SCP: zorg voor scholing in beroepen waar automatisering dreigt

Den Haag

Dat schrijft het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in het rapport ‘Grenzen aan een leven lang leren’, dat vandaag verschijnt. Het rapport beschrijft hoeveel burgers deelnemen aan scholing die volgt na de opleiding en welke redenen mensen hiervoor hebben. Daarnaast wijst het SCP dus op kwetsbare groepen en wordt het onderzoek in Europees perspectief geplaatst.

Uit de cijfers blijkt dat een groot deel van de Nederlanders scholing volgt. De onderzoeken die het SCP raadpleegde gaan uit van 40 tot 65 procent van de volwassenen. Dit betreft vooral niet-formele scholing, bestaande uit cursussen, workshops en congressen.

Ongeveer 10 procent van de volwassenen volgt een vorm van formele scholing, waarbij een diploma of certificaat wordt uitgereikt. Werknemers die werken in het onderwijs of voor de overheid kregen het vaakst bijscholing, mensen die werkzaam zijn in de industrie, de handel en de horeca ontvangen de minste scholing. Wanneer mensen wordt gevraagd naar de reden voor scholing wordt vooral genoemd dat zij het werk zo beter kunnen uitvoeren.

privéomstandigheden

Kwetsbare groepen zijn naast mensen die werkzaam zijn in beroepen waar automatisering op de loer ligt vooral lageropgeleiden, zegt Ralf Maslowski, één van de onderzoekers die meeschreef aan het rapport. ‘Het punt is dat ze vaak wel iets extra’s willen leren, maar dit gewoon niet kunnen betalen. Zo blijven ze opgesloten in laagbetaalde banen.’

Het rapport heeft volgens Maslowski de titel ‘Grenzen aan een leven lang leren’ gekregen, omdat het niet de bedoeling is dat de overheid een blauwdruk ontwikkelt voor een leven lang leren, maar hier wel de randvoorwaarden voor creëert. ‘Een leven lang leren is niet maakbaar. Soms willen mensen bijvoorbeeld liever geen scholing volgen vanwege privé­omstandigheden. Daarnaast heeft niet iedereen de motivatie en dat is wel belangrijk.’

In Europees perspectief scoort Nederland goed, zegt Maslowski. ‘Samen met de Scandinavische landen horen we bij de top.’ Desondanks ziet het SCP nog voldoende mogelijkheden voor verbeteringen. Een van de aanbevelingen in het rapport luidt daarom om voldoende oog te hebben voor niet-werkenden. Door opleidingen te flexibiliseren zouden mensen eerder een opleiding gaan volgen, terwijl ze daar nu van afzien vanwege hun ­privésituatie of werkomstandig­heden. <