Oscarwinnend regisseur Miloš Forman op 86-jarige leeftijd overleden

Regisseur Milos Forman, die Tsjechoslowakije ontvluchtte en naar de Verenigde Staten trok, won Oscars voor beste regisseur met 'One Flew Over The Cuckoo's Nest' en 'Amadeus'. Forman, ook bekend van zijn twee biopics over controversiële Amerikanen - 'The People vs. Larry Flint' (1996) en 'Man on the Moon' (1999) - overleed vrijdag na een korte ziekte. Dat vertelde zijn vrouw Martina aan de Tsjechische nieuwsagentschap CTK.

Forman kwam in de internationale schijnwerpers terecht met films als 'Black Peter' (1964) en 'The Loves of a Blonde' (1965), die laatste werd genomineerd voor een Oscar van Beste niet-Engelstalige film. Zijn films spreken over het algemeen een fijnzinniger publiek aan, maar hij slaagde er ook in een breed publiek te bereiken.

'One Flew Over the Cuckoo's Nest' (1975), naar de roman van Ken Kesey uit 1962, is zijn bekendste film. Het verhaal draait rond het leven in een psychiatrisch centrum in Oregon. Jack Nicholson speelt er een van de patiënten. De film haalde vijf Oscars binnen, die van Beste Film, Beste Regisseur, Beste Acteur, Beste Actrice en Beste bewerkte scenario. 

Ook met 'Amadeus', over het leven van de bekende componist Wolfgang Amadeus Mozart, scoorde Forman hoge ogen. De film uit 1984 werd genomineerd voor elf Oscars en won er acht, waaronder die voor Beste Film en Beste Regisseur.

Forman groeide in 1932 op in Caslav, ten oosten van Praag in het toenmalige Tsjechoslowakije. Zijn vader was een protestantse hoogleraar, zijn moeder een hotelhoudster. De nazi's arresteerden zijn vader, omdat hij verboden boeken verspreidde en deporteerden hem naar het concentratiekamp Buchenwald, waar hij in 1944 stierf. Zijn moeder was een jaar daarvoor in Auschwitz gestorven. Later ontdekte Forman dat niet de hoogleraar, maar een Joodse architect zijn biologische vader was.

Forman studeerde aan de filmacademie in Praag. Toen de troepen van het Warschaupact in augustus 1968 een einde aan de Praagse Lente maakten, was Forman in Parijs. Hij besloot niet naar zijn land terug te keren, maar emigreerde naar de VS. Zijn eerste film daar was Taking Off (1971), over de zoektocht van ouders naar hun van huis weggelopen dochter. One Flew over the Cuckoo's Nest maakte hem wereldberoemd.