Direct naar artikelinhoud
Opinie

Burgers doen wat beleidsmakers nalaten: in actie komen voor het klimaat

Meyrem AlmaciBeeld BELGIAN

Meyrem Almaci is Groen-voorzitter. 

The Washington Post publiceerde twee weken terug een warmtekaart van onze planeet. Bloedrood kleurde die. Elk jaar worden we geconfronteerd met meer orkanen en tropische stormen, elk jaar smelten de poolkappen wat sneller en zijn er meer bosbranden. Ondanks de wetenschap dat een klimaatactie noodzakelijk is, staat ons land stil.

Die stilstand is schadelijk voor ons allemaal. Voor elke inwoner van dit land. Jong en oud. Want het klimaat is niet links of rechts. Niet conservatief of progressief. Het is de basis van een gezond en welvarend land. Zuivere lucht, proper water en gezonde voeding zijn geen details, maar essentiële zaken die onze levenskwaliteit bepalen.

De handtekening staat dan wel onder het klimaatakkoord van Parijs maar de ambities worden helemaal niet gehaald. Als er één domein is waar TINA (There Is No Alternative) echt van toepassing is, is het wel hier: er is geen Planeet B. Tegen 2020 wilde de Vlaamse regering de broeikasgassen met bijna 16 procent omlaag. Volgens de meest recente cijfers (2016) slechts met 7,2 procent teruggedrongen. Sinds 2010 is Vlaanderen 20 procent opslagcapaciteit van broeikasgassen verloren door het verdwijnen van weilanden.

De gemiddelde energiewaardes van gebouwen moesten fors omlaag, maar ze stegen sinds 2014. Er ging een boskaart en een gewijzigd bosdecreet komen, maar van allebei geen spoor. Er verdwijnt nog steeds meer bos dan er bij komt. Het verlies van open ruimte moest dalen van 6 hectare naar 3 per dag. We zitten ondertussen aan een hallucinante 7,3 hectare.

Mee op de groene golf

De Vlaming wacht ondertussen niet meer op weifelende politici en steekt zelf de handen uit de mouwen en de zakenwereld doet er alles aan om economie en ecologie te verzoenen. Zoals Thomas Leysen die oproept voor een CO2-taks en Deloitte die alvast start met het invoeren van een mobiliteitsbudget. We doen met z’n allen mee aan Mei Plasticvrij en dwingen supermarktketens tot actie voor minder plastic. Pleiten voor een zomer zonder vliegen en goedkopere en snellere treinen. Boeren vragen om een betonstop en waterbuffers, niet pas in 2040, maar nu. De tienduizenden burgers die zich verenigingen in opruimacties, repaircafes, dagen zonder vlees, of de klimaatzaak.

In heel het land nemen mensen vanuit alle hoeken hun verantwoordelijkheid. Zij zien met lede ogen aan hoe onze buurlanden één na één op de groene golf springen die de economie future proof maakt, terwijl ons land steeds meer achterop hinkt qua mobiliteit en hernieuwbare energie, laat staan dat we een coherente visie zouden hebben op de broodnodige transitie.

Terwijl de ene na de andere kerncentrale de geest geeft en opgelapt en heropgestart moet worden, blijft de lobbymachine van Engie vrolijk haar slag thuishalen

Verlamming in de partijhoofdkwartieren

Het lijkt wel of de hitte de partijhoofdkwartieren verlamt. Het Vlaanderen van het “Wij” schuift de verantwoordelijkheid naar de burgers en geeft niet thuis op vlak van beleid. ‘Gewoon doen’ had vooral als resultaat dat we in Europa samen met de steenkoollanden voor minder ambitie voor hernieuwbare energie hebben gepleit. Voor de partij van de ‘verandering’ moet ons Vlaanderen in alles groot en ambitieus zijn, maar in haar beleid rond klimaat en leefmilieu toont ze zich van haar kleinste kant.

Terwijl de ene na de andere kerncentrale de geest geeft en opgelapt en heropgestart moet worden – en een bezorgde Duitse minister bij minister Jambon voor de snelle sluiting ervan komt pleiten – blijft de lobbymachine van Engie vrolijk haar slag thuishalen.

De boodschap is eenvoudig: het kan en moet anders. Elke dag leveren we samen het bewijs. Buurtbewoners, wijkcomités, scholen, lokale verenigingen, kleine en grote ondernemers, kortom verontruste burgers, nemen het voortouw. Ze wachten niet langer. Over partijgrenzen heen vragen zij actie van het beleid. Geef de 70 procent Vlamingen die ijveren voor statiegeld waar ze naar vragen.

Leer van onze noorderburen, die tegen 2050 helemaal klimaatneutraal willen zijn en een ambitieuze wet hebben gestemd zodat het niet bij woorden alleen blijft. Geef onze ondernemers de kans om mee op de kar te springen van een toekomstgerichte groene business die niet te stoppen is en die jobs creëert. Geef de doeners in onze maatschappij het gevoel dat ze er niet alleen voor staan. Kies voor hen in plaats van voor de lobby’s van de vorige eeuw.

Doe eindelijk wat jullie beloofden te doen. En vooral: doe het nú. Of we blikken binnen twintig jaar terug op deze periode als hét moment van de gemiste kansen. En gaat dit bestuur de geschiedenis in als de meest onverantwoordelijke generatie beleidsmakers. Dat wil ik niet op ons geweten hebben. Tijd voor actie.