Direct naar artikelinhoud
Oostenrijk

Rechts-populistische FPÖ heeft het voor elkaar: de partij komt aan de macht in Oostenrijk

Heinz-Christian Strache van de FPÖ en bondskanselier Kurz van de ÖVP tijdens de bekendmaking van de nieuwe regeringBeeld AFP

Oostenrijk krijgt een nieuwe strak-rechtse regering onder leiding van de katholieke conservatief Sebastian Kurz. Hij gaat samen regeren met de rechts-populistische FPÖ.

Dat is om twee redenen een opmerkelijke coalitie. Niet alleen wordt Kurz met zijn 31 jaar 's werelds jongste regeringsleider, ook is Oostenrijk het enige land in het westelijk deel van Europa waar rechts-populisten er nu in zijn geslaagd door te dringen tot de regering.

Logische partners

De formatie heeft twee maanden geduurd. Van begin af aan streefde Kurz naar samenwerking tussen zijn christendemocratische Volkspartij (ÖVP) en de Vrijheidspartij (FPÖ). Beide partijen nemen harde standpunten in over immigratie en islam. Dat maakte hen tot logische partners. Bovendien waren er nauwelijks alternatieven.

Beide partijen nemen harde standpunten in over immigratie en islam

De ÖVP zat met Kurz als minister van Buitenlandse Zaken in een Grote Coalitie met de sociaaldemocratische SPÖ van kanselier Christian Kern. Maar beide partijen wilden niet verder meer met elkaar. Op 15 oktober waren er verkiezingen, die werden gewonnen door Kurz, met de FPÖ als derde, vlak na de SPÖ.

Rechts in de regering

Het is niet voor het eerst dat de christendemocraten gaan regeren met de FPÖ. Dat deden ze ook in 2000, toen de rechts-populisten werden geleid door de omstreden en inmiddels overleden Jörg Haider. De Europese Unie reageerde destijds met sancties.

Een herhaling hiervan wordt niet waarschijnlijk geacht. Het klimaat in Europa is veranderd. Ook elders klopten rechts-radicale partijen het afgelopen jaar op de deuren van de macht. Bij verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland behaalden zij veel stemmen, maar nergens wisten ze zich toegang te verschaffen tot de regering zoals nu wel in Oostenrijk.

Lees verder onder de foto.

Kurz en Strache tijdens de persconferentie in Wenen zaterdagBeeld AP

Afspraken over Europa

De Oostenrijkse president Alexander Van der Bellen heeft gezegd dat hij geen reden ziet om de nieuwe regering volgende week niet te beëdigen. De van oorsprong Groene politicus heeft met name gelet op wat er in het coalitieakkoord is afgesproken over Europa.

De FPÖ is een eurosceptische partij, maar streeft er niet langer naar dat Oostenrijk in navolging van Groot-Brittannië uit de EU treedt. Er komt geen referendum over het EU-lidmaatschap, zei haar leider Heinz-Christian Strache zaterdagmiddag bij de gezamenlijke presentatie van het coalitieakkoord. De FPÖ wil alleen verdere eenwording tegengaan.

Kurz beklemtoont dat hij in de coalitie-onderhandelingen garanties heeft afgedwongen dat zijn regering pro-Europees zal zijn. Oostenrijk zal 'een actieve en betrouwbare partner in de Europese Unie' blijven. Wel zal het zich sterk maken voor het teruggeven van meer macht aan de nationale regeringen, zei Kurz.

'In het hart van Europa'

De afdelingen in het ministerie van Buitenlandse Zaken die zich bezighouden met Europa worden overgeheveld naar de kanselarij en komen onder Kurz' directe leiding. Dit is voor Van der Bellen kennelijk voldoende. De oriëntatie op Europa is voor de president een rode lijn. 'Het is in het belang van Oostenrijk dat het in het hart van Europa blijft'.

De oriëntatie op Europa is voor de president een rode lijn

De FPÖ krijgt de voor de binnen- en buitenlandse veiligheid belangrijke ministeries van Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken en Defensie. De ÖVP van Kurz gaat de ministeries van Financiën, Justitie en Landbouw leiden. Strache wordt vice-kanselier.