Direct naar artikelinhoud
Standpunt

Zijn gevechtsvliegtuigen écht onze beste optie?

Bart Eeckhout.Beeld Eva Beeusaert

Bart Eekchout is opiniërend hoofdredacteur.

We mogen er nu wel zeker van zijn dat een deel van de legertop ons doelbewust in het ongewisse heeft gelaten over belangrijke informatie. Naar hij zegt werd ook de minister van Defensie in het duister gehouden. Dat is raar bij zo’n essentieel dossier als deze grote legeraankoop, en het is zorgwekkend.

Dit vereist urgent onderzoek. Maar liever dan het mandaat te vervullen waarvoor ze verkozen is, drukt de meerderheid in het parlement een maandje op de pauzetoets. Eerst even paasvakantie houden.

Verbazen doet deze verregaande vorm van particratie allang niet meer, maar de vaststelling blijft pijnlijk. We mogen enig erbarmen hebben met die arme ex-minister Jacqueline Galant van de Franstalige MR. Die dacht dat ze ontslag moest nemen omdat ze de waarheid niet vertelde. Een naïeve gedachte, althans naar de Nieuw-Vlaamse normen voor politieke verantwoordelijkheid.

Het onverkwikkelijke F-16-dossier toont prachtig aan waarom juist dit soort beslissingen politiek moet worden genomen

Het onverkwikkelijke F-16-dossier toont prachtig aan waarom juist dit soort beslissingen politiek, dat wil zeggen democratisch gelegitimeerd, moet worden genomen. Militaire stemmen en met hen verwante experts waarschuwen alweer dat zeker niet getalmd mag worden. Anders zouden we weleens een hoge prijs kunnen betalen.

Hebben zij gelijk? Of is het juist slim om even af te wachten tot ingestapt kan worden in een nieuwe generatie vliegtuigen? Dat zul je nooit horen bij luchtmachtchefs die te verlekkerd lonken naar het nieuw speelgoed dat ze eindelijk zouden gaan krijgen.

Britse of Amerikaanse defensie?

Achter de voorkeur voor een type vliegtuig schuilt een veel verder reikende, ideologische keuze. Een keuze voor het Amerikaanse model is een keuze voor een blijvend door de VS gedomineerde landsverdediging. Een keuze voor het Brits-Europese alternatief is een keuze voor een meer Europees gerichte defensie. Daarover kun je een boeiend debat houden. Graag zonder dat elementen steels onder de kepie worden gehouden.

Dat een meerderheid haar minister wil beschermen is politiek nog begrijpelijk, maar voor de besluitvorming zelf is genade onmogelijk geworden

Jammer voor het gezichtsverlies maar de lopende aankoopperiode is totaal kaduuk. Dat een meerderheid haar minister wil beschermen is politiek nog begrijpelijk, maar voor de besluitvorming zelf is genade onmogelijk geworden. Dit bord dient afgeveegd te worden. Eigen schuld, dikke bult.

Dat biedt een kans om eens ten gronde te discussiëren over de vraag wat we precies met de krijgsmacht willen gaan doen. Niks doen is geen optie.

Maar wat dan wel? Gevechtsvliegtuigen leveren heroïek op, en vooral: het risico op sneuvelende soldaten is erg beperkt. Dat maakt ze politiek interessant, reden waarom vele Europese regeringen ze graag op stal hebben. Dat maakt ze ook duur. Zijn ze onze beste optie? Daarover zou het debat moeten gaan. Een open, zindelijk, politiek debat.