© Vogelbescherming Vlaanderen

"Bedreigde trekvogels worden massaal uit de lucht geknald boven Middellandse Zee"

Tijdens de vogeltrek worden jaarlijks miljoenen vogels voor de lol uit de lucht geknald. “Ook soorten zoals de zomertortel die op uitsterven staan”, zegt Jelle Van den Berghe, lector natuurbeheer en biodiversiteit aan de PXL-hogeschool. In een tweet verbaast hij zich erover dat de EU niet ingrijpt, terwijl EU-landen miljoenen euro’s investeren om de soorten te behouden. “Wraakroepend”, noemt hij het.

Joos Meesters

Bij de start van de vogeltrek worden in het Middellandse Zeegebied de jachtgeweren van de zolder gehaald. “Dezer dagen start in Frankrijk, Spanje, Italië, Hongarije, Griekenland, Malta, ... het jachtseizoen. Niet toevallig net bij aanvang van het trekseizoen”, schrijft Van den Berghe in een tweet.

Trekvogels vliegen niet graag boven de zee. “Daarom kiezen ze ervoor om de oversteek naar het zuiden te maken ter hoogte van Gibraltar of Malta, waar ze het minst lang boven open zee moeten vliegen”, zegt Van den Berghe. “Op die punten komen de vogels massaal samen en worden ze ook massaal bejaagd. Miljoenen trekvogels worden jaarlijks uit de lucht geschoten.”

Op websites zoals die van het Committee Against Bird Slaughter (CABS) krioelt het van de dode wielewaals en andere zeldzame trekvogels die de oversteek met hun leven moeten bekopen. Vaak gaat het om de sport van het schieten. “Plezierjacht zit ingebakken in de cultuur van die landen. Consumptie is een andere belangrijke drijfveer.” In landen zoals Cyprus zijn gefrituurde vogeltjes een delicatesse. “Er wordt niet alleen met geweren gejaagd, maar ook met lijmstokken, waarop de vogels blijven plakken als ze even willen rusten tijdens hun trektocht.”

Lepelaar

Zowat alles wat vliegt, maakt kans op een kogel. Ook de meest zeldzame soorten. “Het gaat onder meer om de grauwe klauwier, wielewaal, kwartel, zomertortel en zelfs lepelaar en grutto”, zegt Van den Berghe. “Een tweetal jaar geleden is een lepelaar uitgerust met een zendertje in Nederland, waar ontzettend veel inspanningen geleverd worden om de soort te redden. Maar tijdens de trek is het dier in een Frans jachtgebied neergeschoten. Bijzonder pijnlijk, niet alleen voor de soort, maar ook voor natuurbeschermers. In Limburg wordt hard gewerkt om de nachtzwaluw te redden, maar in Zuid-Europa wordt ook die geschoten.”

In Vlaanderen mag op geen enkele “probleemsoort” onder de trekvogels gejaagd worden. Maar dat is lang niet overal zo. In onder meer Frankrijk en Malta is de zomertortel bijvoorbeeld niet zeker van zijn leven. “Vroeger kwam die soort bij ons algemeen voor, maar de jongste halve eeuw is de populatie met 90 procent teruggelopen. De soort is met uitsterven bedreigd, maar toch is de zomertortel op Europese schaal niet beschermd.”

Jelle Van den Berghe hekelt de laksheid van de Europese Unie. “Het is een probleem dat al decennia aansleept. Als je dan weet dat de noordelijke landen van de EU miljoenen euro’s investeren - deels Europees geld - in het behoud van deze soorten dan is dat gewoon slecht beleid. De wetgeving is te laks en handhaving gebeurt niet of nauwelijks. We hebben nood aan een strikte lijst van soorten die al dan niet bejaagd mogen worden en daar moet streng op toegezien worden.”

Meest getroffen soorten

Gedode exemplaren per jaar

Vink (Fringilla coelebs): 2,9 miljoen

Zwartkop (Sylvia atricapilla): 1,8 miljoen

Kwartel (Coturnix coturnix): 1,6 miljoen

© François Van Bauwel

Zanglijster (Turdus philomelos): 1,2 miljoen

Kalanderleeuwerik (Melanocorypha calandra): 0,9 miljoen

Bron: BirdLife International