Waarom de stad Isfahan, oftewel de "parel van Iran", een belangrijk militair doelwit is
De "parel van Iran" en de stad met een van de grootste en mooiste pleinen ter wereld, maar ook een strategisch en militair belangrijk doelwit. Waarom werd de stad Isfahan vannacht geviseerd? De explosies waren volgens Amerikaanse bronnen het gevolg van een Israëlische tegenaanval na de Iraanse luchtaanvallen van afgelopen weekend.
Isfahan ligt in het centrum van Iran, op ongeveer 340 kilometer van de hoofdstad Teheran, en is de op twee na grootste stad van Iran. Er wonen ongeveer 2 miljoen mensen.
De stad ligt in de uitlopers van het Zagrosgebergte op zo'n 1.600 meter hoogte boven de zeespiegel. Isfahan is ooit de hoofdstad van het Perzische Rijk geweest en is door de vele historische monumenten en rijke cultuur nog steeds een belangrijke, toeristische trekpleister.
Het is geen toeval dat Isfahan het doelwit was. "Het is ook een heel belangrijk strategisch en militair centrum. Er zijn een aantal grote, militaire luchtmachtbasissen. En op een 30-tal kilometer boven Isfahan ligt het kleinere stadje Natanz, de grootste nucleaire site in Iran", zegt VRT NWS-expert Jens Franssen.
In de ondergrondse fabriek van Natanz wordt zwaar uranium verrijkt. Dat is nodig om kerncentrales te doen draaien, om elektriciteit op te wekken, maar bijvoorbeeld ook om een kernbom te maken. In de gelijknamige provincie liggen ook verschillende nucleaire installaties.
"Met deze aanval lijkt Israël een chirurgisch signaal te geven aan Iran: we hebben drones gestuurd en geen raketten, we hebben ook geen nucleaire sites geviseerd, maar we kunnen dat wel als we dat willen."
Uranium verrijken?
Uraniumerts komt van nature voor op aarde en is radioactief. Natuurlijk uranium bestaat hoofdzakelijk uit uranium-238 en voor maar 0,7 procent uit uranium-235. Om een kerncentrale te laten draaien, is een hoger percentage uranium-235 nodig. Het uranium moet worden gezuiverd of 'verrijkt'. Dat gebeurt via chemische behandelingen en centrifuges, waarvan Iran er veel heeft. Om een kernbom te maken is een nog veel hoger percentage uranium-235 nodig.
In Isfahan ligt bovendien een grote militaire luchtmachtbasis die lang de thuisbasis is geweest van de Iraanse vloot van Amerikaanse F-14 Tomcats, die Iran gekocht had voor de Iraanse revolutie in 1979. En de stad is ook de thuisbasis van verschillende fabrieken waar wapens en raketten worden gemaakt.
"Het is de best beschermde plek van Iran op vlak van luchtafweer", zegt VRT-journalist Rudi Vranckx. "De S-300, de luchtafweerbatterij die door de Russen is geleverd, staat daar. Misschien wil Israël bewijzen dat ze weten waar ze moeten toeslaan en dat ze ook tot daar geraken."
In Isfahan ligt ook generaal Mohammad Reza Zahedi begraven, een van de generaals die werd gedood bij de Israëlische aanval van 1 april op de Iraanse ambassade in de Syrische hoofdstad Damascus.
Symbool voor minderheden
De Belgisch-Iraanse Politicologe Elly Mansoury (VUB) is geboren in Teheran en is naar eigen zeggen haar hart verloren in Isfahan. "Het is een stad die veel Iraniërs nauw aan het hart ligt, omdat het wordt gezien als een van de parels van Iran. Dat komt voor een groot stuk door het beroemde plein van Isfahan."
Het Naghsh-e Jahan, ofwel "Ontwerp van de wereld", werd begin 17e eeuw gebouwd door sjah Abbas de Grote. Het is een van de grootste pleinen ter wereld en door Unesco erkend als werelderfgoed. "De architectuur is zo harmonieus, zo prachtig. Het is een plek waar mensen samenkomen."
"Het is ook bijzonder ironisch dat Isfahan als doelwit wordt uitgekozen", zegt Mansoury. "De stad is lange tijd een plek geweest waar veel Joden hun godsdienst vrij konden beleven. Er woont nog altijd een kleine Joodse gemeenschap. Er staan ook een aantal belangrijke kerken en een kathedraal in de stad. Isfahan staat eigenlijk symbool voor de minderheden in Iran."
