Direct naar artikelinhoud
NieuwsOorlog in Oekraïne

‘Onbegrijpelijk’: Vlaanderen twijfelt over Russische gaskraan in Zeebrugge

Russische lng-infrastructuur.Beeld AFP

‘Dit kan neerkomen op 500 miljoen euro steun aan het Kremlin.’ De milieubeweging reageert misnoegd op een stemming in het Vlaams Parlement over een Europees overslagverbod op Russisch lng.

“Als België zich straks - vanwege Vlaams protest - moet onthouden tijdens het EU-overleg over een overslagverbod op Russisch lng, dan kan dit de doodsteek voor het voorstel betekenen. Andere lidstaten zoals Frankrijk kijken naar ons land”, zegt Angelos Koutsis van Bond Beter Leefmilieu (BBL). “Oekraïne maakt de moeilijkste periode sinds het begin van de oorlog door, maar Vlaanderen flirt met het idee om Russisch lng ongemoeid te laten.”

Zeebrugge

In Europa wordt momenteel gewerkt aan een veertiende sanctiepakket tegen Rusland. Ook de gashandel wordt opnieuw in vraag gesteld. Ondanks de dagelijkse oorlogsgruwel in Oekraïne blijft Europa aanzienlijke hoeveelheden Russisch gas importeren. Enerzijds gaat het dan om ‘klassiek’ gas dat via pijpleidingen door onder meer Oekraïne zelf binnenkomt. Anderzijds om vloeibaar gas (lng) dat via havens in België, Frankrijk en Spanje verhandeld wordt. In de haven van Zeebrugge is vorig jaar voor 7,8 miljard kubieke meter Russisch lng aangekomen. Een record.

Sinds kort is de federale regering - principieel - voor een Europees verbod op de overslag van Russisch lng. Zo’n verbod zou niet raken aan de import naar Europa zelf, maar wel aan het gas dat in Europese havens van het ene naar het andere schip overgeheveld wordt, vaak richting de rest van de wereld. De regering wil wel dat hierbij aandacht is voor de Europese energiebevoorrading en voor mogelijke (grote) schadeclaims vanuit Rusland. Voor een formeel Belgisch standpunt is het sowieso nog wachten op technische vergaderingen. Daar moeten ook de regio’s hun fiat geven.

Koopkracht

De Vlaamse regering bekent voorlopig geen kleur. Maar in het Vlaams Parlement is dinsdag wel een groene resolutie voor zo’n overslagverbod weggestemd door de regeringspartijen N-VA, Open Vld en cd&v. Tot ongenoegen dus van Bond Beter Leefmilieu en een handvol andere ngo’s die werken rond klimaat en vrede. Al maanden ijveren zij voor sancties tegen de Russische gashandel - een business die Moskou belastinginkomsten oplevert.

Volgens N-VA, Open Vld en cd&v blijven de gevolgen van een overslagverbod te onzeker. Een standpunt dat ook Fluxys - de uitbater van de gasterminal in Zeebrugge - al meermaals heeft vertolkt. “We denken dat we met deze sancties vooral onszelf zullen treffen. Dit zou aanleiding geven tot een aanzienlijke prijsstijging en een enorme impact hebben op de koopkracht van onze burgers”, aldus parlementslid Karl Vanlouwe (N-VA) dinsdag. Hij wil eerst de beloofde impactanalyse van een mogelijk Europees overslagverbod op Russisch lng in handen krijgen.

Koutsis is niet overtuigd. “Het gaat hier over overslag en niet over import. Zo blijft de bevoorrading buiten schot. De afgelopen jaren is steeds meer dan 90 procent van de overgeslagen gasvolumes naar niet-EU-markten verscheept. Het deel dat wel naar Europa gaat stelt minder dan 0,3 procent van de totale Europese gasvraag voor en is verwaarloosbaar. Ter vergelijking: een koude winter kan de Europese gasvraag met meer dan 5 procent doen stijgen.”

Overschot

De milieubeweging wijst steevast op recent studiewerk waaruit blijkt dat de internationale lng-markt vanaf deze zomer een overschot heeft. Dat terwijl de Europese gasvraag aan het dalen is. Dit helpt om de energieprijzen onder controle te houden.

Volgens Koutsis moét er in het veertiende sanctiepakket een overslagverbod komen. Er is al te lang getreuzeld. “Anders zal het ten vroegste in het vijftiende pakket komen, dat wellicht pas binnen zes maanden op tafel komt. Een Vlaams njet kan zo neerkomen op 500 miljoen euro extra steun voor het Kremlin.”

Ook federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) reageert kritisch. “Waar zit het moreel kompas van de Vlaamse regeringspartijen?”, vraagt ze. “Zolang we de Russische oorlogskas blijven vullen door de doorvoer van Russisch gas hebben al onze hulpmaatregelen voor Oekraïne weinig zin. De oorlog in Oekraïne wordt alleen maar brutaler en bedreigender. Ik kan niet begrijpen dat Vlaanderen hierover treuzelt.”