Van misbruik verdachte Antwerpse pater mag bij kinderen blijven

Alles is de voorbije jaren geprobeerd om pater Jan Van Dael uitgeleverd te krijgen en hier te berechten. Omdat de klachten van verregaande handtastelijkheden in zijn schuiloord Fortaleza in Brazilië bleven komen. Klachten van zijn eigen huishoudster, die niet langer kon aanzien hoe de Antwerpse pater omging met de straatkinderen over wie hij zich ontfermde. En dus trok in 2016 een speciaal onderzoeksteam met een federaal magistraat, een onderzoeksrechter en speciaal opgeleide speurders naar Brazilië om ter plaatse kinderen te verhoren. Ook Van Daels computer en documenten werden in beslag genomen, in de hoop bewijs van seksueel misbruik te vinden.

Chiro Deurne en Merksem

Het was een ultieme poging, nadat Van Dael in 1989 uit België was gevlucht. Na tientallen klachten van misbruik tijdens Chirokampen in Deurne en Merksem. Verhalen van jongeren die beweerden dat pater Jan “in hun broek zat”, “stiekem wou tongzoenen” en “filmpjes maakte onder de douche”. Van Dael werd zo, samen met de voormalige Brugse bisschop Roger Vangheluwe, een van de prominente figuren in Operatie Kelk, het grootschalige onderzoek naar seksueel misbruik binnen de Kerk. Plots regende het klachten. “Omdat de meeste pas in 2010 werden ingediend, werd hij gered door de verjaring”, zegt een goedgeplaatste bron. En dus moest het bewijs in de favela’s gezocht worden. Daar werd hij al in 2005, lang voor Operatie Kelk dus, in de gaten gehouden door het Braziliaanse gerecht. Ook de jeugdbescherming moeide zich met de zaak. Want het was klaar als pompwater: “Padre Jan” deed er meer dan onderdak verlenen aan straatkinderen, elke middag soep uitdelen en eucharistie geven. De geruchten over seksueel misbruik waren te hardnekkig.

“Roddels”

Tegenover onze krant deed Van Dael de vele verhalen af als “roddels om vanuit België zijn reputatie te schaden”. In een documentaire gaf hij zowaar toe een pedofiel te zijn. “In de zin dat ik liefde koester voor kinderen. Maar niet in de zin van het seksuele. Ik ben geen pedoseksueel.”

De resultaten van dat speciaal onderzoeksteam in 2016 vallen tegen, blijkt nu. Tal van straatkinderen klapten dicht toen gepeild werd naar het misbruik. Niet onlogisch, aangezien de Antwerpse pater hen van voedsel en onderdak voorziet. Ook op zijn computer konden speurders niets strafbaars ontdekken.

Mirakel nodig

De laatste strohalm: bewijzen zoeken in de financiële transacties van de pater om bijvoorbeeld te kunnen aantonen dat hij de kinderen zwijggeld betaalde. De resultaten daarvan worden eerstdaags onderzocht, maar de verwachtingen zijn laag, klinkt het uit goede bron. Behoudens een mirakel voor de onderzoekers zal zijn strafdossier op de raadkamer binnenkort geklasseerd worden.

“Een grote teleurstelling”, reageert een Belgisch slachtoffer. “Hij heeft nooit verantwoording hoeven af te leggen. Ik had die sluwe, vieze man graag in de ogen gekeken in een Belgische rechtbank.”

Zover zal het wellicht nooit komen. “Padre Jan” zal zijn oude dag slijten waar hij het wil: tussen de straatkinderen.