Direct naar artikelinhoud
INTERVIEW

'In Nederland is het traditie om rationeel om te gaan met terroristische dreiging'

Kort na de aanslagen in Spanje gelast de politie een concert in Rotterdam af wegens terrorismedreiging. Speelde 'Barcelona' een rol bij dit besluit? Nee, denkt terrorisme-expert Peter Knoope, verbonden aan het International Centre of Counter-terrorism in Den Haag. 'In Nederland worden besluiten puur genomen op basis van informatie.'

Peter Knoope, terrorisme-expert en oud-directeur van het Internationaal centrum voor contraterrorisme.Beeld Julius Schrank / de Volkskrant

Hoe concreet moet een dreiging zijn om te besluiten een concert te annuleren?

'Dat is de million dollar question. Een gebrek aan informatie is niet het probleem; op de politie, inlichtingsdiensten en de veiligheidscoördinator komt ongelooflijk veel informatie af. Het gaat erom hoe je die informatie duidt. Je wil die informatie dubbelchecken met andere bronnen, combineren met andere kennis en zo een logisch verband vaststellen. Een goede inschatting maken van een dreiging is echt een vak op zich. Een eng vak, bovendien.'

Het lijkt wel of er kort na een grote aanslag meer terroristische dreiging is. Hoe zit dat?

'Er is meer alertheid. Na de aanslag in Barcelona wordt de informatie-uitwisseling tussen Spanje en bijvoorbeeld Frankijk geïntensiveerd. De veiligheidsdiensten hebben meer onderling contact om vast te stellen of deze terroristische groep internationale vertakking heeft. Terroristische cellen opereren vaak internationaal. Maar dit zijn wel gerichte activiteiten, geen 'blanket' (willekeurig op grote schaal, red.) operaties.

'Er is alle reden voor die alertheid. De laatste jaren zijn in Europa aanslagen gepleegd, het dreigingsniveau staat op vier. Maar die alertheid is niet specifiek hoger na een aanslag zoals in Barcelona of Brussel.'

Twitter bericht wordt geladen...

In andere Europese landen, zoals België en Frankrijk, zie je een aanslag een vloedgolf van veiligheidsmaatregelen

Wordt een besluit om een concert af te gelasten sneller genomen kort na een aanslag elders?

'Nee, gelukkig niet. In Nederland - dat doen we echt goed - worden besluiten puur genomen op basis van informatie. Ik heb begrepen dat deze ingreep het resultaat was van een langlopend, internationaal onderzoek, waarbij waarschijnlijk al enige tijd zicht was op een verdachte.

Politie grendelde dinsdagavond het gebied rondom de Rotterdamse Maassilo af in verband met een terreurdreiging.Beeld anp

'Natuurlijk is er alertheid na gebeurtenissen elders, maar de Nederlandse traditie is om rationeel om te gaan met terroristische dreiging. In andere Europese landen, zoals België en Frankrijk, zie je na een aanslag een vloedgolf van veiligheidsmaatregelen. Militairen waken op plekken waarvan niet duidelijk is of er sprake is van een dreiging; ze staan er alleen om zichtbaar en aanwezig te zijn, mocht er iets gebeuren. Dat beleid is duur en haalt weinig uit.'

Burgemeester Aboutaleb staat de pers te woord over de terreurdreiging in Rotterdam.Beeld anp

Een tip uit Spanje was gistermiddag aanleiding voor de afgelasting. Wat zegt dat?

'Sinds de aanslagen in Madrid (in 2004, red.) is de samenwerking tussen de Spaanse veiligheidsdiensten verbeterd. Vervolgens hebben deze diensten ook hun internationale banden aangetrokken.

'De samenwerking tussen Europese veiligheidsdiensten is tegenwoordig goed. Na de aanslagen in Madrid en Londen (in 2005, red.) zijn er in Brussel structuren in het leven geroepen om de uitwisseling van informatie en tips te faciliteren. Tussen 2001 en 2004 heerste in Europa de gedachte dat nine-eleven een conflict was tussen de Amerikanen en de moedjahedien. Na Madrid en Londen is het Europese veiligheidsbeleid in sneltreinvaart neergezet. Sinds de aanslag op Charlie Hebdo zullen er ongetwijfeld kleine dingen zijn verbeterd, maar de grote structuren zijn destijds tot stand gekomen.'

De Maassilo in Rotterdam.Beeld Google Maps

Er is opnieuw veel media-aandacht voor terreurdreiging, waarvan akte. Is het te veel, zoals Arnon Grunberg vandaag in zijn Voetnoot schrijft?

'Dat is het nieuwe verhaal van Rob de Wijk (terrorismedeskundige van The Hague Centre for Strategic Studies, red.). Ik vind dat een ingewikkeld dilemma. Op het moment dat er op de Ramblas zoiets gebeurd, kun je de media moeilijk vragen er niet over te berichten. Vanzelfsprekend wordt er veel aandacht aan besteed.

'Ik begrijp de redenatie wel. Door niet mee te gaan in de aandacht verminder je de aantrekkingskracht van terrorisme. Nobody's en losers willen immers gehoord worden. Maar laten we eerlijk zijn: het is vreemd als we geen aandacht geven aan dingen die schreeuwen om aandacht.'

Lees meer over de terrorismedreiging in Rotterdam

Terreurdreiging in Rotterdam
In de provincie Brabant is vannacht een 22-jarige man aangehouden in verband met de terrorismedreiging in Rotterdam. Vanwege de dreiging werd gisteravond een concert in evenementenhal de Maassilo afgelast.

Wat is Allah-Las voor band?
Allah-las combineert het geluid van de westcoastpop uit de jaren zestig vernuftig met elementen uit garagerock en een galmende surfgitaar. Popjournalist Menno Pot interviewde de heren in 2014. Lees hier dat gesprek terug.

Beatrice de Graaf en Ernst Hirsch Ballin over veiligheid en terrorisme
Emotie voert de boventoon, terrorisme wakkert de verdeeldheid aan. Lees hier het dubbelinterview over terrorisme met historicus Beatrice de Graaf en rechtsgeleerde Ernst Hirsch Ballin.