Direct naar artikelinhoud
Racisme

Rechter noemt Vlaams Belang ‘niet racistisch of discriminerend’

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken.Beeld BELGA

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken dient een klacht in tegen Groen-voorzitter Meyrem Almaci omdat die zijn partij racistisch noemt. Het Belang verwijst naar een arrest waarin het als niet-racistisch wordt bestempeld. Hoe moeten we dat arrest interpreteren?

Van Grieken baseert zich voor zijn klacht wegens laster en eerroof op een recent arrest, waarin het Hof van Beroep oordeelt dat de Vlaams Belang-huisuitgeverij Egmont niet mag worden geweerd van de Boekenbeurs. Volgens de rechter is niet bewezen dat de partij racistisch of discriminerend is. “Deze rechtvaardiging kan echter niet worden aanvaard nu het helemaal niet is bewezen dat de politieke overtuiging (van Vlaams Belang, PG) racistische of discriminerende tendensen zou vertonen”, citeert de krant uit het arrest.

Professor recht Koen Lemmens (KU Leuven) oordeelt dat “de rechter de juridische logica heeft gevolgd in die eerste zaak”. Is dat niet opmerkelijk, gezien de voorganger van het Vlaams Belang, het Vlaams Blok, in 2004 net wel werd veroordeeld voor racisme?

“Zolang het Vlaams Belang niet is veroordeeld, moeten we het spel wel eerlijk spelen”, verduidelijkt Lemmens. “Het is niet omdat haar rechtsvoorganger wetten heeft overtreden dat de opvolger dat ook doet.”

De Liga voor de Mensenrechten stelt het iets scherper: “In het arrest zegt het Hof van Beroep niet dat het Vlaams Belang niet racistisch is. Het zegt dat het niet is bewezen dat het Vlaams Belang racistisch is, omdat er nog geen acties werden opgestart tegen het Vlaams Belang. Dat is iets helemaal anders.”

‘Vergelijk het met het vertellen van een racistische mop aan de keukentafel. Is dat juridisch racistisch te noemen? Neen’
Koen Lemmens, professor Recht KU Leuven

De vraag is daarnaast ook wat we als racistisch bestempelen. “Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen de juridische invulling van de termen racisme en discriminatie en de bredere, maatschappelijke en politieke invulling”, zegt Lemmens. “Hier heeft een rechter geoordeeld dat niet is voldaan aan de juridische voorwaarden van racisme. Vergelijk het met het vertellen van een racistische mop aan uw keukentafel. Is dat juridisch racistisch te noemen? Neen. Maatschappelijk wel, natuurlijk. Die twee door elkaar gebruiken leidt tot verwarring.”

Belang

Hoe moeten we het arrest van het Hof dan interpreteren? “Stel dat er morgen een zaak wordt aangespannen tegen het Vlaams Belang, dan zal Van Grieken natuurlijk naar dit arrest verwijzen”, zegt Lemmens. Al wil hij daarmee niet gezegd hebben dat de kous daarmee af is, verre van. Eigenlijk begint de inhoudelijke argumentatie daarna pas. “Het is logisch dat mijnheer Van Grieken verwijst naar het arrest”, klinkt het ook bij de Liga. “Beweren dat zijn partij daarom niet racistisch mag worden genoemd, is echter te kort door de bocht.”

“We moeten vooral ook de twee van elkaar onderscheiden”, zegt Lemmens. “Er is enerzijds het arrest van het Hof van Beroep over de uitgeverij Egmont en anderzijds de klacht van mijnheer Van Grieken tegen mevrouw Almaci.”

Over die klacht hoeft de Groen-voorzitter zich weinig zorgen te maken, zo is iedereen het eens, zeker gezien haar parlementaire onschendbaarheid. Groen is alvast niet onder de indruk. “We gaan ons blijven verzetten, in woord en daad, tegen racisme en discriminatie. Een klacht van Vlaams Belang verandert daar niets aan”, klinkt het bij een woordvoerder. De groenen wijzen er fijntjes op dat “de partij die altijd schermt met vrije meningsuiting nu iemand aanvalt die haar vrije mening verkondigt”.