In Nederland blijven alle campussen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) dinsdag en woensdag dicht nadat er meerdere demonstraties zijn geweest, meldt de universiteit maandagavond. Het College van Bestuur (CvB) kan momenteel "geen verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid" van de mensen op de locaties van de universiteit. Er vindt de komende twee dagen dus geen onderwijs plaats op de UvA.

Voor de faculteiten geneeskunde en tandheelkunde geldt een uitzondering omdat zij les krijgen in ziekenhuizen en klinieken. De UvA meldt ook dat niet van docenten verwacht wordt dat ze op deze korte termijn kunnen overschakelen op onlineonderwijs.

Het CvB benadrukt dat de demonstratie van maandagmiddag bij de Roeterseilandcampus "ordelijk" is verlopen, maar dat de sfeer na afloop onmiddellijk omsloeg toen in het zwart geklede en gemaskerde mensen het pand binnengingen. Die groep heeft volgens de universiteit "moedwillige" vernielingen aangericht. De UvA heeft hiertegen aangifte gedaan van huisvredebreuk en vernieling.

Het college is "geschokt over de manier waarop een vreedzaam protest is gekaapt door gewelddadige elementen", staat in de verklaring van de universiteit. "Het is onaanvaardbaar dat mensen die op de UvA werken of studeren belaagd en bedreigd worden en hun werk- of studieplek moeten verlaten. Niemand heeft zoveel gelijk dat dit gedrag geoorloofd is."

Verder benadrukt het CvB geen bezettingen, blokkades, barricaderingen en overnachtingen toe te staan in en om de universiteitsgebouwen. Ook geeft het college aan in gesprek te zijn "met onze eigen mensen binnen onze bestaande overlegstructuren" over "samenwerken met externe organisaties". De komende weken worden deze gesprekken volgens de universiteit geïntensiveerd.

Een van de eisen van de pro-Palestijnse betogers die sinds vorige week meerdere keren UvA-gebouwen hebben bezet, is dat de universiteit alle banden verbreekt met Israëlische instituten die deelnemen aan "genocide, apartheid en uitbuiting van het Palestijnse volk en hun land".

 

De regering van Amerikaans president Joe Biden ziet de dood van Palestijnse burgers in de oorlog van Israël tegen Hamas niet als een genocide. Dat heeft nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan gezegd. "We zijn niet van mening dat er in Gaza een genocide aan de gang is. We hebben die beweringen altijd ten strengste tegengesproken." Sullivan zei op de persbijeenkomst in het Witte Huis ook nog dat de Verenigde Staten een nederlaag willen voor Hamas, dat de Palestijnen die zich middenin de oorlog zitten in "de hel" bevinden en dat een grote militaire operatie in Rafah een vergissing zou zijn.

De nationale veiligheidsadviseur herhaalde de uitspraak van president Biden zaterdag dat een staakt-het-vuren in Gaza mogelijk is als Hamas gijzelaars vrijlaat. De wereld zou Hamas moeten aanmoedigen om weer aan de onderhandelingstafel te komen en een deal te accepteren, aldus Sullivan. De Verenigde Staten doen er volgens de nationale veiligheidsadviseur alles aan om zo'n overeenkomst tot stand te doen komen, maar hij kon niet voorspellen of dat ook zou lukken.

Bij een Israëlische aanval op een gemarkeerd voertuig van de Verenigde Naties (VN) in Rafah, in het zuiden van de Gazastrook, is een VN-medewerker gedood. Een andere medewerker raakte gewond. Het om de eerste internationale VN-medewerker die het leven laat sinds de oorlog in Gaza losbarstte. De twee mannen maakten deel uit van het veiligheidsdepartement van de VN. Sinds het begin van de oorlog in Gaza zijn al meer dan 190 VN-medewerkers omgekomen.

Antonio Guterres, secretaris-generaal van de VN verklaarde op X dat "humanitaire werkers beschermd moeten worden". "Ik veroordeel alle aanvallen op VN-personeel en herhaal mijn dringende oproep tot een humanitair staakt-het-vuren en de vrijlating van alle gijzelaars (door Hamas, red.)." Ook Janez Lenarcic, Europees Commissaris voor humanitaire hulp, veroordeelde op X de aanval "op een humanitair konvooi dat op missie was om mensenlevens te redden". "Humanitaire werkers zijn geen doelwit", aldus Lenarcic.

Meer dan duizend leden van de extremistische Palestijnse beweging Hamas worden momenteel behandeld in ziekenhuizen in Turkije. Dat heeft de Turkse president Recep Tayyip Erdogan maandag laten weten. Erdogan herhaalde zijn standpunt dat hij Hamas niet beschouwt als"terroristische organisatie". Volgens de Turkse president gaat het om een "verzetsbeweging". "Er zijn zoveel leden van Hamas gedood. Het hele Westen valt hen aan met allerlei soorten wapens en munitie", aldus nog Erdogan.

De gewapende vleugel van Hamas, de Al Qassam-brigades, heeft geen contact meer met de strijders die vier Israëlische gijzelaars bewaken, meldt de beweging op Telegram. "Als gevolg van de barbaarse bombardementen van de afgelopen tien dagen werd het contact verbroken", staat in de boodschap. Een van de vier gijzelaars is volgens Hamas Hersh Goldberg-Polin, die de Amerikaanse en Israëlische nationaliteit heeft en op 7 oktober werd ontvoerd tijdens een muziekfestival. Eind vorige maand deelde Hamas nog een videoboodschap van Goldberg-Polin, waarin hij aangaf "te moeten vechten voor zijn leven". 

Verschillende vrachtwagens die maandag met voedselpakketten vanuit de Westelijke Jordaanoever richting Gaza reden, kwamen onderweg in aanraking met Israëlische betogers. Ze probeerden de trucks te blokkeren en van hun hulppakketten te beroven door die op straat uit te strooien. Vier aanwezigen, waaronder een minderjarige, werden gearresteerd bij het checkpoint van Tarqumiya, ten westen van Hebron.

Minstens 35.091 Palestijnen zijn gedood door het Israëlische militaire offensief in Gaza. Dat meldde het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid in een statement vandaag. Het ministerie voegt toe dat nog eens 78.827 werden verwond.

Studenten hebben afgelopen vrijdag hun tenten al opgezet in de gangen van de Universiteit van Luik om te protesteren tegen de Israëlische oorlog in Gaza. Vandaag breidde hun bezetting uit van de gangen en de cafetaria naar de inkomhal aan het XX Augustusplein. Ongeveer 150 studenten roepen daar op tot een academische boycot van Israëlische universiteiten. Op verzoek van het rectoraat van de universiteit stelden de activisten een document op waarin ze de banden tussen de universiteit en de hoofdrolspelers in het conflict in Gaza uiteenzetten. Deze middag kwamen ze samen met de rector.

Protesten en schermutselingen braken vandaag uit op Israëlische begraafplaatsen, die het toneel waren van ceremonies in het kader van Israëls 'Memorial Day'. Verschillende regeringsministers namen het woord om het traditioneel te hebben over Israëls gevallen soldaten. Door Israëls uitzichtloze oorlog in Gaza en het onduidelijke lot van de gijzelaars, viel dat niet overal in goede aarde.

Tientallen mensen zouden zijn weggelopen toen premier Benjamin Netanyahu zijn toespraak begon op Israëls nationale begraafplaats. Tijdens een speech van minister van Defensie Gallant hielden demonstranten borden omhoog met de tekst "hun bloed kleeft aan jullie handen". Ook de extreemrechtse minister van Nationale Veilighei Itamar Ben-Gvir bleef niet gespaard. Tijdens zijn toespraak ontstonden schermutselingen toen enkele aanwezigen hem woorden als "schande" toeriepen. 

Ook aan de VUB hebben studenten een universiteitslokaal bezet met een pro-Palestijns protest. Een veertigtal studenten zijn deze middag verzameld aan het STOA-lokaal op de campus Etterbeek. Daar protesteert het Palestine Solidarity Network tegen academische banden die de VUB onderhoudt met Israël. 

"Deze bezetting maakt deel uit van de internationale protesten van studenten die wereldwijd actievoeren voor een vrij Palestina en voor een academische boycot van Israël", zegt Isa Tomasevic, organisatrice van de bezetting. De studenten willen hun protestactie doorzetten "zo lang het nodig is" en tot de eisen worden beantwoord. 

Palestine Solidarity Network heeft VUB-rector Jan Danckaert op de hoogte gebracht. Hij stelde dat de protestactie mag doorgaan "zolang alle normale activiteiten kunnen plaatsvinden". "Deze actie getuigt ook van maatschappelijk engagement van onze studenten die terecht verontwaardigd zijn over wat er in Gaza gaande is."

De Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant heeft Antony Blinken afgelopen nacht ingelicht over het Israëlische offensief in Rafah. Gallant zou het gehad hebben over een "gerichte operatie" in de grensstad. 

Zowel Amerikaans president Biden als de minister van Buitenlandse Zaken Blinken uitten al meermaals hun ongerustheid over een grootschalige Israëlische inval in Rafah. Daarom heeft het Israëlische ministerie van Defensie het over "een precieze operatie tegen overgebleven Hamas-bataljons in het Rafah-gebied." 

Niet enkel wereldleiders en internationale organisaties proberen Netanyahu tegen te houden een grootschalig grondoffensief in Rafah te starten. De ouders van meer dan 900 Israëlische soldaten die in Gaza zijn gestationeerd hebben een brief ondertekend waarin ze het leger aandringen een offensief af te blazen. Ze noemen het "een dodelijke val" voor hun kinderen.

"Het is voor iedereen met gezond verstand duidelijk dat na maanden van waarschuwingen en aankondigingen over een inval in Rafah, er aan de andere kant strijdkrachten voorbereidingen treffen om onze troepen aan te vallen," klinkt het in de brief. Ze richten zich ook tot minister van Defensie Yoav Gallant: "Onze zonen zijn fysiek en mentaal uitgeput, en nu bent u van plan hen in deze gevaarlijke situatie te sturen? Dit lijkt op niets minder dan roekeloos gedrag."

De brief werd verstuurd op 2 mei en was in eerste instantie ondertekend door de ouders van zo'n 600 soldaten. De laatste dagen zijn dat er nog 300 meer geworden. Door de dreigende operatie in Rafah zijn al meer dan 350.000 Palestijnen de grensstad ontvlucht.

De studenten van de UGent die een deel van de universiteit bezetten om te protesteren tegen de oorlog in Gaza, zetten hun actie voort en krijgen vanaf maandag steun van een zestigtal professoren, PHD-studenten en personeelsleden. Sinds vorige week bezetten een honderdtal studenten het Universiteitsforum. De actievoerders van Ghent Students For Palestine en End Fossil Gent eisen dat de universiteit met een actieplan komt om alle banden met Israëlische instellingen door te knippen en duurzaamheidsoverwegingen centraal te stellen bij budgettaire en onderwijskeuzes.

De UGent ging niet in op hun eisen en gaf geen toestemming voor de bezetting, maar er werden wel afspraken gemaakt met de intussen 300 bezorgde bezetters. Die klagen zondagavond aan dat er nog steeds weinig reactie komt van de top van de universiteit. Ze vragen rector Rik Van de Walle contact op te nemen om een overleg te organiseren. "Hoewel de rector zelf zegt openheid en debat heel belangrijk te vinden, gaat hij nog steeds niet in dialoog met ons, studenten", stellen ze in een mededeling. "Bijna 35.000 mensen zijn vermoord. Waar blijft concrete actie?", vragen de studenten zich ook af. Hoe lang de studenten de campus nog zullen bezetten, is nog niet duidelijk. Vanaf maandag zullen er ook personeelsleden slapen in het gebouw.

De UGent stuurde als reactie op de protesten al een overzicht uit van de gescreende samenwerkingen met Israëlische partners sinds de implementatie van het UGent-mensenrechtenbeleid in 2018. "De UGent heeft momenteel geen enkele samenwerking met partijen betrokken bij ernstige mensenrechtenschendingen. Niet in Gaza, niet in Oost-Jeruzalem en ook niet op de Westelijke Jordaanoever", zei rector Rik Van de Walle.

Alle Israëlische banden verbreken, vindt de rector geen goed idee. "Het is mijn overtuiging dat ook vanuit de academische wereld verzet tegen overheidsoptreden kan ontstaan en oplossingen om de situatie te verbeteren kunnen worden aangebracht", zegt hij. "Door ook Israëlische partners die het goed menen en actief kunnen bijdragen tot vrede en herstel de rug toe te keren, brengen we een oplossing voor de huidige schrijnende situatie niet dichterbij." 

Geïnspireerd door studentenprotesten wereldwijd, plannen ook in Antwerpen de studenten een vreedzame bezetting. Ze eisen voornamelijk een academische boycot tegen Israëlische universiteiten. In de loop van maandag 13 mei zou men een exacte tijd en locatie van de bezetting communiceren.

"We houden de bezetting om twee redenen", klinkt het bij de studenten. "Enerzijds uit solidariteit met de slachtoffers van de genocide in Palestina en met studenten die in andere landen met geweld worden aangepakt. Anderzijds omdat de Universiteit Antwerpen na zeven maanden nog steeds geen standpunt heeft ingenomen, solidariteit heeft getoond of samenwerkingen met problematische universiteiten in Israël heeft geschrapt."

Als voorbeeld wijzen de jongeren op de "problematische banden" tussen de faculteit Sociale Wetenschappen in Antwerpen en de Hebrew University of Jerusalem. "Daar wordt onderzoek gedaan naar staatsregulatie. Met andere woorden: hoe een land strengere regels kan invoeren en tegelijkertijd het vertrouwen van de bevolking in de staat kan vergroten."

De studenten geven aan dat ze eind vorig jaar in dialoog gingen met rector Herman Van Goethem. Daarbij werd de studenten meer transparantie beloofd over de samenwerkingen die de UA heeft met Israëlische universiteiten. "Maar die belofte is hij tot op vandaag niet nagekomen. Daarom bezetten we nu de campus", klinkt het.

Concreet komen de studenten in Antwerpen met drie eisen: transparantie over de samenwerkingen, een actieplan om academische banden die de Israëlische bezetting in Palestina in stand houden te verbreken en een ethisch charter dat dit soort samenwerkingen in de toekomst tegenhoudt. Tot slot vraagt men de rector zich duidelijk uit te spreken tegen de bezetting van Palestina.

Een zeventigtal KU Leuven-studenten heeft maandagochtend tenten opgezet in het Collegegebouw De Valk aan de Tiensestraat. De studenten willen met hun bezetting protesteren tegen de samenwerkingen die hun alma mater heeft met enkele Israëlische universiteiten.

De Leuvense studenten volgen maandag het voorbeeld van hun collega's aan de UGent, waar al een week protest aan de gang is in het centrale UFO-gebouw. "Wij hadden vorige week nog een overleg met het rectoraat", vertelt Niels De Ridder, doctoraatsonderzoeker aan de KU Leuven. "Die gesprekken lopen ook al enige tijd, maar hebben nog steeds geen resultaat opgeleverd. Daarom hebben we besloten over te gaan tot de bezetting." 

De KU Leuven heeft vorige week haar standpunt herhaald, waarin ze zegt dat ze de Israëlische instellingen niet automatisch wil gelijkstellen met haar overheid, maar daar zijn de studenten niet van onder de indruk. "Die universiteiten worden financieel gesteund door de Israëlische staat, en leveren technologie aan het Israëlische leger", stelt De Ridder. "Het is ook bekend dat die universiteiten het Israëlische leger ideologisch steunen. Daarom vinden we het onaanvaardbaar om verder met hen samen te werken."

College De Valk was voor de groep actievoerders een interessante locatie, omdat het in het centrum van de stad ligt, en er dus een grote visibiliteit is van de actie. De tenten staan opgeslagen in de inkomhal van het gebouw, maar blokkeren geen ingangen van auditoria of doorgangen naar lokalen. Geplande lessen kunnen dus zoals voorzien plaatsvinden. De studenten willen het gebouw blijven bezetten tot de KU Leuven haar projecten met Israëlische universiteiten schrapt. "We blijven zolang er geen zinvolle actie komt om de samenwerkingsverbanden stop te zetten. Wij hebben geen einddatum in zicht", aldus De Ridder.

"Als universiteit erkennen we de complexiteit en emotionele lading van de gebeurtenissen rond het geweld in Gaza. We delen de bezorgdheid en blijven ook luisteren naar de stemmen van onze studenten en medewerkers. Open dialoog en debat zijn fundamenteel voor onze gemeenschap", reageert KU Leuven-rector Luc Sels. "Onze positie ten aanzien van samenwerking met Israëlische onderzoeksteams is duidelijk. We zullen verder moeten werken aan begrip en respect voor alle perspectieven, en gebruikmaken van vreedzame manieren om onze bezorgdheden een stem te geven. We moedigen iedereen aan om deel te nemen aan constructieve dialoog en reflectie over deze kwesties, binnen de veilige en respectvolle omgeving van onze universiteit. Acties zoals de bezetting van universiteitsgebouwen moedigen we niet aan, wat niet wegneemt dat we begrip hebben voor andere standpunten, ook die van de actievoerders."

Studenten van de KU Leuven starten vandaag met de bezetting van een of meerdere universiteitsgebouwen, om aan te klagen dat de onderwijsinstelling samenwerkingen heeft met Israëlische universiteiten. Om welke gebouwen het precies gaat en hoe lang de bezetting zal duren, is nog niet duidelijk.

Afgelopen dinsdag hadden de studenten nog een gesprek met KU Leuven-rector Luc Sels. Nu gaan ze over tot de bezetting van de universiteit, in navolging van hun collega's aan de UGent. "Deze stap komt er nadat protesten en gesprekken met de universiteit na maanden niet tot een tastbaar resultaat geleid hebben", zeggen de Leuvense studenten. "Tegelijkertijd sluiten we ons aan bij alle studenten wereldwijd die zich luid uitspreken tegen genocide en apartheid in Palestina. De actie duurt voort totdat de doelstellingen bereikt zijn."

De actievoerders willen onder meer dat de KU Leuven Israëlische instellingen en andere bedrijven die een rol spelen "in de apartheid" in Palestina boycotten. Ook eisen ze dat de Leuvense universiteit erkent dat "Israël een apartheidsstaat is, die een genocide pleegt op het Palestijnse volk", en willen ze dat er in onderwijs wordt voorzien voor alle Palestijnen ter wereld. "De KU Leuven moet deze maatregelen volhouden tot duurzame vrede, vrijheid en volledige rechten en vrijheden van de Palestijnen verzekerd zijn", besluiten de studenten. 

De gebouwen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) gaan maandag weer open. Door pro-Palestijnse studentenprotesten op verschillende locaties waren de universiteitsgebouwen vier dagen dicht. 

De UvA heeft inmiddels een overzicht gepubliceerd met alle samenwerkingen waarin Israëlische wetenschapsgroepen deelnemen. Het bestuur van de UvA gaat naar eigen zeggen de komende weken in gesprek met verschillende groepen binnen de universiteit, en liet weten dat "demonstreren mag -maar zonder gezichtsbedekking, blokkades, overnachtingen of intimidatie". De universiteit liet zaterdag weten de schade van de protesten in te schatten op 1,5 miljoen euro.

In Amsterdam en andere universiteitssteden, onder meer Utrecht, Leiden en Nijmegen, zijn maandag walk-outs aangekondigd. Studenten en medewerkers die deelnemen aan de actie zeggen de universiteitsgebouwen dan te verlaten uit solidariteit met de pro-Palestijnse demonstranten.