Wat u nog niet wist over wolf Naya
Het lijkt erop dat wolf Naya voor het eerst heeft toegeslagen in Vlaanderen, met twee dode schapen in de Antwerpse Kempen. Waarom doolt het dier alleen door Limburg? Wat moet je doen als je Naya spot? En hoe kunnen veehouders zich het best beschermen? Alles wat je moet weten over de wolf.
1. Wat moet je doen als je een wolf ziet?
Niet panikeren. En een foto nemen. Dat is toch de raad van Jan Loos van Landschap vzw. “Het dier is absoluut niet gevaarlijk voor mensen”, benadrukt hij. “Tenminste: als je het dier niet in het nauw drijft. De wolf ziet ons als een collega-jager. Ze hebben schrik van ons. Maar zie je een wolf? Zorg dan dat je bewijsmateriaal hebt, want anders gaat niemand je geloven. En doe een melding bij de website van Welkom Wolf.”
Ook bij het Agentschap Natuur en Bos kunnen ze het niet genoeg herhalen: de wolf is niet gevaarlijk voor de mens. “Er is een reden waarom we nog altijd geen goeie visuele waarneming van het dier hebben”, zegt woordvoerster Marie-Laure Vanwanseele. “Het illustreert hoe schuw het dier is.”
'Zie je een wolf? Paniek is niet nodig, bewijsmateriaal wel. Anders gaat niemand je geloven'
2. Wat met veehouders?
Mag de mens gerust zijn met de komst van Naya, dan is dat voor veehouders veel minder het geval. “Weliswaar niet voor alle veehouders”, maakt Jan Loos zich sterk. “Voor landbouwers met runderen en paarden zal de impact wellicht miniem zijn. Ik ga niet uitsluiten dat de wolf een veulen of kalf zal aanvallen, maar de kans is zeer klein. Vooral schapenhouders zijn de pineut.”
Wolven richten zich doorgaans op wilde prooien zoals everzwijnen of reeën. “Ook deze wolf”, zegt Loos. “In Nederland heeft ze al reeën gepakt. Ze weet dus hoe ze wild moet vangen en kan perfect overleven in de natuur.”
Veehouders die toch dode dieren aantreffen, moeten meteen het Agentschap Natuur en Bos op de hoogte brengen. Via een DNA-staal wordt dan nagegaan of het wel degelijk om een aanval van de wolf gaat. Zo ja, dan hebben ze recht op een schadevergoeding.
3. Hoe kunnen schapenboeren zich beschermen?
Hobbyboeren krijgen de raad om hun dieren op te hokken. Professionele landbouwers installeren het best een schrikdraadraster. “Op lange termijn kijken zij best uit naar Roemeense herdershonden”, zegt Loos. “Die zijn heel erg efficiënt in het beschermen van de kudde en zullen de confrontatie met de wolf aangaan.”
In België worden doorgaans bordercollies gebruikt om het vee op te drijven. Tegen een wolf zijn die dieren kansloos. “Die Roemeense herdershonden werden van oudsher gebruikt in gebergtes om schaapskuddes te beschermen”, legt de expert uit. “Meestal dragen ze halsbanden met stalen pinnen op, om te verhinderen dat de wolf hen naar de keel kan grijpen. Hoe meer moeite een wolf moet doen om een prooi te vangen, hoe kleiner de kans dat hij daadwerkelijk aanvalt.”
Vallen er toch slachtoffers, dan worden de kadavers best zo snel mogelijk weggehaald. “Doodt een wolf een ree in het wild, dan kan die daar een week van eten”, legt Loos uit. “De wolf moet leren dat het niet loont om schapen te doden."
Sowieso vindt Loos het een goed idee mochten veehouders wat meer inzetten op preventieve maatregelen. “Er zullen nog wolven komen. We zijn het afgeleerd om ons te vee te beschermen. We vinden het normaal dat de wilde dieren wegblijven van onze huizen en ergens in een natuurreservaat zitten. Dat zal veranderen. Dat moeten we beseffen.”
'Er zullen nog wolven komen. We zijn het afgeleerd om ons te vee te beschermen'
4. Hoe kwam wolf Naya in Limburg terecht?
Naya is in feite een ‘weggelopen puber’. Het teefje werd in 2016 geboren in het Duitse wolvengebied Mecklenburg-Vorpommern. Ze is een van de wolven die wordt gevolgd door de Technische Universiteit van Dresden en dankzij een tracker kunnen we perfect achterhalen waar ze zich bevindt.
Toen Naya negen maanden oud was, trok ze er al eens alleen op uit. Uiteindelijk keerde ze terug naar haar nest. Maar nu ze twee jaar is en geslachtsrijp, heeft ze haar nest definitief verlaten om een mannetje te zoeken en zelf een nieuwe roedel te stichten. Ze doorkruiste Nederland en belandde begin januari in Limburg.
“De kans is reëel dat ze daar blijft”, zegt Loos. “Ondanks dat er in dat gebied geen partner zit. Mannetjes blijven zwerven tot ze een partner vinden, maar vrouwtjes blijven tot zes jaar ter plaatse wachten tot er een mannetje komt. Eigelijk betekent dit dat ze misschien levenslang wacht, want binnen zes jaar is haar leven voorbij.”
5. Is dit goed nieuws?
Schapenhouders zijn wellicht iets minder opgetogen over de komst van Naya, maar bij natuurverenigingen heerst euforie. De laatste keer dat er in Vlaanderen sprake was van wolven was rond 1840. In 2011 kon een cameraploeg van Dieren in nesten een exemplaar filmen in de Naamse Ardennen, maar voor Vlaanderen is Naya de eerste officiële wolf in zo’n 200 jaar.
“Het is een teken dat het beter gaat met de natuur”, zegt Marie-Laure Vanwanseele (Agentschap Natuur en Bos). “Een wolf duikt pas op als er natuurgebieden zijn die groot genoeg zijn en waar voldoende voedsel is, waar er dus voldoende dieren zijn om op te jagen. We kijken hier al lang naar uit.”
'Een everzwijn kon vroeger gewoon op zijn gemak staan wroeten. Nu moet het over zijn schouder kijken'
Jan Loos beaamt. “De wolf is de top van de voedselketen, het sluitstuk van het ecosysteem. Kan dit dier hier overleven, dan is het met alle lagen van de voedselketen blijkbaar goed gesteld.” Wat daarom niet betekent dat alle lagen van die voedselketen even blij zullen zijn met de komst.
“Hoe dan ook zal het een impact hebben op het dierenbestand”, zegt hij. “Op een populatie van tienduizenden reeën zul je dat niet meteen merken. Maar op lange termijn zal het gedrag van de dieren wijzigen. Een everzwijn kon vroeger gewoon op zijn gemak staan wroeten. Nu moet het over zijn schouder kijken en controleren of er geen wolf in de buurt is. Zelfs één wolf heeft dat effect. Ze zullen het minder makkelijk hebben.”
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
