Van Ayco Duyster tot Pommelien Thijs: de vijftig invloedrijkste Belgen in de muziek

25. Ayco Duyster, radiopresentator

De vrouw wier naam een synoniem werd voor alles tussen dwarse songwriters, vermorzelende postrock en verstilde elektronica. Eerst op Studio Brussel en nu op Radio 1, waar ze muziekredacteur is en ook het middagblok haar stempel draagt – om maar te zeggen dat ze na Het Zesde Metaal al eens Arooj Aftab oplegt.

Was het voor jullie van in het begin duidelijk wat Duyster moest worden?

Ayco Duyster: “Het begon met een lege plaats in het zendschema, op zondag vlak voor middernacht. Vandaar zijn Eppo (Janssen, samensteller, op 16 in deze lijst, red.) en ik snel uitgekomen bij die muziek. We wilden indie-artiesten aan bod laten komen die naar ons gevoel nog geen plaats hadden op Studio Brussel.”

Geven je bazen Duyster elk seizoen blindelings een plek in het uitzendschema, of heb je daar al voor moeten moeten vechten?

Duyster: “In de media kunnen de dingen snel veranderen, maar voorlopig is het vertrouwen dat we van Radio 1 krijgen even groot als onze goesting om ermee door te gaan.”

24. Tom Barman, zanger en muzikant

‘Maker van Belgische muziek die de Angelsaksische voorbeelden niet louter na-aapte’, schrijft jurylid Bart Peeters achter de naam Tom Barman, ‘maar er echt iets nieuws aan toevoegde.’ En dat doet Barman al dertig jaar – want zolang gaat het klassieke dEUS-debuut Worst Case Scenario al mee. How To Replace It, de vorig jaar verschenen achtste plaat van de groep, bracht Barman en co. weer op tournee door Europa en bevat weer een handvol songs die later, als ze groot zijn, klassiekers kunnen worden.

Geen beter bewijs dat Barman, op een leeftijd (52) waarop veel van zijn collega’s in nostalgie zwelgen, nog honger heeft – en dan hebben we het nog niet over Magnus en TaxiWars gehad.

23. Werner Dewachter, booker

Richtte met producer Wouter Van Belle Petrol Music op, het label dat tegenwoordig vooral het werk van Flip Kowlier uitbrengt. Is vandaag de baas van boekingskantoor Busker, goed voor 121 artiesten op het spectrum tussen Absynthe Minded en Zwangere Guy. Dewachter kon zijn team en zijn aanbod stevig uitbreiden toen Busker drie jaar geleden werd overgenomen door All Things Live, een van oorsprong Deens bedrijf dat al in acht landen actief is.

22. Iris Wyckmans, muziekcoördinator van Studio Brussel

Kwam na korte passages bij Bruzz en Radio 1 terecht bij Studio Brussel, waar ze al twee jaar de eindverantwoordelijke is voor all things music.

Studio Brussel is niet de grootste zender van dit land, maar jij bent wel de enige muziekverantwoordelijke van een radiostation in deze lijst.

Iris Wyckmans: “En dan is de vraag natuurlijk: waarom? Het antwoord: omdat Studio Brussel nog altijd dé muziekzender van Vlaanderen is, en omdat we goede banden hebben met iedereen in de sector – concertzalen, festivals… Dankzij hen kunnen we bijvoorbeeld tickets weggeven en showcases organiseren.”

Waaraan merk je dat jullie anno 2024 nog iets in de melk te brokken hebben?

Wyckmans: “Onze talentenjacht De Nieuwe Lichting is het beste voorbeeld: kijk maar naar waar artiesten als Tamino of The Haunted Youth vandaag staan. We waren wereldwijd ook bij de eersten om de Canadese rockband The Beaches te draaien, en nu vragen zij ons welk nummer ze het beste als single zouden lanceren. En onlangs bedankte Joost Klein ons in een interview omdat wij hem nog vóór de Nederlandse radio oppikten.”

Na een moeilijke periode gaat het met de luistercijfers van Studio Brussel alweer even de goede kant op. Beïnvloeden die cijfers jullie muziekbeleid? Kies je bijvoorbeeld voor toegankelijker muziek wanneer het aantal luisteraars afneemt?

Wyckmans: “Nee. Goede cijfers maken ons trots, maar veranderen niets aan ons DNA. We zijn en blijven een alternatieve zender: het zou gek zijn als we plots een even groot marktaandeel zouden hebben als de hitzenders.”

21. Tom De Meijer, mede-eigenaar van CNR Records

“Ik ben oprecht verbaasd dat ik in dit lijstje sta”, zegt Tom De Meijer in een kantoor getooid met gouden en platina platen van onder anderen Niels Destadsbader, Regi, Camille en Metejoor. Alleen Belgische artiesten dus, op de occasionele Jaap Reesema na, en daarmee zijn De Meijer en zijn label CNR Records een unicum.

Vanwaar die focus op Belgische commerciële muziek?

Tom De Meijer: “Dat is zo gegroeid. Als student organiseerde ik alternatieve vrije podia – ik heb dEUS nog geboekt voor 6.000 Belgische frank. Via Serge Ramaekers en Dominic Sas, de mannen achter Confetti’s, kwam ik in het commerciële dancecircuit terecht. In 2000 werd ik directeur bij CNR Records en focusten we op de eurodance. Onze samenwerking met Regi dateert ook van die tijd.”

België loopt qua streaming achter op landen als Nederland. Wordt het dan niet almaar moeilijker om van alleen Belgische en meestal nog Nederlandstalige muziek te leven?

De Meijer: “Wij verkopen nog behoorlijk veel fysieke dragers. Van Magie van Camille en Joris van Metejoor hebben we telkens 20.000 exemplaren op cd en vinyl verkocht. Gelukkig maar, want met streaming alleen komen de meeste artiesten er inderdaad niet in Vlaanderen. Onze markt is te klein voor een megaspeler als Spotify. Daarom heeft CNR Records ook een boekingskantoor, verzorgen we onze eigen publishing en verhuren we ons kantoorgebouw als vergaderruimte.”

Stel, ik heb een wereldplaat op het schap liggen: wat heeft CNR mij meer te bieden dan een major met wereldwijde contacten?

De Meijer: “De grote labels zijn tankers, wij zijn een speedboot. We ondernemen met onze eigen centen, en hoeven hier geen rekening te houden met wat ze in New York beslissen over pakweg de nieuwe Coldplay.

“En we nemen tijd voor onze talenten. Ik ken genoeg verhalen van jonge Belgen die met tromgeroffel bij een major tekenen en een paar jaar later door de achterdeur vertrekken, omdat de strategie voor lokale artiesten plots is veranderd – zo doe je de Camilles van morgen natuurlijk niet groeien en bloeien.”

20. Jan Van Esbroeck en Jan Vereecke, bazen van het Sportpaleis

Muzikanten die het groot zien in dit land komen vroeg of laat bij de Jannen Van Esbroeck en Vereecke terecht, het duo dat nog studeerde toen ze in 1985 voor het eerst van zich lieten spreken met Night of the Proms. De portefeuille van hun bedrijf Be.at is goed voor 66.000 plaatsen, met onder meer Vorst Nationaal, Stadsschouwburg Antwerpen en Capitole Gent, maar het pronkstuk blijft het Sportpaleis.

Toen Vereecke en Van Esbroeck in 1997 de uitbating overnamen, was dat een zieltogende bunker; vandaag is het één van de toparena’s in Europa, met een capaciteit van 23.000 bezoekers.

19. Alexander Vandriessche, manager

2015: Oscar and The Wolf verkoopt met één plaat onder de arm zijn eerste Sportpaleis uit. 2016: Bazart verkoopt zónder plaat in één dag de Lotto Arena uit. 2022: Charlotte de Witte sluit als eerste vrouw het hoofdpodium van Tomorrowland af. Drie mijlpalen uit de Belgische muziekgeschiedenis, alle drie onder de auspiciën van Alexander Vandriessche.

Met zijn kantoor DBNR, dat ook instaat voor De Wittes label KNTXT, haar wederhelft Enrico Sangiuliano en kledingmerk Époque staat hij bekend als iemand die on-Belgisch groot denkt. Eén van zijn motto’s, opgetekend in Trends: ‘Hoe meer haters je hebt, hoe beter het gaat met je carrière.’

18. Hedwig De Meyer, oprichter Stageco

Als je op het uitgestrekte terrein van Stageco, de wereldwijde marktleider in verplaatsbare poppodia, een grijze, grijnzende man in een fluovest ziet rondstruinen, is dat wellicht Hedwig De Meyer. Niks aan de zeventiger doet vermoeden dat zijn bedrijf verantwoordelijk is voor het vuurgeweld van Rammstein, de iconische klauw van U2 of het podium waarmee Taylor Swift momenteel de ene na de andere arena uitverkoopt. In zijn ogen zie je nog altijd de bevlogen Chiro-leider die Rock Werchter in de jaren 70 oprichtte en het festival samen met zijn levenslange vriend Herman Schueremans naar internationaal niveau tilde.

Hedwig De Meyer: “De eerste jaren vond Rock Werchter plaats in een tent, maar die werd al snel te klein. Dan hebben we iets geprobeerd met stellingen, maar de foto’s van dat podium wil je niet meer terugzien. Er stond zelfs een paal in het midden (lacht).”

Jouw innovatie is het gepatenteerde Steel Tower System. Wat was daar precies zo nieuw aan?

De Meyer: “Onze podia bestaan uit geprefabriceerde elementen die je gemakkelijk kunt monteren en demonteren, een groot voordeel voor tourende bands. In de industrie bouwden ze al torenkranen op die manier, maar wij hebben dat principe eind jaren 70 naar de muziekwereld gehaald. De keuze voor staal maakte dat je er meer licht- en geluidsapparatuur in kon hangen dan in de stellingen waar we eerst mee werkten. Toen de productiemanager van Genesis het podium in Werchter zag, wilde hij ons meteen mee op tournee.”

Vorig jaar zette je een stap opzij en werd je neef Hans Willems CEO van Stageco. Jij bent nu officieel...

De Meyer: “Chief Visionary Officer, maar laat die term alsjeblieft achterwege (lacht). Ik leid de renovatie van ons terrein hier in Tildonk, en ik onderhoud ons internationale netwerk. Dat nauwe contact met de klanten heb ik altijd belangrijk gevonden. Elke tour waar we aan meewerken wil ik minstens twee keer gezien hebben.”

Dan ben je ook nog geregeld terug te vinden op Rock Werchter, neem ik aan.

De Meyer: “Elk jaar ga ik de volle vier dagen. Meestal tot ik de lèste man ben.”

17. Mike Naert, directeur en programmator van Het Depot

Mike Naert, een econoom met een verleden in de reclamewereld, springt begin jaren 2000 in het gat dat iconische Leuvense zalen als Manhattan, Philips en Lido hebben achtergelaten. Als grote baas van Het Depot groeit hij uit tot een schoolvoorbeeld van cultureel ondernemerschap, maakt hij van de studentenstad een muziekstad, en heeft hij een hand in het gesmaakte festival M-IDZOMER.

Tijdens de pandemie wierp hij zich op tot woordvoerder van het livecircuit: bij elke verlenging van de maatregelen ging Naert met handen en voeten aan journalisten en overheden uitleggen waarom de muzieksector wél essentieel was.

16. Eppo Janssen, programmator en radiomaker

Wie Eppo Janssen wil zien, hoeft maar een pasgeboren postpunkgroepje of dwarse rapper naar een podium te lokken: muziek ontdekken is ’s baardmans lange leven. In een ver verleden deed hij dat voor Studio Brussel en Trix, tegenwoordig voor Willy Radio, maar zijn invloed doet hij vooral gelden sinds 2000 als samensteller van Duyster en sinds 2007 als programmator van Pukkelpop.

Met zijn ploeg boekte hij Billie Eilish in 2019 vóór haar populariteit exponentieel groeide, zodat hij ze had toen iedereen haar wilde. Hetzelfde met Fred again.., die hij strikte terwijl die nog een anonieme producer voor anderen was. Als één van de eersten geloofde hij in het headlinerpotentieel van Post Malone. Had Janssen veertien vingers, dan zou hij ze nóg alle veertien aan de pols van de pop houden.

15. Charlotte Adigéry en Bolis Pupul, zingend en musicerend duo

‘Bolis Pupul en Charlotte Adigéry paren pittige electropop aan een slim sounddesign, absurde humor en sluwe grappen over racisme en xenofobie’, schreef de Amerikaanse muziekwebsite Pitchfork over hun debuut Topical Dancer. Ook in de rest van de wereld vielen hippe vogels voor de verfrissende belgitude van Adigéry en Pupul, die vorig jaar ook scoorden op Glastonbury, in de Hollywood Bowl en op schoot bij Jools Holland. Bekroningen in de eindejaarslijstjes van MOJO, Les Inrocks, BBC 6 en Humo volgden.

14. Kenny Gates en Michel Lambot, oprichters van [PIAS]

“Er zijn ups en downs geweest”, zegt Kenny Gates over de vier decennia die gepasseerd zijn sinds hij met Michel Lambot [PIAS] uit de grond stampte. Het label lanceerde Front 242 in internationale wateren, verdeelde Adele en The Prodigy, en bracht met As Heard on Radio Soulwax Pt. 2 misschien wel de belangrijkste Belgische plaat van deze eeuw uit, maar moest ook de hoogdagen van de muziekpiraterij doorstaan en zag in 2011 een pakhuis in Londen afbranden.

Kenny Gates: “Momenteel zit [PIAS] in een geweldige up. We hebben perspectieven, kunnen bogen op artiesten met een groot repertoire én op jong talent. Voor elke Kneecap of Lynx is er een Eels, en pas hebben we de komst van Nick Cave nog mogen aankondigen. We hebben bovendien de financiële slagkracht om met de grote spelers te concurreren voor artiesten die we graag willen – dat was ooit anders.”

Anderhalf jaar geleden kocht Universal 49 procent van jullie aandelen op: welke impact heeft dat gehad?

Gates: “Voor veel mensen is Universal de grote boze wolf in dit verhaal, maar zij bepalen niet hoe wij werken. Ze hebben zelfs geen vertegenwoordiger in onze raad van bestuur, ook al zijn ze voor 49 procent aandeelhouder. Dat is ongezien.”

13. Angèle, zangeres en muzikante

Al zeven jaar maakt ze grote sprongen vooruit, van Instagram-hype naar sensationeel debutant naar grootste popzangeres van België: Angèle, bien sûr. De Brusselse vult arena’s in Parijs, veroverde Coachella, en heeft haar eigen snelkeuzetoets op Dua Lipa’s telefoon. Dat één en ander met groeipijnen gepaard ging, liet ze zien in de Netflix-docu Angèle en horen in de gelouterde songs op Nonante-cinq, haar recentste plaat. ‘Aujourd’hui j’ai bien changé, crois-moi’ zingt ze in ‘Libre’.

12. Lost Frequencies, dj

Een nieuw nummer uitgebracht met David Kushner, de man achter de streaminghit ‘Daylight’. Twee avonden aangekondigd in Pacha, de iconische discotheek in Ibiza. Arena’s gevuld in Brussel en Londen. Meer shows gespeeld in Las Vegas, Dallas en Mexico. Tomorrowland Winter platgedraaid. Tot daar, afgaande op zijn Instagram-account, de laatste twee maanden van Felix De Laet.

Geen enkele landgenoot klopt de 30-jarige Brusselaar qua naakte cijfers: 28 miljoen luisteraars per maand en twéé songs (‘Are You With Me’ en ‘Where Are You Now’) die al meer dan een miljard keer gestreamd zijn op Spotify – wereldwijd zijn er zo maar een kleine zeshonderd.

11. Pommelien Thijs, zangeres en muzikante

Gelezen op het stemformulier van Jean Kluger, zelf op nummer 42: ‘Artistiek multitalent dat de juiste keuzes maakt.’ Dat is het minste wat je kunt zeggen van Pommelien Thijs, de jongste speler in deze lijst. Ze schudde de erfenis van kindermusicalreeks #LikeMe in geen tijd van zich af door naar powerpop te pivoteren, met een liveband op te treden en volwassen teksten te schrijven over feminisme, verwarrende liefde en andere dingen waar 23-jarigen van wakker liggen. Met onder de arm liefst acht MIA’s en haar debuut Per ongeluk – geen plaat werd vorig jaar meer gestreamd in België – past Pommelien precies op het piepkleine kruispunt van Ketnet en Pukkelpop.

© Humo