Krijgt Van Langenhove zijn gloriemoment? Of mag hij enkel veters strikken van Dewael?

Helemaal vooraan, in het centrum van halfrond, daar zal hij plaatsnemen. Het reglement van de Kamer schrijft voor dat de twee jongste verkozenen de Kamervoorzitter mogen flankeren. Een van hen is Dries Van Langenhove, lid van de fractie van Vlaams Belang. 

Onaanvaardbaar voor zowat alle Franstalige partijen. Zakia Khattabi, co-voorzitter van Ecolo, eiste dat Van Langenhove aan de kant zou worden geschoven. Ze kreeg al snel bijval van de MR en later van de PS. De jonge socialiste Mélissa Hanus weigert daarom vooraan te zitten samen met Van Langenhove. 

Het belooft stevig te stuiven in het parlement vanmiddag (dondedag). Toen de Zweedse regering geïnstalleerd werd in 2014, fulmineerde Laurette Onkelinx (PS) in een chaotische zitting dat ze ‘le bruit des bottes’ opnieuw hoorde resoneren. Ze pikte het niet dat Jan Jambon en Theo Francken (beiden N-VA) in de regering zouden zetelen. Heel wat parlementsleden bereiden zich voor op een gelijkaardig schouwspel, zij zonder Onkelinx deze keer.

Aan Vlaamse kant zitten de meeste partijen verveeld met de prominente aanwezigheid van Van Langenhove. Toch is iedereen het erover eens dat het reglement gevolgd moet worden. In het Vlaams parlement werd tijdelijk voorzitter Herman De Croo (Open Vld) deze week eveneens bijgestaan door twee Vlaams Belangers bij de openingszitting. 

Maar anders dan dat duo is Van Langenhove sinds deze week officieel in verdenking gesteld voor inbreuken op de antiracismewet en negationismewet. Aanleiding zijn zijn activiteiten als leider van de extreem-rechtse organisatie Schild en Vrienden. 

Dat maakt zijn rol aan de zijde van de Kamervoorzitter extra gevoelig, maar juridisch kan hem niets in de weg gelegd worden. “Ik begrijp de reacties van de Franstalige collega’s”, zegt sp.a-fractieleider Meryame Kitir. “De beschuldigingen aan zijn adres zijn niet min. Maar iedereen is onschuldig tot het tegendeel bewezen is. We moeten de regels niet voor hem aanpassen.”

Decorstuk

Toch broedt Patrick Dewael (Open Vld) op een uitweg om de rol van Van Langenhove zo klein mogelijk te houden. Dewael, het parlementslid met de langste staat van dienst, neemt de honneurs waar als tijdelijk Kamervoorzitter, omdat zijn voorganger Siegfried Bracke (N-VA) niet verkozen geraakte. 

In het reglement van de Kamer staat dat de twee jonge parlementsleden die hem flankeren ‘bijstand’ moeten leveren. Over hoe die ‘bijstand’ moet worden ingevuld wordt niet benoemd. “Het kan even goed gaan over een kop koffie brengen”, zegt N-VA-fractieleider Peter De Roover.  

Volgens de traditie wil dat zeggen dat de twee ‘jonkies’ om beurten de bezwaarschriften voorlezen die tegen de verkiezingen zijn ingediend. Meestal is dat een formaliteit. Daarna loten ze de namen van de tijdelijke commissies die de ‘geloofsbrieven’ van de parlementsleden bekrachtigt.

“Maar de Kamervoorzitter kan die teksten ook zelf voorlezen en de uitgelote namen zelf afroepen”, zegt CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten.” De ‘bijstand’ van de jonge parlementsleden wordt zo tot een minimum beperkt. Van Langenhove zou in dat geval niet eens aan het woord zou komen en gedegradeerd wordt tot een decorstuk. Het reglement wordt via die weg wel degelijk gevolgd, de parlementaire geplogenheden niet. Maar het is niet de enige mogelijke piste. Ook andere ‘creatieve oplossingen’ zijn mogelijk, valt te horen. 

Scheet in een fles 

Dat Dewael de hele situatie blauw-blauw zal laten, valt te betwijfelen. Hij trok in het verleden fel van leer tegen het Vlaams Belang. Hij heeft daar persoonlijke redenen voor. Dewaels grootvader stierf tijdens de Tweede Wereldoorlog meegenomen in het concentratiekamp van Bergen-Belsen. 

De Open Vld’er nam als Vlaams minister-president het initiatief om de Kazerne Dossin in Mechelen in te richten als herinneringsplek voor de jodenvervolging. Net deze week werd Van Langenhove door de onderzoeksrechter verplicht tot een bezoek aan het holocaust-museum.

Bovendien stemmen de parlementsleden mogelijk vandaag al wie Kamervoorzitter wordt tot aan de installatie van de nieuwe federale regering. De stemming moet in elk geval uiterlijk binnen twee weken vallen. Dewael maakt een ernstige kans: hij bekleedde die functie al twee keer. Wil hij de Franstalige parlementsleden overtuigen, dan toont hij maar beter dat hij op een strenge, maar correcte manier met het Vlaams Belang kan omgaan.

Van Langenhove en co zijn in elk geval niet van plan zich te laten wegdrummen. “Als de democratische geplogenheden niet gevolgd worden, zal ik daarover stampij maken”, zegt voorzitter Tom Van Grieken. “De losers van de verkiezingen vinden het blijkbaar nodig om een democratisch verkozen parlementslid te pesten omdat zijn overtuiging hen niet aanstaat. Democratie werkt niet à la tête du client.”

De Roover en Verherstraeten vinden de heisa zwaar overdreven. “Waar gaat dit eigenlijk over?”, vraagt de N-VA’er zich af. “Door zoveel stampij te maken, spelen de Franstaligen alleen maar het Vlaams Belang in kaart.” Verherstraeten: “Ik zal het gedachtegoed van het Vlaams Belang de hele legislatuur bestrijden. Maar de hele situatie rond Van Langenhove is een scheet in een fles. Alleen: die scheet moet er wel uit.”