DNB: handelsoorlog met VS kan Nederlander ‘fors’ treffen
De dreigende handelsoorlog met de Verenigde Staten kan Nederland hard raken. Hogere Amerikaanse importtarieven leiden mogelijk tot een halve procent minder groei per jaar. Tienduizenden Nederlanders zouden hun baan verliezen.
Dat stelt De Nederlandsche Bank (DNB) op basis van alternatieve berekeningen. ‘Als dit escaleert, is dat echt een fors risico voor Nederland’, zegt Job Swank, directeur monetaire zaken en financiële stabiliteit. ‘Een handelsconflict met de Verenigde Staten zou behoorlijk wat afschaven van de huidige groei. Dat wekt ook geen verbazing in een kleine, open economie.’
De ruzie tussen de Verenigde Staten en haar belangrijkste handelspartners escaleert in hoog tempo. Na China zetten de Verenigde Staten sinds deze maand ook Europa onder druk met importheffingen van 25 procent op staal en 10 procent op aluminium. ‘De VS hebben jarenlang zulke slechte handelsakkoorden afgesloten dat we alleen maar kunnen WINNEN!’, twitterde de Amerikaanse president hierover vol zelfvertrouwen.
Het blijft niet bij staal en aluminium. De Verenigde Staten willen op korte termijn ook meer dan duizend andere Chinese producten, van banden tot afwasmachines, een kwart duurder maken. China heeft op haar beurt tegenmaatregelen aangekondigd voor Amerikaanse producten, zoals Boeing-vliegtuigen en Ford-auto’s. Europa lijkt de dans niet te ontspringen. President Trump heeft al gedreigd met strafheffingen op onder meer auto’s, van Volkswagen tot Peugeot.
Donkere wolken
Van de goederen die Nederland exporteert gaat slechts 4 procent naar de Verenigde Staten. De grootste pijn van het handelsconflict zal zich dan ook indirect doen voelen. ‘Onze staalindustrie wordt natuurlijk meteen getroffen’, legt DNB-directeur Swank uit. ‘Maar de meeste effecten dringen door tot de Nederlandse economie via onze handelspartners in Europa.’
Als voorbeeld noemt hij een eventuele heffing op Duitse auto’s. ‘Amerikanen zullen dan eerder Amerikaanse auto’s kopen. De vraag naar BMW’s neemt af, de productie ook, waardoor werknemers worden ontslagen. Nederlandse bedrijven leveren ook aan BMW, dus met enige vertraging sijpelen de gevolgen ook hier door.’ Uiteindelijk zou de werkloosheid hierdoor in 2020 oplopen tot 4,4 procent. Zonder handelsoorlog wordt gerekend op een uitzonderlijk lage 3,6 procent, wat gelijk staat aan ruim 337.000 werklozen.
De werkelijkheid kan zowel beter als slechter uitpakken dan het scenario waarmee DNB rekent. Haar economen nemen voor het gemak aan dat de Amerikaanse importtarieven later dit jaar over de hele linie met 10 procent stijgen. Europa en China zouden hierop reageren met identieke maatregelen. Dat lijkt een vrij pessimistische aanname, omdat de handelsoorlog zich tot nu toe concentreert op een begrensd aantal producten, vaak met hoge symbolische waarde.
Tegelijkertijd is er ook een kans dat een handelsconflict nog dramatischer uitpakt dan gedacht. DNB gaat er namelijk niet van uit dat handelsblokken als Europa en China ook onderling importtarieven zullen heffen. Dat terwijl ‘Brussel’ al heeft aangekondigd te willen voorkomen dat Chinees staal en aluminium, als gevolg van de Amerikaanse blokkade, goedkoop gedumpt worden in de Europese lidstaten.
Werkende gaat eindelijk profiteren
Ondanks de donkere wolken aan de horizon is er ook goed nieuws. De Nederlandse economie blijft, op voorwaarde dat het handelsconflict niet escaleert, op stoom. Voor dit jaar rekent DNB op 2,5 procent economische groei, blijkt uit de nieuwste ramingen die maandag gepresenteerd werden. Ook huishoudens gaan dat eindelijk in de portemonnee merken. Zij krijgen de komende jaren flink meer te besteden.
‘De werkenden gaan eindelijk profiteren van de economische opleving’, stelt Swank. ‘Dat werd ook wel tijd, want vijftien jaar lang steeg ons reëel beschikbaar inkomen met gemiddeld 0,3 procent per jaar.’ Na DNB volgt dinsdag ook het Centraal Planbureau met zijn laatste economische voorspellingen.