Gough Island is een Brits territorium in het midden van de Atlantische Oceaan, één van de meest afgelegen plekken ter wereld. Het vulkanische eiland wordt ook beschouwd als de locatie van enkele van ‘s werelds belangrijkste vogelkolonies. In totaal nesten meer dan 10 miljoen vogels op het eilandje van amper 91 vierkante kilometer.

In de 19de eeuw introduceerden voorbijvarende zeelui echter muizen op het eiland. Die dieren moesten zich aan de lokale omstandigheden aanpassen om te overleven: dat deden ze door eieren en kuikens op te nemen in hun dieet. Op videobeelden is bijvoorbeeld te zien hoe groepen van tot negen muizen levende kuikens opeten. Doordat de muizen bovendien geen natuurlijke vijand hebben op het eiland, floreerden ze. Sterker nog: de muizen zijn door hun succes fors gegroeid, tot de helft groter dan de gemiddelde muis.

Opportunistische muizen

“Veel zeevogels op Gough zijn al klein, en maken hun nesten bovendien in een hol”, legt dr. Anthony Caravaggi, van de universiteit van het Ierse Cork, uit. “Hun jongen zijn logischerwijze dan ook erg klein, en hebben geen ontsnappingsroute. Voor een opportunistische muis zijn deze kuikens dan ook een relatief makkelijke prooi. De muizen floreren zelfs zo hard dat ze groter dan gewoonlijk zijn, en nu alle zeevogels kunnen aanvallen. Zelfs de jongen van de Tristan-albatros, die veel groter zijn dan de andere vogels op Gough.”

Volgens een studie van dr. Caravaggi gaan op jaarbasis twee miljoen kuikens verloren. Een grote zorg voor wetenschappers, want veel vogelsoorten op Gough zijn zeldzaam. Met name de Tristan-albatros, waarvan er tegenwoordig nog maar 2.000 exemplaren in leven zijn. De Tristan-albatrossen blijven hun hele leven bij dezelfde partner, en een koppel produceert slechts één ei per jaar.

Met uitsterven bedreigd

Door de stijgende muizenpopulatie op Gough komt hun voortbestaan nog meer onder druk te staan: aan het huidige tempo is het uitsterven van de soort binnen enkele decennia onvermijdelijk. “Binnenkort zal de Tristan-albatros verdwijnen. En dat geldt ook voor veel andere soorten op Gough: de Atlantische stormvogel en de MacGillivray-prion bijvoorbeeld zullen dat lot snel volgen als de muizen niet worden verwijderd.”

“Waarom de vogels zich op hun beurt niet aanpassen aan de veranderde omstandigheden? Deze soorten zijn door de eeuwen geëvolueerd om te leven op eilanden waarop ze geen natuurlijke vijanden hebben. Net daarom broeden zoveel soorten hier”, aldus dr. Alex Bond van het Britse Natural History Museum. “Bovendien: muizen kweken twee nieuwe generaties per jaar, maar vogels als de Tristan-albatros kweken pas vanaf hun tiende levensjaar. Dan duurt het veel langer om evolutionair bepaald gedrag te wijzigen.”

Alle muizen uitroeien

De Britse vogelbeschermingsorganisatie RSPB heeft daarom een plan voorgesteld om de muizen op Gough volledig uit te roeien. Een enorme logistieke operatie, die in 2020 plaats zou vinden: een gecharterd schip uit Zuid-Afrika zou een forse lading giftige graankorrels naar het eiland brengen, die vervolgens door twee helikopters verspreid zouden worden.

“Eilanden ontdoen van invasieve soorten is wereldwijd al 700 maal gedaan”, aldus dr. Bond. “Dus dit is geen nieuwigheid, maar een beproefde methode die een groot probleem kan oplossen.”