De week van de waarheid breekt aan voor Joke Schauvliege

Nu het WK voetbal erop zit en de Tour bijna halfweg is, willen ook de Vlaamse ministers stilaan op vakantie vertrekken. Al ligt er deze week eerst nog heel wat werk op de plank. Over de nieuwe eindtermen voor de eerste graad van het secundair onderwijs bereikte de Vlaamse regering afgelopen vrijdag al een akkoord. Op het nippertje, want die eindtermen moeten op 1 september 2019 ingaan en daarvoor moeten ze nog in leerplannen gegoten worden.

Dat was echter nog maar het voorgerecht, want ook een alternatief voor de boskaart, de betonstop en het energie- en klimaatplan komen nog op tafel. Bijna allemaal dossiers van minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege (CD&V). De christendemocraten mogen dan ook de borst natmaken voor een stevige onderhandelingsronde. De coalitiepartners hebben heel wat minder te verliezen. Het valt te verwachten dat zij hier en daar op de rem zullen staan. Over de bescherming van waardevolle zonevreemde bossen lijkt er het meest eensgezindheid tussen de regeringspartijen. Dat zal niet via een boskaart gebeuren, zoals Schauvliege vorig jaar op tafel legde, maar wel met duidelijke criteria van wat een beschermd bos precies is. 

Ook het klimaatplan moet uit Schauvlieges koker komen. Vlaanderen moet voor het einde van het jaar aan Europa laten weten hoe het de CO2-uitstoot zal doen dalen. Vrijdag wordt het plan voor het eerst door de Vlaamse regering besproken. Het valt te verwachten dat coalitiepartners Open Vld en N-VA Schauvliege terug naar de tekentafel sturen. Zij vinden dat zij te weinig concrete maatregelen voorstelt. Zeker wat de landbouwsector betreft, moet de CD&V-minister meer ambitie aan de dag leggen, valt te horen. "De omvang van de veestapel zou moeten afnemen, want die veroorzaakt een flink deel van de uitstoot. Maar dat is onbespreekbaar voor Schauvliege."

Nauw verwant aan het klimaatplan is het Vlaamse energieplan. Dat moet het paradepaardje van Open Vld-minister Bart Tommelein worden. Hij legt de lat hoog: tegen 2030 moet 13 procent van de energie uit hernieuwbare bronnen komen, zoals wind- en zonne-energie. Voor N-VA en CD&V is dat wel erg ambitieus. Zij vragen bewijzen dat Tommeleins ambitie ook haalbaar is. "Wij willen ons zeker engageren, maar dan moet het onderbouwd zijn", klinkt het bij N-VA. De liberaal benadrukt dat het Vlaams Energieagentschap alles becijferd heeft. De coalitiepartners vrezen dat, als Tommelein burgemeester wordt in Oostende, hij zijn opvolger met onrealistisch hoge ambities opzadelt.

Betonstop

De zwaarste dobber belooft de betonstop te worden, nog een dossier van Schauvliege. Vanaf 2040 zullen we niet langer kunnen bouwen in open ruimte, daarover is de regering het eens. Grootste struikelblok is de kostprijs. Er is beslist dat eigenaars voor 100 procent gecompenseerd zullen worden wanneer hun bouwgrond zijn waarde verliest. Alleen: hoe ga je dat betalen? Vooral Open Vld staat op de rem. Volgens de liberalen is de budgettaire impact van de compensaties onvoldoende onderzocht. De coalitiepartners wijzen erop dat de liberalen vooral druk voelen vanuit de bouwsector.

De kans lijkt klein dat ook het afvalplan vrijdag op de ministerraad komt. CD&V blijft voorstander van statiegeld op blikjes, maar N-VA en Open Vld vrezen dat op die manier de blauwe pmd-zak uitgehold wordt. Wellicht buigt de regering zich pas na de zomer over het afvalplan.

Het mag duidelijk zijn: vooral voor CD&V, en meer bepaald voor Joke Schauvliege, is het uur van de waarheid aangebroken. Als zij erin slaagt om 'haar' dossiers goedgekeurd te krijgen, is dat een stevige opsteker. Open Vld en N-VA kunnen een pak meer ontspannen naar de onderhandelingstafel trekken. Voor hen staat er veel minder op het spel. Al is minister-president Geert Bourgeois (N-VA), die zijn laatste regeringsjaar ingaat, wel met zijn nalatenschap bezig. Daarbij zou vooral een akkoord over de betonstop meegenomen zijn.