© Belga
STANDPUNT. Een vredesbetoging met 400.000 mensen zullen we zo snel niet meer zien
De grootste naoorlogse betoging in België was het. Meer dan 400.000 mensen liepen op 23 oktober 1983, precies 35 jaar geleden, door Brussel om te betogen tegen de plaatsing van kernraketten in Europa. Gezinnen met kinderen die zelfgemaakte tekeningen meedroegen, politici en vakbondslui met spandoeken, leden van jeugdbewegingen met vlag en wimpel… het was een bont gezelschap dat door de straten van Brussel trok.
Iedereen die erbij was, houdt er na 35 jaar een warm gevoel aan over, een herinnering aan solidariteit en geloof in de macht van de massa. Vooral omdat er niet alleen in Brussel werd betoogd. In datzelfde weekend kwamen in Duitsland op verschillende plaatsen 1,3 miljoen mensen op straat. Nog geen week later stapten een half miljoen mensen door Den Haag. Het leek of iedereen de Koude Oorlog en de daarmee gepaard gaande wapenwedloop kotsbeu was. In heel Europa verwierf de vredesbeweging aanhang. Het Oude Continent wilde niet langer het slagveld zijn waarop de USSR en de Verenigde Staten hun kernoorlog uitvochten. De waanzin moest stoppen.
Toch zijn de raketten op de luchtmachtbasis van Kleine Brogel er gekomen, maar het einde van de Koude Oorlog gelukkig ook. In 1985 kwam in de USSR Michail Gorbatsjov aan de macht, twee jaar later sloot hij met de Amerikaanse president Ronald Reagan een historisch akkoord over een beperking van het kernwapenarsenaal.
En uitgerekend op de verjaardag van die grote vredesbetoging wil Donald Trump dat akkoord opblazen, omdat Rusland zich toch niet aan de afspraken houdt. Daarin heeft hij niet helemaal ongelijk. Het verdrag van 1987 is dode letter geworden. En bovendien is er een derde speler in het spel: China. Wat voor zin heeft het om akkoorden af te sluiten tussen de VS en Rusland als die andere grootmacht intussen zoveel kernwapens kan maken als het wil?
De wereld is zo veel ingewikkelder dan in 1983. En Europa is zo veel zwakker, zo veel meer verdeeld. De meeste Europeanen geloven al lang niet meer dat hun continent een beduidende rol kan spelen in de wereldpolitiek. Poetin houdt een deel van Oekraïne bezet en we malen er niet eens om. Protesteren tegen alles wat Trump verkeerd zegt, is eenvoudigweg niet vol te houden. En China is zo ver... Nee, een vredesbetoging met 400.000 mensen zullen we zo snel niet meer zien optrekken. Wie ze 35 jaar geleden heeft meegemaakt, zal dat jammer vinden. En de anderen allicht ook.
