Archiefbeeld van de Bibliothèque de France (Beeld: Sharon D.)
Foto: Kévin G. en Sharon D. via Unwrapped

Franse nationale bibliotheek haalt 19e-eeuwse boeken uit de rekken omdat ze giftige stof bevatten

In de Bibliothèque nationale de France (BnF), een van 's werelds belangrijkste bibliotheken, zijn 4 boeken uit de 19e eeuw uit de rekken gehaald en in quarantaine geplaatst. Voor de omslag en de illustraties van de boeken werd de giftige stof arsenicum gebruikt. Lezers kunnen zich door het gif onwel voelen en de neiging hebben om over te geven.

In de 19de eeuw werd regelmatig een groen pigment, Schweinfurtergroen of Veronesegroen genaamd, gebruikt voor het kleuren van boekomslagen of tekeningen. Voor dat pigment werd het giftige arsenicum gebruikt.

In theorie lopen lezers die dergelijke boeken raadplegen het risico zich onwel te voelen of over te geven. Er zijn de afgelopen jaren wel nergens ter wereld vermoedelijke gevallen van vergiftiging geweest.

Wat is arseen?

Arsenicum, algemeen bekend als arseen, is een chemisch element. Het is van nature voorkomend en kan worden gevonden in verschillende verbindingen in de aardkorst. Arseen staat bekend om zijn giftigheid voor mensen en andere levende organismen.

Historisch gezien werd arseen soms gebruikt in pigmenten voor verf, zoals loodarsenaat, vanwege zijn heldere kleuren. Later, door de bekende toxiciteit van arseen, zijn dergelijke toepassingen vrijwel volledig gestopt. Moderne verfproducten bevatten doorgaans geen arseen meer vanwege de gezondheidsrisico's die het met zich meebrengt bij blootstelling. 

Giftige boekenproject

Een Duits-Amerikaans onderzoeksprogramma, genaamd Poison Book Project, is sinds een aantal jaren bezig met het identificeren van de betreffende boeken. De overgrote meerderheid van de tot nu toe bekende boeken bevindt zich in de Verenigde Staten.

De Bibliothèque nationale de France heeft boeken die al in andere landen zijn geïdentificeerd, vergeleken met haar eigen catalogus. En na analyse bleken vier van de 28 mogelijk betrokken volumes inderdaad arsenicum te bevatten, zo luidt het. "Deze werken zijn in quarantaine geplaatst en zullen verder worden geanalyseerd door een extern laboratorium om de hoeveelheid arseen in elk deel te bepalen", aldus de instelling.

Alle vier de delen werden in Groot-Brittannië gedrukt en werden zelden geraadpleegd. Het zijn twee delen met Ierse ballades, samengesteld door Edward Hayes in 1855, een tweetalige bloemlezing van Roemeense poëzie door Henry Stanley uit 1856 en een verzameling van de werken van de Royal Horticultural Society of Great Britain van 1862-1863.

BnF heeft aangegeven dat het op zoek is naar andere boeken met groene kaften "buiten de lijst van het Poison Book Project".

Meest gelezen