De vervrouwelijking van het lerarenberoep in Vlaanderen is al enkele decennia aan de gang. “Die vervrouwelijking gebeurde iets vroeger in de Angelsaksische wereld”, aldus De Bruyckere. “Een veelgehoorde reden die ervoor wordt opgegeven is, dat een baan in het onderwijs minder aantrekkelijk zou zijn en dat de status van de leerkracht wat aan prestige heeft ingeboet in onze samenleving. Al vind ik dat een gevaarlijke redenering, want ook het artsenberoep is vervrouwelijkt en toch kun je moeilijk zeggen, dat de status van de arts fel is gedaald. Ik denk dus dat je die theorie van dalende status voorzichtig moet benaderen en moet nuanceren”, aldus De Bruyckere.

“Een andere verklaring die je vaak hoort, is dat een baan in het onderwijs makkelijk(er) te combineren zou zijn met het runnen van een gezin”, aldus De Bruyckere, “maar ook dat is een redenering die in de praktijk wel eens zou kunnen tegenvallen, omdat leerkrachten ook vaak naschoolse taken hebben, zoals ouderavonden en klassenraden.”

Eén zaak staat voor de pedagoog wel vast: “Het feit dat veel vrouwen of bijna alleen maar vrouwen voor de klas staan, heeft geen negatief gevolg voor het leren van de kinderen. Uit onderzoek blijkt dat scholieren even goed presteren bij mannen als bij vrouwen. Het schoolteam kan best gevarieerd zijn en vanuit onwikkelingspsychologisch standpunt gezien zijn verschillende rolmodellen wel interessant.”

Die mening deelt ook professor Wim Van den Broeck, docent Ontwikkelingspsychologie en Leerproblemen aan de VU Brussel. “Voor de persoonlijkheidsontwikkeling en het zelfbeeld van jonge mensen is het niet slecht dat ze geconfronteerd worden met variatie in het personeel. In het middelbaar is dat al meer het geval dan in het basisonderwijs, en in sommige studierichtingen, zoals mechanica zul je vanzelf meer mannen dan vrouwen voor de klas hebben”, aldus Van de Broeck. “Daarnaast is het ook zo dat mannen en vrouwen andere stijlen hebben van lesgeven. Zo zullen mannen beter kunnen omgaan met risicogedrag en buiten de lijntjes kleuren dan vrouwen.”

De krant De Tijd berichtte woensdag dat het aantal vrouwen in het universitair onderwijs langzaam maar zeker groeit. “Er is recent onderzoek gedaan over het imago dat proffen hebben bij hun studenten”, zegt De Bruyckere. “Het blijkt dat mannen in het hoger onderwijs door hun studenten gemiddeld eerder als beter worden beoordeeld dan vrouwen die hen lesgeven, maar dat wordt dan weer niet ondersteund door objectieve evaluatie van de proffen. Het gaat dus over ingebakken vooroordelen bij de studenten. Mijn co-auteur Paul Kirschner van ‘Jongens zijn slimmer dan meisjes’ over mythes in het onderwijs, vatte de perceptie als volgt samen ‘De leraar is briljant en de lerares is bazig’. Dat blijkt duidelijk niet meer of niet minder dan een vooroordeel.”

(belga)