De Standaardsongfestival

“Niet gekeken, wel gestemd”: hoe Israël de televoting op het Songfestival naar zijn hand zette

Eden Golan eindigde vijfde op het Songfestival.© afp

Zonder vakjury was Israël op een haar van de overwinning gestrand. Uit liefst vijftien landen, waaronder België, kreeg Eden Golan ‘douze points’ van het publiek. Met dank aan een gewiekste campagne, en vooral veel steun vanuit een bepaalde hoek.

Koen Baumers

België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Finland, Spanje, Portugal, Italië, Zwitserland, Australië, San Marino en de ‘rest van de wereld’. Het publiek gaf Israël vijftien keer twaalf punten. Geen enkel ander land kreeg vaker het maximum, alleen Kroatië rijfde in totaal nog net iets méér punten binnen tijdens de televoting.

In de aanloop naar het festival was er nochtans veel protest tegen de deelname van Israël aan het Eurovisiesongfestival. Het land krijgt veel kritiek voor zijn militaire offensief in de Gazastrook na de aanslagen door Hamas op 7 oktober vorig jaar. Dat het liedje oorspronkelijk ‘October rain’ zou gaan heten, wakkerde de weerstand alleen maar verder aan. De controverse leidde tot betogingen in Malmö en tot boegeroep tijdens de optredens van zangeres Eden Golan.

Twintig keer stemmen

Dat ze toch zo veel punten sprokkelde, heeft te maken met andere dingen dan het liedje alleen. Want het feit dat de amper 20-jarige zangeres met alle zonden van Israël werd beladen, wekte een tegenreactie op. Via het internet riepen vooral rechtse politici en andere sympathisanten van Israël op om massaal voor Golan te kiezen. De Israëlische overheid maakte visuals met steminstructies en benadrukte daarbij dat je tot twintig keer mocht stemmen. Die werden druk gedeeld.

“Nog nooit van mijn leven gekeken, laat staan gestemd, maar zonet het maximum van twintig stemmen uitgebracht”, schreef Vlaams Parlementslid Sam van Rooy (Vlaams Belang). In België kostte dat 0,75 euro per stem.

De officiële account van de staat Israël deelde een video waarin Europarlementslid Assita Kanko (N-VA) aankondigde dat ze voor Golan zou stemmen. Zij haalde net als heel wat anderen de slachtofferrol van Israël aan, door de link te leggen tussen het Eurovisiesongfestival en het muziekfestival waar Hamas toesloeg op 7 oktober.

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

Ook in heel wat andere Europese landen toonden rechtse politici graag dat ze meer dan één stem uitbrachten voor Israël. In Nederland verwoordde BBB-boegbeeld Caroline van der Plas het zo: “Willen mensen het Songfestival politiek maken? Dan maken we het politiek.” En PVV-voorman Geert Wilders schreef net voor de finale “Israël 12 punten” bij een foto van Eden Golan. Verschillende van zijn partijgenoten toonden op sociale media hoe ze meermaals stemden voor nummer 6.

Als je je afvraagt waarom politici zich plots zo mengen in het Eurovisiesongfestival, is er volgens politicoloog Dave Sinardet (VUB) een duidelijke verklaring. “Laat ons eerlijk zijn: het Songfestival is het meest bekeken politieke evenement van het jaar. Het is altijd politiek geweest, en nu helemaal.”

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

Billboard op Times Square

Ook de Israëlische overheid spaarde overigens kosten noch moeite om stemmen te ronselen. “Laat ons aan de wereld tonen hoe veerkrachtig we zijn”, klonk het. Zelfs op Times Square in New York werd een billboard ingepalmd om mensen aan te zetten om te stemmen.

In de deelnemende landen zetten de Israëlische ambassades er mee hun schouders onder. Ze verspreidden tientallen berichten en filmpjes op sociale media, onder andere met Eden Golan die haar talenknobbel toonde. Van “ciao a tutti” tot “hallo allemaal”: in strak gemonteerde filmpjes riep ze telkens in een andere taal op om voor ‘Hurricane’ te stemmen.

De Israëlische ambassadrice in België, Idit Rosenzweig-Abu, ziet nog een verklaring voor het succes: “Het is een stem van Europeanen die het beu zijn dat bevoorrechte poortwachters in de media iedereen blokkeren die het niet met hen eens is, en het beu zijn dat gewelddadige betogingen op campussen en op straat Hamas prijzen.”

Mogelijk is de score ook deels te verklaren doordat trouwe fans het Songfestival dit keer links lieten liggen omdat tegenstanders van de Israëlische deelname opriepen om niet te kijken of te stemmen. Maar op kijkcijfers is het nog wachten en naar stemmenaantallen is het gissen.

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.