Keith Kellogg, de speciale gezant van de Amerikaanse president Donald Trump, is niet langer bevoegd voor Rusland en alleen nog verantwoordelijk voor Oekraïne. De ex-generaal zal voortaan "rechtstreeks onderhandelen met president Zelensky", zo kondigde Trump op zijn eigen socialemediaplatform Truth Social aan.

De Amerikaanse televisiezender NBC en andere media hadden de voorbije dagen bericht dat het Kremlin de druk opvoerde om Kellogg een stap opzij te doen zetten. Het argument was dat hij te pro-Oekraïens zou zijn. Kellogg nam ook niet deel aan belangrijke gesprekken van de Amerikanen over het Oekraïne-conflict in Rusland of Saoedi-Arabië. De contacten van Trump met Moskou verliepen via Steve Witkoff, zijn speciale gezant voor het Midden-Oosten.

Naar verluidt heeft Kellogg wel een goede relatie met Kiev. De voormalige generaal stelde zich vriendelijker op voor de Oekraïners dan Trump zelf of zijn vicepresident J.D. Vance.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft "een delegatie" opgericht om onderhandelingen te voeren over een vredesakkoord met Rusland, zo blijkt uit een decreet dat zaterdag is gepubliceerd.

Volgens de tekst bestaat het team uit minister van Buitenlandse Zaken Andrij Sybiha, minister van Defensie Roestem Oemerov en twee naaste topmedewerkers van Zelensky, met name diens  kabinetschef Andrij Jermak en adjunct-kabinetschef Pavlo Palissa. Die ploeg moet in contact treden "met internationale partners" over vredesonderhandelingen. 

Het viertal was deze week ook al present op de onderhandelingen met een Amerikaanse delegatie in Djedda in Saoedi-Arabië. De Oekraïners gingen er akkoord met een voorstel voor een staakt-het-vuren van dertig dagen. Rusland heeft echter nog niet ingestemd. 

Zelensky beticht er Rusland in dat het de gesprekken over dat staakt-het-vuren wil rekken om de posities van het leger op het slagveld te versterken. "Ze willen een sterkere positie voor een staakt-het-vuren", zei hij zaterdag op een persconferentie. "De vertragingen in het proces hebben te maken met het feit dat ze hun situatie op het slagveld willen verbeteren". 

Ook de Franse president Emmanuel Macron zei zaterdag na afloop van een virtuele top met een 25-tal leiders over veiligheidsgaranties voor Oekraïne dat Moskou "niet de indruk wekt echt vrede te willen". Volgens het staatshoofd wil de Russische president "eerst alles binnenhalen, en dan onderhandelen". Net als andere deelnemers aan de top bepleitte Macron om de druk op Poetin te verhogen.

Op X heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky nog eens uitgehaald naar zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. "Ik heb de bijeenkomst van Europese leiders toegesproken en gezegd dat de weg naar vrede onvoorwaardelijk moet zijn. En als Rusland dit niet wil, dan moet er sterke druk worden uitgeoefend totdat het wel wil. Moskou verstaat één taal. Sinds dinsdag ligt er een voorstel voor een staakt-het-vuren op tafel. Dat is een Amerikaans voorstel voor een volledig, onvoorwaardelijk staakt-het-vuren voor 30 dagen. In die tijd, zonder doden, zou het echt mogelijk zijn om te onderhandelen over alle aspecten van een echte vrede."

"We hebben gesproken over wie de vrede zou vertragen, en nu zien we het duidelijk. Er had al een staakt-het-vuren kunnen zijn, maar Rusland doet er alles aan om dat te voorkomen", vervolgt Zelensky. "Poetin liegt tegen iedereen over de situatie ter plaatse, vooral over wat er gebeurt in de regio Koersk, waar onze Oekraïense troepen hun operaties voortzetten. Onze troepen hebben ook de situatie aan het front in de regio Donetsk gestabiliseerd - met name in Pokrovsk. Poetin liegt ook dat een staakt-het-vuren zogenaamd te ingewikkeld is. In werkelijkheid kan alles onder controle worden gehouden en we hebben dit met de Amerikanen besproken. De waarheid is dat Poetin het einde van de oorlog al bijna een week heeft uitgesteld na de besprekingen in Jeddah. En hij zal het einde ervan blijven uitstellen."

"Dit is de oorlog van Rusland - meer dan drie jaar van grootschalige gevechten en vernietiging. Om dit te stoppen is actieve druk nodig, niet alleen gesprekken. Druk op Rusland. Er zijn krachtige maatregelen nodig om zelfs maar de eerste stappen te zetten", aldus Zelensky.

Militaire bevelhebbers van verscheidene landen komen donderdag in het Verenigd Koninkrijk bijeen om de plannen voor een mogelijke vredesmacht in Oekraïne verder te ontwikkelen. Dat heeft de Britse premier Keir Starmer zaterdag aangekondigd na afloop van een virtuele top met zo'n 25 staatshoofden en regeringsleiders. "We zijn overeengekomen om onze praktische werkzaamheden ter ondersteuning van een mogelijke deal te versnellen", zo verklaarde Starmer. "We gaan nu over naar een operationele fase. Onze legers komen donderdag in het Verenigd Koninkrijk bijeen om sterke plannen op te stellen om een vredesakkoord te steunen en de toekomstige veiligheid van Oekraïne te garanderen."

Volgens Starmer waren alle aanwezigen het eens dat er collectieve druk moet uitgeoefend worden op Rusland om in te stemmen met een staakt-het-vuren. Moskou houdt zijn antwoord op een Amerikaans voorstel voor een staakt-het-vuren van dertig dagen in beraad. Oekraïne stemde reeds in. 

Aan de virtuele top namen zo'n 25 staatshoofden en regeringsleiders deel. Starmer en de Franse president Emmanuel Macron werken aan een zogenaamde coalitie van bereidwillige landen die zouden willen meewerken aan een vredesmacht die een eventueel vredesakkoord in Oekraïne zou moeten helpen afdwingen.

Aan het overleg namen naast Europese landen ook Canada, Australië en Nieuw-Zeeland deel. De Italiaanse premier Georgia Meloni schoof eveneens aan, maar Rome onderstreepte na afloop dat de regering niet voorziet om Italiaanse troepen te laten deelnemen aan een eventuele vredesmacht.

Tijdens het vredesoverleg dat verscheidene Europese leiders vanmiddag hielden onder aanvoering van de Britse premier Keir Starmer, heeft de Belgische premier Bart De Wever zich - zoals hij eerder ook al zei - bereid getoond om troepen te leveren voor een Europese vredesmacht.

"De hoop is dat de onderhandelingen over een vredesdeal positieve resultaten kunnen opleveren", zei De Wever daarover aan VRT Nieuws. "Als het een aanvaardbare vrede oplevert, willen verschillende landen als engagement troepen bieden voor een Europese vredesmacht. Ik heb voor ons land al toegezegd dat wij daartoe bereid zijn."

Onze premier noemde de voorwaarden voor een vredesakkoord van de Russische president Vladimir Poetin "onaanvaardbaar". "Het komt eigenlijk neer op een totale capitulatie van Oekraïne, waarbij het regime van Zelensky wordt vervangen door een pro-Russisch regime. In dat geval zou onze veiligheidssituatie dramatisch verslechteren."

De operatie in de Russische regio Koersk is nog in volle gang. Dat heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky gezegd in een verklaring op sociale media. Zijn troepen zijn er nog stees aan het strijden en ze zijn niet omsingeld, zoals Rusland beweert, claimt Zelensky.

De president voegde er nog aan toe dat de situatie in de buurt van de Oost-Oekraïense stad Pokrovsk was gestabiliseerd, maar dat Russische troepen zich over de grens verzamelden in de Noordoost-Oekraïense regio Soemy.

De tijd begint te dringen voor de Oekraïense troepen die strijd leveren in de Russische regio Koersk. Dat beweert althans Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov zaterdag. Het Russische aanbod om de levens van de Oekraïense troepen daar te sparen geldt nog, maar Peskov benadrukte dat dat niet zal blijven duren.

Op vraag van de Amerikaanse president Donald Trump had Poetin ermee ingestemd de Oekraïense soldaten "uit humanitaire overwegingen" te sparen, maar in ruil moest Kiev hen het bevel geven de wapens neer te leggen. 

Nog op zaterdag meldt het Russische ministerie van Defensie dat het twee nieuwe dorpjes heeft veroverd. Het gaat om Zaolesjenka en Roebansjtsjina, ten westen van de stad Soedzja. Eerder deze week meldden de Russen die stad heroverd te hebben. 

Het Oekraïense leger publiceerde zaterdag een kaart waarop het lijkt te bevestigen dat de troepen zich hebben teruggetrokken uit Soedzja. De Oekraïense president Volodimir Zelenski omschreef de situatie in Koersk vrijdag nog als "duidelijk heel moeilijk"

Soedzja was de belangrijkste plaats in Koersk die de Oekraïners konden veroveren bij hun verrassingsoffensief op Russisch grondgebied. Oekraïne kon meer dan 1.000 vierkante kilometer veroveren. Maandenlang voerde Rusland - met steun van Noord-Koreaanse soldaten - hevige gevechten om het grondgebied te heroveren.

De Russische president Vladimir Poetin zal "vroeg of laat" aan de onderhandelingstafel moeten komen. Dat heeft de Britse premier Keir Starmer zaterdag gezegd bij aanvang van een virtuele top met zo'n 25 staatshoofden en regeringsleiders. "Indien Poetin echt vrede wil, dan is het heel eenvoudig: hij moet stoppen met zijn barbaarse aanvallen tegen Oekraïne en een staakt-het-vuren aanvaarden", zo verklaarde Starmer. Volgens hem zal de Russische president "vroeg of laat" kleur moeten bekennen en zich engageren in "ernstige onderhandelingen".

Starmer organiseerde het overleg nadat de Verenigde Staten en Oekraïne eerder deze week een akkoord over een tijdelijk staakt-het-vuren van dertig dagen bereikten. Rusland heeft echter nog niet ingestemd en stelt voorwaarden. Volgens de Britse premier lijkt Poetin vooruitgang bij de onderhandelingen over een staakt-het-vuren te willen "vertragen". 

De Britse premier werkt samen met onder meer de Franse president Emmanuel Macron aan een zogenaamde coalitie van bereidwillige landen die troepen zouden willen sturen om een eventueel vredesakkoord in Oekraïne te doen respecteren. Aan de virtuele top nemen naast verscheidene Europese landen ook de NAVO, Oekraïne, de Europese Commissie, Canada en Australië deel.

Rusland heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag 126 Oekraïense drones onderschept, zo heeft het ministerie van Defensie zaterdag meegedeeld. Volgens het ministerie onderschepte het leger 64 drones boven de regio's Volgograd en Voronezj. De overige drones viseerden grensgebieden.   

Oekraïne verklaarde zaterdagochtend op zijn beurt dat het in de nacht van vrijdag op zaterdag over het hele grondgebied zo'n 130 Russische drones heeft onderschept. Volgens het leger werden veertien regio's geviseerd door Iraanse Shahed-drones. Het Russische leger lanceerde volgens Kiev ook twee ballistische raketten.  

Oekraïne verklaarde zich deze week akkoord met een Amerikaans voorstel voor een staakt-het-vuren van dertig dagen, maar de Russische president Vladimir Poetin tekent voorbehoud aan. Hij wil eerst met zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump "belangrijke vragen" bespreken.  

Het Oekraïense leger zet regelmatig drones in tegen Rusland, als antwoord op de quasi dagelijkse Russische luchtaanvallen op Oekraïne. In de nacht van maandag op dinsdag stuurde Kiev liefst 343 drones naar Rusland, de grootste aanval sinds de start van de oorlog ruim drie jaar geleden. Drie mensen kwamen om.

De Amerikaanse president Donald Trump zei vrijdag dat hij goed nieuws uit Rusland ziet komen en dat hij denkt dat Rusland een deal zal sluiten over de oorlog in Oekraïne. “Er komen behoorlijk goede vibes uit Rusland”, zei hij.

De hoge vertegenwoordiger van het buitenlands beleid van de Europese Unie Kaja Kallas gaat aan de lidstaten een plan voorleggen voor extra militaire hulp aan Oekraïne, die kan oplopen tot 40 miljard euro. Dat hebben diplomatieke bronnen vrijdag gezegd.

Kallas had eerder al aangekondigd met een plan te zullen komen voor meer militaire hulp aan Kiev. Ze had in februari al een eerste versie van haar plan voorgelegd aan de ministers van Buitenlandse Zaken van de lidstaten, maar daarin stonden er geen cijfers. 

Nu heeft ze een tweede tekst klaar, die al circuleert in de Europese kringen, en die maandag wordt voorgelegd aan de Raad van ministers van Buitenlandse Zaken. Daarin suggereert ze om 20 en mogelijk zelfs tot 40 miljard euro te mobiliseren voor munitie en artillerie, in functie van de noden van Oekraïne. Voor 2025 zou de EU 2 miljoen obussen willen sturen en ook luchtafweersystemen en drones. 

Zowat 2 miljard zou afkomstig zijn van de intresten op de bevroren Russische tegoeden, die zich vooral in ons land bevinden. Voor de rest van het geld hoopt Kallas dat alle lidstaten bijdragen in functie van "hun economische gewicht".

De discussie wordt volgens diplomaten "bemoeilijkt" door weerstand van bepaalde lidstaten. De oplossing zou dan eerder bestaan uit een bijdrage van een 'coalition of the willing', om ook het veto van Hongarije te omzeilen. Het idee zou zijn om ook landen buiten de EU, zoals het Verenigd Koninkrijk, te laten deelnemen aan het initiatief. 

Diplomaten verwachten maandag dan ook geen akkoord. "Als Kallas maandag een sterk engagement krijgt van verschillende lidstaten, is dat al veel", zei een van hen, die ook benadrukte dat heel wat modaliteiten nog niet duidelijk zijn. Ook tijdens de volgende Europese top op 20 en 21 maart wordt geen grote doorbraak verwacht.

 

De Franse president Emmanuel Macron heeft vrijdag gezegd dat Rusland moet instemmen met een voorstel voor een staakt-het-vuren van 30 dagen van de Verenigde Staten en Oekraïne.
Macron voegde eraan toe dat hij de situatie vrijdag had besproken met de Britse premier Keir Starmer en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
Zelensky zei in zijn nachtelijke videotoespraak dat hij en Macron de “stand van zaken in de diplomatie, de mogelijkheden die er zijn en de... technische aspecten van het toezicht op een staakt-het-vuren” hadden besproken.
De Oekraïense president zei dat in al deze zaken “we duidelijke steun hebben van Frankrijk”. 

De voormalige Russische president Dmitri Medvedev heeft vrijdag gezegd dat de Oekraïense troepen die in de Russische regio Koersk zijn achtergebleven "meedogenloos zullen worden vernietigd als ze blijven vechten".
De Russische president Vladimir Poetin reageerde eerder op het verzoek van de Amerikaanse president Donald Trump om de levens van Oekraïense soldaten in Koersk te sparen en zei dat Rusland hun veiligheid zou garanderen als ze zich overgaven.
Medvedev postte op sociale media dat dit een humaan gebaar was, maar de keerzijde voor Oekraïne was dat “als ze weigeren hun wapens neer te leggen, ze allemaal methodisch en genadeloos zullen worden vernietigd”.
Hij zei dat de komende uren zouden uitwijzen welke keuze Kiev zou maken.

De Britse premier Keir Starmer roept morgen/zaterdag om 11.00 uur opnieuw verschillende Europese staatshoofden en regeringsleiders samen voor een crisisoverleg over Oekraïne.

De bijeenkomst volgt op het door de Verenigde Staten en Oekraïne overeengekomen voorstel voor een staakt-het-vuren voor dertig dagen waarover de Russische president Vladimir Poetin zich eerder dubbelzinnig uitliet.

Wie er allemaal op de digitale bijeenkomst is uitgenodigd, is niet duidelijk.

Begin maart vond er in het Verenigd Koninkrijk ook al een crisisbijeenkomst plaats. Starmer wil een 'Coalitie van de bereidwilligen' op de been brengen die troepen willen sturen om de vrede in Oekraïne te bewaren.

 

De Russische president Vladimir Poetin heeft de Oekraïense troepen aan het front in het Russische grensgebied Koersk opgeroepen om de wapens neer te leggen. Dat meldt het Russische staatspersagentschap Tass.

"Als ze hun wapens neerleggen en zich overgeven, dan zal hun leven gegarandeerd worden en zullen ze een waardige behandeling krijgen in overeenstemming met de normen van het internationale recht en de wetten van de Russische Federatie", verklaarde Poetin volgens een Russische journalist.

Eerder op vrijdag had de Amerikaanse president Donald Trump nog gewaarschuwd voor een "slachtpartij" omdat de Oekraïense troepen omsingeld zouden zijn, iets wat het Oekraïense leger ontkent. President Zelensky gaf wel toe dat de situatie in Koersk "erg moeilijk" was.

 

De Oekraïense president Volodimir Zelenski erkent dat zijn troepen in de deels veroverde Russische grensregio Koersk in grote problemen verkeren. De situatie is duidelijk erg moeilijk, benadrukte hij. Kort daarvoor had de Oekraïense legerleiding tegengesproken dat Oekraïense militairen omsingeld dreigen te worden.

Rusland claimde de afgelopen dagen al meerdere plaatsen in Koersk te hebben heroverd.

Oekraïne viel het gebied vorig jaar binnen om Russische troepen uit Oost-Oekraïne te lokken en om het als potentieel ruilmiddel op tafel te kunnen leggen tijdens onderhandelingen.

Als Oekraïne wordt verdreven, zou dat de positie van Kiev verzwakken bij vredesoverleg. Er kan dan geen Russisch grondgebied worden geruild voor door Rusland bezette gebieden in het oosten van Oekraïne.

 

Rusland heeft tijdens de oorlog in Oekraïne misdaden tegen de menselijkheid begaan, zoals gedwongen verdwijning en foltering. Ze worden gepleegd in het kader van "een systematische aanval en wijdverspreide aanval op de burgerbevolking", zegt een onafhankelijke internationale onderzoekscommissie van de Verenigde Naties in een deze week gepubliceerd rapport.

De misdaden werden volgens het rapport gepleegd in alle Oekraïense provincies die onder Russisch bestuur kwamen. "De Russische autoriteiten richtten zich op categorieën mensen die ze als een bedreiging zagen of die weigerden met hen samen te werken." 

Krijgsgevangenen werden volgens de commissie gefolterd en onderworpen aan gedwongen verdwijningen, wat in strijd is met het internationaal humanitair recht. 

Volgens de onderzoekers maakte Rusland systematisch gebruik van foltering tegen bepaalde categorieën gevangenen om informatie uit hen te krijgen en hen te intimideren. Ze beschuldigen de Russische autoriteiten er ook van dat ze systematisch seksueel geweld gebruiken "als een vorm van foltering tegen mannelijke gedetineerden".

De commissie meldt ook steeds meer Oekraïense soldaten die gedood worden of gewond raken nadat ze gevangen zijn genomen of zich hebben overgegeven, wat een oorlogsmisdaad is. 

In tegenstelling tot Oekraïne werkt Rusland niet mee met de commissie.

 

Volgens de Russische regering is Noorwegen bezig met het militariseren van de eilandengroep Spitsbergen (Noors: Svalbard). Dat zegt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag. Noorwegen zou daarmee een decenniaoud verdrag schenden dat het land verbiedt om de eilandengroep te gebruiken voor militaire doeleinden.

"Spitsbergen komt steeds meer terecht in de invloedssfeer van de militaire en politieke plannen van Noorwegen", zegt het ministerie. Bij die plannen zouden volgens de Russen ook de VS en de NAVO betrokken zijn. "Er worden faciliteiten op poten gezet die zowel civiele als militaire doeleinden zouden kunnen dienen." Meer details wil het Kremlin daarover evenwel niet vrijgeven.

Volgens een verdrag uit 1920 valt de eilandengroep wel degelijk binnen de soevereiniteit van het Koninkrijk Noorwegen. Andere landen mogen op Spitsbergen wel economische activiteiten uitvoeren, zoals visserij, jacht en mijnbouw. Noorwegen zelf mag er geen militaire basissen bouwen of de eilanden gebruiken voor andere militaire doeleinden. De kustwacht mag er wel nog patrouilleren. Voor andere staten is het ontplooien van militaire activiteiten er uiteraard ook verboden.

Ook voor Rusland is de regio strategisch belangrijk, vooral voor het winnen van minerale grondstoffen. Sinds het begin van de invasie in Oekraïne zijn de spanningen rond de Noordelijke IJszee en het Noordpoolgebied gestegen. Volgens Moskou komt de veiligheid van Rusland door de plannen van de NAVO nu in het gedrang.

 

De Oekraïense president Volodimir Zelensky heeft de Russische president Vladimir Poetin ervan beschuldigd "de diplomatie te blokkeren" door voorwaarden te stellen voor een staakt-het-vuren. Dat stelt Zelensky in een lange post op X, waarin hij het Oekraïense akkoord met het Amerikaanse voorstel contrasteert met Poetins ontwijkende antwoord. "We spelen geen spelletjes met oorlog", aldus de Oekraïense president.

"Poetin zal proberen iedereen mee te sleuren in eindeloze discussies, net zoals hij deed met Minsk (de twee vredesakkoorden die in 2014 en 2015 zonder veel gevolgen werden afgesloten, red.): dagen, weken, maanden verspillen aan loze gesprekken terwijl zijn geweren mensen blijven doden", aldus Zelensky. "Elke voorwaarde die Poetin naar voor schuift, is gewoon een manier om diplomatie te blokkeren. Rusland werkt zo, en wij hebben hiervoor gewaarschuwd."

Wat de Oekraïense president betreft, is de kracht van de Verenigde Staten sterk genoeg om Poetin ertoe te dwingen de oorlog te beëindigen. Hij vraagt Washington daarom op "sterke maatregelen".

Zijn land is alvast bereid "snel en constructief" te handelen, zei Zelensky. Daarbij wees hij op de Oekraïense instemming met het Amerikaanse voorstel, eerder deze week. 

De Russische president zou, volgens Zelensky, ook liegen over de werkelijke situatie op het slagveld, over de slachtoffers en de staat van de Russische economie. Die economie heeft "schade opgelopen door Poetins dwaze imperialistische ambities", stelt Zelensky. "Poetin kan niet uit deze oorlog stappen, want dan heeft hij niets meer."

De leider van de neonazistische paramilitaire Rusich Group is vrijdag in Finland veroordeeld tot levenslang voor vier oorlogsmisdaden die hij in 2014 in het oosten van Oekraïne beging. De Russische dertiger Jan Petrovski, die zichzelf tegenwoordig Voislav Torden laat noemen, zit sinds juli 2023 in Finland opgesloten.

De man werd veroordeeld omdat hij een gewonde Oekraïense gevangene verminkte, meldt de rechtbank in Helsinki in een persbericht. 

Hij werd er ook beschuldigd van deelname, samen met zijn militieleden, aan de moord op 22 Oekraïense soldaten in het najaar van 2014 in de separatistische regio Loehansk.