© Elke Lamens
“Van de prehistorie tot de fusie in 1977”
Sinds dit weekend bestaat er een globaal werk over de geschiedenis van Brecht. Het is een lijvig boek geworden van 480 bladzijden. In Brecht wordt het ontstaan en de groei van de gemeente belicht, van de prehistorie tot de fusie in 1977. Erfgoedconsulente Kim Decombes heeft er een achttal jaar aan gewerkt.
“Er bestonden wel heel wat thematische werkjes en brochures, maar nog geen algemeen overzichtswerk”, legt Kim Decombes het doel van het boek uit. “Het was enorm boeiend om te doen. Zo’n boek schrijf je ook niet alleen. Ik ben de werkgroep geschiedschrijving heel erkentelijk. Daarin zit een aantal wandelende encyclopedieën zoals August van Minnebruggen, Adriaan Bevers en Aloïs Brosens. Ook de inbreng van de heemkringen was van bijzondere waarde. Jammer dat de voorzitters van Heemkring Het Goor, wijlen Jef Lowagie, en de Brechtse heemkring, wijlen Jaak Hoefnagels, dit niet meer konden meemaken.”
De geschiedenis van Brecht schrijven was Decombes’ opdracht. Maar hoe begin je daar nu aan? “Ik moest van nul beginnen. Henrica Annaert van het Agentschap Onroerend Erfgoed heeft me van bij het begin bijgestaan om de recentste informatie te vergaren.”
Eerste volkeren
En dat bleek heel veel informatie te zijn, want Brecht telt maar liefst 480 bladzijden. Een dikke turf, maar daarin komt wel heel de geschiedenis van Brecht aan bod, van in de prehistorie tot aan de fusie in 1977. “Met als rode draad de tijdperken. Dankzij de recentste opgravingen voor de aanleg van de hogesnelheidstrein weten we dat er in Brecht een aansluitende bewoning is geweest sinds de prehistorie. De lacune van de Romeinse periode is zo ingevuld geraakt.”
Door haar hoogteligging en talrijke beekjes en vennen vormde Brecht een geliefkoosde plaats voor de eerste volkeren om zich hier te settelen. De middeleeuwen zijn dan weer een unieke tijd geweest. Brecht was als heerlijkheid in twee delen opgesplitst: Brecht Half-1 onder de heren van Bergen-Op-Zoom en Brecht Half-2 onder de heren Salm Salm van Hoogstraten. De heren hadden elk drie schepenen verkozen en een gemeenschappelijke. De schepenbank staat nog steeds aan het Kempuseum.
Humanisme
In Brecht werd ook recht gesproken. Het vredegerecht is pas in 1970 naar Brasschaat verhuisd. De meest bloeiende periode was de zestiende eeuw, met de oprichting van de Latijnse School door Joannes Custos onder invloed van het humanisme. Samen met zijn leerlingen Gabriël Mudaeus, Jan vander Noot en Leonardus Lessius heeft hij Brecht nationaal op de kaart gezet.
