‘Voor de organisatie kan dit grote gevolgen hebben’: onze journalist ter plaatse over de diskwalificatie van Joost Klein

Dag Laurens, wat is er allemaal aan de hand met Joost Klein?

“Vrijdagmiddag deed Joost niet mee aan de repetities van de grote finale van het Songfestival. Later volgde een statement van de EBU (European Broadcasting Union, red.) dat de Nederlandse inzending niet zou aantreden in de juryshow die later op de dag zou plaatsvinden. Toen was er nog sprake van een ‘incident’, meer informatie kregen we niet.

“Op zaterdagmiddag, vlak voor de start van de generale repetitie van de televisieshow, deelde de EBU mee dat Joost Klein gediskwalificeerd wordt wegens een onderzoek naar ongepast gedrag ten opzichte van een vrouwelijke productiemedewerker. Dit voorval zou donderdagnacht hebben plaatsgevonden, vlak na de halve finale waarin ook België aantrad. Nederland doet dus niet meer mee aan het Eurovisiesongfestival.”

Hoe ernstig is dit incident?

“Dat weten we nog niet. Volgens de EBU en de Zweedse politie is het onderzoek nog lopende. Maar gezien de beslissing om Nederland te diskwalificeren, kunnen we aannemen dat de feiten zeer ernstig zijn. Een diskwalificatie in deze fase van de wedstrijd gebeurde nooit eerder.

“In het officiële statement van de EBU wordt gesproken over een onderzoek dat nog weken tijd in beslag kan nemen, daarom zou het ongepast zijn om Joost Klein op het podium te laten staan. De klacht komt van een vrouwelijke productiemedewerker van de show. Via deze weg wil de EBU laten zien dat er binnen de organisatie geen plek is voor ongepast gedrag. Opnieuw: wat er exact gebeurde, is een raadsel. Deze beslissing komt er eerder als voorzorgsmaatregel.”

Hoe reageert Joost Klein? En het Nederlandse kamp?

“Joost Klein heeft nog geen officieel statement gemaakt. Gisterenavond kon een Zweedse collega hem enkele vragen stellen in zijn hotel, maar die beantwoordde hij niet. AVROTROS, de Nederlandse omroep die instaat voor de deelname, reageerde alvast met een bericht waarin ze het voorval disproportioneel noemen. Ook NPO laat weten de diskwalificatie zeer ingrijpend te vinden.

“Het nieuws sijpelt stilaan ook door bij de fans, waarvan er nu enkelen in de rij staan van de Malmö Arena voor de shows van vandaag. Daar lijkt de verslagenheid groot. Er wordt op enkele fanpagina’s opgeroepen om het lied toch gezamenlijk te zingen op

de plek waar Joost normaal zou optreden, tussen Luxemburg en Israël. Ook op Nederlandse bodem klinkt het luid om troostfeestjes te organiseren. Er zijn zelfs enkele organisaties die Joost naar Nederland willen overvliegen om hem vanavond te laten optreden.”

Welke gevolgen heeft dit voor het Eurovisiesongfestival en de EBU?

“Door de beslissing van de EBU zullen er niet 26 maar 25 landen deelnemen aan de grote finale. Nederland is uit de line-up en van het scorebord gehaald. Gisteren al circuleerden
geruchten dat indien Joost gediskwalificeerd zou worden, Nederland ook niet zou mogen meestemmen. Dat gerucht klopt niet.

“Eigenlijk verandert er voor de show niet heel veel. Het lijkt gewoon of Nederland de halve finale niet overleefde. Online circuleren enkele berichten dat andere landen uit protest voor deze beslissing niet zullen optreden vanavond. Die informatie kon nog niet geverifieerd worden, dat zal moeten blijken uit de liveshow.

“Voor de EBU kan dit dan weer wel grote gevolgen hebben. Hoewel de slogan ‘United by Music is’, kwam de organisatie allesbehalve met muziek in de media. Na de hele commotie rond de deelname van Israël, volgt het Joost Klein-incident. De afgelopen 24 uur voelde je de paniek achter de schermen, de EBU zat in crisismodus. Het lijkt wel of ze het dit jaar niet in de hand hebben. Onder sommige kenners wordt gevreesd voor het voortbestaan van het Eurovisiesongfestival als het zo blijft doorgaan. De schandalen lijken zich wel op te stapelen, dit is niet waar de EBU voor staat.”

Hoe is de sfeer ter plaatse? Wordt er nog gesproken over een feest, waar het Songfestival voor staat?

“De sfeer is anders dan andere jaren, je voelt hem elke dag afzwakken. Delegaties, fans en journalisten zakten al af met een bang hart. De deelname van Israël overschaduwde het hele

gebeuren. Dagelijks vinden er pro-Palestijnse protesten plaats. Ook de veiligheidsmaatregelen nemen ongeziene proporties aan. In de clubs staan politieagenten tussen feestgangers op de dansvloer. Daar komt nu ook de diskwalificatie van Nederland bij, een topfavoriet binnen de wedstrijd.

“Je voelt dat iedereen hoopt op een snelle en goede afloop van deze editie. De spanning hangt in de lucht, iedereen loopt op de toppen van zijn of haar tenen. Normaal is het Eurovisiesongfestival één groot feest, dat is nu ver te zoeken.

“Er wordt ook gevreesd voor nog meer commotie. Israël staat momenteel op de tweede plek bij de bookmakers. Er is een reële kans dat het land de overwinning behaalt. In dat geval staat het voortbestaan van het Songfestival op de helling. Misschien is het dat waar iedereen voor vreest: dat dit de laatste editie zal zijn. De EBU heeft dit jaar haar geloofwaardigheid als organisatie verloren.”