Brede steun voor plan EU-opvang in Noord-Afrika
Den Haag
Wat precies de inzet wordt van die migratietop, is moeilijk te zeggen. De Europese plannen zijn nog zeer vaag en soms zelfs niet meer dan ‘geruchten’, beaamde Rutte. Staatssecretaris Mark Harbers (Asiel): ‘Sommige plannen zijn slechts ideeën die in één of twee zinnen gelanceerd worden, zonder enige uitwerking.’ En dus hebben de bewindslieden in het spoeddebat met de Tweede Kamer alle ruimte om de Nederlandse wensen op te noemen.
Die wensen komen neer op het bekende standpunt dat migranten vooral ‘in de regio’ (lees: Noord-Afrika) moeten worden opgevangen. Tunesië, Algerije en Egypte worden vaak genoemd. Officiële gesprekken worden er echter niet gevoerd, laat staan dat er al landen veilig verklaard zijn om er vluchtelingen ‘een beetje fatsoenlijk op te vangen’, zoals Rutte het uitdrukt.
In het ideale geval worden mensen al in Noord-Afrika geselecteerd, waarna de economische migranten worden teruggestuurd. De ‘echte vluchtelingen’ worden opgevangen en naar Europa vervoerd als het gastland het aantal migranten niet meer aankan.
gemeengoed
In de Tweede Kamer zijn bijna alle partijen er inmiddels van overtuigd dat zo’n systeem een kans moet krijgen. Ruim twee jaar geleden, toen het vorige kabinet soortgelijke afspraken met Turkije maakte, klonken er nog veel bezwaren. Nu hebben alleen DENK, de Partij voor de Dieren en GroenLinks er nog om inhoudelijke redenen moeite mee.
‘U spartelt in uw eentje’, sneert D66-leider Alexander Pechtold richting Bram van Ojik (GroenLinks), nadat die betoogd had dat vluchtelingen niet moeten worden teruggestuurd naar opvangkampen in Afrika. ‘Dan sta je hier met je principiële superioriteit, maar je koopt er niets voor.’
‘Ik heb grote vragen over de wenselijkheid, haalbaarheid en de juridische onderbouwing van deze plannen’, aldus Van Ojik. ‘En ik vind het echt pijnlijk dat ik hier alleen sta. Maar dat je geen medestanders hebt, betekent niet dat je verkeerd zit.’
Van verreweg de meeste partijen mag Rutte dus gaan praten over opvangkampen in Afrika – al bepaalde de Kamer ook dat het resultaat van de gesprekken aan het parlement moet worden voorgelegd. Door een stem van coalitiepartij ChristenUnie kwam de oppositie aan een meerderheid voor dit voorstel.
Na het debat wil Rutte ‘geen percentage plakken’ op de succeskansen van de topontmoeting. Hij tempert de verwachtingen aanzienlijk. Een concrete oplossing, zoals opvang in de regio, zal er zondag zeker niet liggen. ‘Misschien kunnen we afspreken dat we het wíllen.’
Zie ook: "Laat Nederland schip maar opvangen"
EU-president Donald Tusk heeft deze week een nieuw migratievoorstel gelanceerd. Zijn plan gaat uit van betere grenscontroles, gelijktrekken van Europees asielbeleid en het verplaatsen van asielzoekerscentra naar buiten de EU. Italië en Griekenland krijgen wel hulp aangeboden bij de opvang en registratie van asielzoekers, maar er wordt niet gerept over het herverdelen van asielzoekers. Het voorstel om migranten van zee terug te brengen naar opvangcentra in Noord-Afrika wordt door de meeste Europese landen omarmd, maar is uiterst onzeker. ‘Er is hierover nog niet concreet gesproken met landen in Noord-Afrika’, zo bevestigde Europees commissaris voor Migratie Dimitris Avramopoulos donderdag.