Groen houdt vast aan verstrenging lage-emissiezone in Brussel: "Het biedt antwoord op oneerlijkheid tussen rijke en arme gemeenten"

Heb jij een dieselwagen met emissieklasse euro 5?  Dan mag je met die wagen vanaf 1 januari 2025 het Brussels Gewest niet meer binnen. De verstrenging van de lage-emissiezone (LEZ) ligt erg gevoelig bij een deel van de inwoners van onze hoofdstad. 

Steven Luysterborg, een 58-jarige Brusselaar, is een van hen. Zijn gezinswagen wordt door de maatregel vanaf 2025 uit het Brussels Gewest geweerd. In De Zevende Dag legt hij zijn bezorgdheden voor aan Groen-covoorzitter Nadia Naji. Haar partij zit in de Brusselse regering en is grote voorstander van de lage-emissiezone.

"Ik hoor u graag zeggen dat u iedereen wil meenemen in uw klimaatbeleid. Mijn tweede gezinswagen moet nu weg. Maar het gaat niet over mij alleen. 38.000 auto's die in Brussel ingeschreven zijn, worden getroffen door die maatregel. Vooral de mensen die minder financiële draagkracht hebben, gaan dat toch voelen? Want een elektrische wagen is duur", vraagt Steven zich af.

Groen-covoorzitter Naji gaat niet akkoord met de stelling dat het gekozen klimaatbeleid asociaal zou zijn. Volgens haar ligt de ongelijkheid net ergens anders. "Ik woon in Molenbeek. Daar vind je de vuilste lucht van Brussel. Dat is ook een van de armste gemeenten. De rijkere gemeenten, die hebben properdere lucht. Want daar is meer groen. Dus dat is een oneerlijkheid die er vandaag zit en waarop de LEZ een antwoord moet bieden."

Toch ligt de verstrenging van de lage-emissiezone ook politiek erg gevoelig. De PS, die samen met Groen deel uitmaakt van de Brusselse regering, wil het verbod op dieselwagens met euronorm 5 alvast met 2 jaar uitstellen. Zo'n uitstel is niet uitzonderlijk. In Vlaanderen ligt de beslissing tot verstrenging bij het lokale bestuur. Zowel in Antwerpen als in Gent werden verstrengde maatregelen al minstens voor een jaartje uitgesteld. Het Waals Parlement besliste afgelopen vrijdag zelfs unaniem om de plannen voor een LEZ over het hele Waals Gewest in te trekken.

Naji wil zo'n uitstel niet steunen, omdat ze zich vragen stelt bij de houding van de PS. "De ene keer willen ze het wel, dan willen ze het weer niet in functie of er verkiezingen zijn of niet." De Groen-covoorzitter pleit daarom voor een langetermijnaanpak: "Als je een goed klimaatbeleid wil voeren, moet je dat op lange termijn doen. Dan pas kan je iedereen meenemen."

Om iedereen mee te krijgen in het klimaattransitieverhaal, zet Brussel volgens Naji momenteel al erg in op sociale steunmaatregelen. Zo kunnen mensen gebruik maken van de zogenoemde Brussel'Air-premie, een soort mobiliteitsbudget.

Brusselaars die de nummerplaat van hun wagen laten schrappen, krijgen afhankelijk van hun loon een bepaald budget. Dat bedrag kunnen ze dan besteden aan mobiliteitsalternatieven zoals het openbaar vervoer, de fiets of de deelauto. Volgens Brusselaar Steven Luysterborg is zo'n regeling wel niet voor iedereen voordelig, omdat bepaalde gezinnen dagelijks wel een wagen nodig hebben.

Naji haalt ook enkele extra steunmaatregelen voor zelfstandigen aan. Om ervoor te zorgen dat ondernemers materiaal kunnen vervoeren, bestaat er bijvoorbeeld een aankooppremie voor elektrische bakfietsen. Brusselse ondernemers die hun dieselwagen met euronorm 5 inruilen voor een elektrisch model, kunnen tot 15.000 euro premie ontvangen. In tegenstelling tot Vlaanderen, bestaat er voor particulieren in het Brussels Gewest wel geen aankooppremie voor een elektrisch voertuig. 

Tot slot dragen het Brusselse openbaar vervoer en de werken aan fietspaden volgens Naji ook bij aan het sociale karakter van het beleid. "In mijn gemeente Molenbeek heeft meer dan de helft van de bevolking geen wagen. Zij hangen volledig af van het openbaar vervoer. We hebben het tarief op 1 euro per maand gezet voor jongeren en 65-plussers. Dat zijn sociale investeringen. We hebben ook geïnvesteerd in fietspaden", zegt ze. Wat betreft dat laatste, gaf Naji het goede voorbeeld. Ze kwam met de fiets naar de studio.