SOPHIE: op zoek naar een seksueel bevrijde wereld

"Alles wat je doet, zou moeten provoceren", vertelt SOPHIE, met een nauwelijks te ontwaren Schotse tongval. "Saai zijn is een misdaad als artiest. En als mens eigenlijk ook. Ik besef dat ik daardoor rabiate fans aan me bind, maar net zoveel mensen de gordijnen injaag. Gewoon, door wie ik ben. Maar eigenlijk interesseert dat laatste me geen fluit meer." Ze benadert haar gender dan ook op dezelfde manier als haar muziek. Ze overstijgt genres, blijft weg van afgebakende etiketjes.

Homo, lesbisch, travestiet, trans? In haar eigen leven is het minder van tel dan een unieke persoonlijkheid. Al geeft ze in één adem toe toch diep in de transgenderwereld te zitten. "Maar ik zie dat niet als een coming-out. Ik wil gewoon zijn wie ik wil zijn. Zelfs al blijkt die hoop in de praktijk nog steeds dode letter. Er is zoveel hypocrisie in het mediacircus, dat ik wel altijd getaxeerd zal blijven worden."

Alléén in de media? Zelfs in gay culture bestaat uitsluitingsgedrag. "Oh totally", beaamt SOPHIE. "De wereld zit nog altijd in een pril stadium van algemene aanvaarding van wat we niet begrijpen. Ik bespeur zelfs weerzin in de acceptatie van transgenders, omdat ze vaak niet écht begrijpen wat die ervaring betekent. Wanneer iemand me weer eens verward of argwanend aankijkt, hoor ik die persoon denken: dat zit niet helemaal juist tussen haar oren."

Ze snapt wel dat de verwarring over haar mee in de hand gewerkt werd door de rookgordijnen die ze zelf optrok. Interviews staat ze zelden toe. Daardoor werd meteen druk gespeculeerd over haar geboortenaam - die zou Samuel Long zijn - en erger nog: over haar waarachtigheid als artiest. Ze werd zelfs verdacht van gender-appropriatie als man. "Die ranzige opmerkingen over mijn authenticiteit hakten er stevig in," geeft ze toe. "Zeker omdat ik me toen niet gelukkig voelde over hoe ik mezelf wilde presenteren aan de wereld. Een biografie vond ik dus niet relevant om mij of mijn kunst te kunnen begrijpen. Maar ik merkte dat je op die manier misvattingen en wantrouwen in de hand werkt. Dat was nooit de bedoeling. Ik wilde gewoon muziek maken voor mensen die zo vrij van remmingen en vastgeroeste gedachten zijn, dat ze me toestaan om te zijn wie ik wil zijn. Wie dat is? Noem haar maar gewoon SOPHIE."

Haar naamsbekendheid nam snel een hoge vlucht, na samenwerkingen met gevestigde namen als Charli XCX, Vince Staples, Cashmere Cat en zelfs Rihanna en Madonna. De muziek die ze onder hun vleugels uitbracht, wordt meestal bewolkt door dezelfde hoekige beats en eigenzinnige producties die je nu op haar debuut Oil of Every Pearl's Un-Insides hoort. "Ik kan geen afstand nemen van mezelf, natuurlijk. Maar ik kroop bij hen wel bewust in een onderdanige rol: ik wilde hun essentie bewaren, hen geen woorden in de mond leggen."

Daarover kan ze helaas zelf ook meespreken. In de single 'Faceshopping' zingt ze daarom smalend: "You're not showing your face / therefore you're trying to hide something." Een verwijzing naar de dubbele standaard in deze wereld. "Mijn grote helden - Aphex Twin, Autechre, Krafwerk - waren ook mysterieus. Maar dat vond iedereen boeiend. Bij mij werd mijn waarachtigheid op de korrel genomen. Ik durf mezelf ook in vraag te stellen, hoor. Maar wat is dan een authentieke manier is om mezelf te presenteren? De karikaturen die je ziet op Instagram? Die neemt iedereen wél serieus. Maar is dat dan de eerlijkste manier om jezelf te uiten? Néé toch."

Ze bekent dat ze soms nog steeds worstelt met haar identiteit. "Ik heb me nooit ergens helemaal op mijn plaats gevoeld. Zelfs in de Londense clubscene, die zo vrij, open en spannend was, voelde ik me onbehaaglijk bij de machosfeer die er heerste. Toen ik een tiener was, maakte ik al tekeningen van de ultieme club. Vol genderloze creaturen die versmelten in elektronische muziek, en communiceren via liefde. Dat is de utopie die ik nog steeds voor ogen houd. Ik ben op zoek naar een seksueel bevrijde wereld die all-inclusive is, en waar iedereen elke dag in een eender welke state of mind kan leven."

Maar op de barricades wil ze niet per se staan voor zo'n wereld, zelfs niet als het rolmodel dat ze is in cultkringen. "Ik ontmoette zelf veel sterke rolmodellen in de transgenderwereld, en ook zij vinden het moeilijk om zo'n strijdbare positie aan te nemen. In feite zou dat ook niet hoeven te gebeuren. Ik wil niemand anders vertegenwoordigen dan mezelf."

Het album Oil of Every Pearl's Un-Insides is uit bij PIAS. SOPHIE speelt op vrijdag 17/8 op Pukkelpop.