het schip

Pier in

Gaza

ISRAËL

ISRAËL

Pakketten zullen met een veerdienst vanaf een ponton volgeladen naar de pier worden

getransporteerd

3

Ponton

3 km

Lege vrachtwagens worden geladen op het ponton, en komen via de veerdienst op de pier en vervolgens aan land

Pier

Veilige verdeling van de goederen in Gaza blijft een uitdaging

4

De Wereldvoedselorganisatie (WFP) van de VN zal de goederen helpen verdelen.

 

Het grootste deel van de distributiecentra ligt in Zuid-Gaza, maar enkele honderdduizenden mensen verblijven in het noorden, waar

hongersnood dreigt.

 

De verdeling gebeurt nog steeds met

vrachtwagens.

 

Er zijn zeer weinig wegen beschikbaar

in het door bombardementen gehavend Gaza. De konvooien zullen strak moeten worden

gecoördineerd met het Israëlische leger

Pier

Honderden

gemeenschaps-

keukens, kleine

warenhuizen en

distributiecentra

20 VN-magazijnen

verspreid in Gaza

bron: NYT

Humanitaire

pier in Gaza

Cyprus

voedselrepen met hoge voedingswaarde, uit Dubai

Hulpgoederen, voornamelijk voedsel, worden vanuit verschillende plekken in de wereld aangevoerd naar Cyprus

1

Hulpgoederen, waaronder hygiënepakketten, uit Europa

Voedingsmiddelen bedoeld om ernstige ondervoeding bij kinderen te bestrijden, uit Kenia

CYPRUS

CYPRUS

De inspectie duurt ongeveer 2 tot 3 dagen per schip

van 200 à 300 ton goederen

De goederen zullen worden gecontroleerd in de haven van Larnaca, op Cyprus, waarna ze worden verscheept naar de pier in Gaza

2

Larnaca

Middellandse

Zee

De 400 km lange zeereis duurt ten minste 15 uur tot een paar dagen, afhankelijk van het gewicht van het schip

Pier in

Gaza

Ponton

Pakketten

zullen

met een veerdienst

vanaf een

ponton

volgeladen

naar de pier

worden

getrans-

porteerd

3

ISRAËL

ISRAËL

Veilige verdeling van de goederen in Gaza blijft een uitdaging

4

Pier

De Wereldvoedselorganisatie (WFP) van de VN zal de goederen helpen verdelen.

 

Het grootste deel van de distributiecentra ligt in Zuid-Gaza, maar enkele honderdduizenden mensen verblijven in het noorden, waar hongersnood dreigt.

 

De verdeling gebeurt nog steeds met vrachtwagens.

 

Er zijn zeer weinig wegen

beschikbaar in het door

bombardementen gehavende Gaza. De konvooien zullen strak moeten worden gecoördineerd met het Israëlische leger

3 km

20 VN-magazijnen

verspreid in Gaza

Lege vrachtwagens worden geladen op het ponton, en komen via de veerdienst op de pier en vervolgens aan land

Pier

Honderden

gemeenschaps-

keukens, kleine

warenhuizen en

distributiecentra

bron: NYT