Jan vs Youri Mulder: "Zo’n selectie als België nu heeft, heeft Nederland nooit gehad"... "Schei toch uit, Youri!"

Jan Mulder is een voormalige topspits: Anderlecht, Ajax en vijf A-caps voor Oranje. Hij speelde één keer met Oranje tegen België, op de Bosuil. Uit het boek Tot u spreekt Jan Mulder: “Een ontroering, in de rij staan voor het Wilhelmus, in de Hel van Deurne, op de plek waar Rik Coppens, Jef Mermans, Abe Lenstra en Frans de Munck stonden (...) De grootste shock kwam er evenwel pas toen het Belgische volkslied werd gespeeld. De Brabançonne, het strijdlied van de vijand, de Belgen…”

Dinsdag is het weer België-Nederland, maar dié nostalgie moet Jan Mulder er vandaag bij de haren bij sleuren, zegt hij. De ex-topspits is nu, behalve schrijver en televisiemaker (er is een programma over oud worden in de maak), vooral voetbalanalist. Sinds het WK 2014 is hij niet meer weg te slaan van de Belgische televisie. Zijn zoon Youri (49) is ook een ex-spits – Ajax, Schalke 04 en negen A-caps voor Oranje. Hij stond nooit met Nederland in de rij voor de Brabançonne. Youri is nu – behalve straks misschien wel De Slimste Mens ter Wereld – ook voetbalanalist. Zijn werkterrein ligt vooral in Nederland, maar hij duikt steeds vaker op bij Sporza.Jan Mulder woont nog altijd in Groningen, maar hij voelt zich de laatste jaren meer Belg en Brusselaar dan Nederlander. “Ik ben voor 51 procent Belg en voor 49 procent Nederlander”, rekent hij. “Ik zei vroeger weleens dat Johanna en ik na het overlijden van mijn moeder naar Brussel zouden verhuizen. Anderzijds hou ik heel veel van mijn huis in Groningen, het zou me zeer doen het te verlaten. En ik zit hier (telkens als hij in Brussel is, logeert hij in het stijlvolle hotel The Domenican, nvdr.) wel heel fijn. Hier moet ik ’s morgens geen brood halen.” (lacht)

Youri Mulder woont dan weer in Enschede, maar hij vertoeft bijna om de week enkele dagen in Noorwegen, waar zijn Noorse ex-vrouw met hun twee zoontjes woont. Toch is hij op papier meer Belg dan zijn vader. Want geboren in België en zowaar zelfs ter wereld gebracht door Jacques Malvaux, de toenmalige clubarts van Anderlecht.

Jan: “Youri was al een beetje blauw.”

Youri: “Ik moet zeggen: ik voél dat ergens wel, mijn geboortegrond. Dan heb ik wel twee ouders uit de Groningse klei, er staat op mijn identiteitskaart toch Anderlecht. Dat doet wat.”

Jan: “Staat er Brussel op of Anderlecht?”

Youri: “Hier, kijk maar… Anderlecht!”

Jan:(bewonderend) “Ho maar, dat had ik ook wel gewild.”

Oké, heren. Maar eerst België-Nederland van dinsdag.

Youri: “Vooral een bijzondere match omdat ie niet veel meer wordt gespeeld. In de EK- en WK-lotingen komt Nederland altijd dezelfde landen tegen: Zweden, Bulgarije, Roemenië… Het is van de jaren 80 geleden dat we België nog eens tegenkwamen. Van de jaren 90 herinner ik mij nog eentje op het WK ’94 (1-0 voor België, nvdr.), daarna waren er nog nauwelijks.”

Jan: “Een keer 5-5, geloof ik (oefenwedstrijd in ’99 op Feyenoord, nvdr.). Ik ben opgegroeid met twee interlands per jaar. België-Holland op de Bosuil en Holland-België in de Kuip. Voor mij hangt die nostalgie er nog wel bij. Maar ik moet ze er wel met de haren bij sleuren, ze is totaal weg.”

Ook sinds een aantal jaren helemaal weg: de suprematie van Nederland.

Youri: “Bovenop de chaos in de KBVB en een opeenvolging van coaches was het probleem van Oranje dat het sinds het WK 2014 te veel en te lang heeft vastgehouden aan jongens met een grote naam die niet meer mee konden. Robben, Van Persie, Huntelaar, Sneijder… Er was een soort niemandsland. Die opvolging is er nu wel: Danjuma, Ricardo, Luuk de Jong, De Ligt,… Die zijn nu nog niet zo goed, maar geloof me, ze kunnen het. We missen alleen nog extra creativiteit. Maar we hebben dan ook nog Depay en Bergwijn. En dan heb je een heel rijtje van jonge talenten, allen 19. Ajax had laatst moeten winnen van Bayern München, dat zegt wat. Dat kan plots doorschieten, hoor, zoals in de tweede helft van de jaren 90. Zoals bij jullie plots de generatie Hazard-De Bruyne daar was.”

Is Ronald Koeman, die meteen een contract kreeg tot na het WK 2022, de juiste coach om die generatie te laten doorschieten?

Youri: “Ik denk het wel. Omdat hij behoudend is in het brengen van die jongens. Ze moeten het eerst echt laten zien.”

Hij is nog steeds op zoek naar een vast systeem.

Youri: “Hij heeft dat een aantal keer gewisseld, maar tegen Frankrijk en Peru speelde hij toch weer 4-3-3. Daar houdt hij nu wel aan vast.”

Jan:(plots) “Zeg maar gerust dat Youri een supporter is van Oranje. Ik ben voor de Rode Duivels.”

Youri: “Komaan, ik ben geen supporter.”

Jan: “Ik chargeerde even. Maar jij ziet wel veel meer in Oranje dan ik. Ik heb helemaal niks met dat elftal. Het WK in Brazilië was een doodsklap voor mij. Ik heb me doodgeschaamd. Ik moet het eerst nog eens zién. Ik heb ook minder vertrouwen in Koeman. Dat is een behoudende trainer. Té voorzichtig. (gebalde vuist) Spélen... (nadenkend) Al begrijp ik hem wel een beetje: hij heeft geen grote spelers.”

Youri: “Onder anderen Danjuma kan dat worden.”

Jan: “Een grote speler word je niet, Youri, dat bén je.”

Youri: “Het is altijd uitkijken dat jonge talenten niet te snel op een voetstuk worden gezet. Bakkali was bij PSV ook een grote speler. Tot Wilmots hem international maakte en we hem vier of vijf jaar niet meer hebben gezien. Depay, onze beste speler, heeft ook een tijdje gezweefd. Justin Kluivert bijvoorbeeld is er nu zelfs niet meer bij, Koeman zal wellicht op de een of andere manier niet tevreden zijn over wat hij heeft gepresteerd bij zijn vorige selectie. Dus Bergwijn erbij. Een beetje concurrentie is altijd goed. Dan denkt Kluivert: Verrek! Maar hij heeft wel de potentie om een hele grote te worden. En zijn vader Patrick kent het klappen van de zweep.” (grinnikt)

Jan: “Waarom kijk je nu zo naar mij? Ik heb één keer geroepen: Wakker worden! Ik schaam me nóg. De mentaliteit van Youri was altijd optimaal.”

Pakt Koeman het dinsdag dan tegen België, dat brons won op het WK, behoudend aan?

Jan: “Er zal wel worden nagedacht: hoe gaan we die Rode Duivels aanpakken? Zou ík niet doen.”

Youri: “Ze verloren in september wel van Frankrijk (2-1, nvdr.), maar in de tweede helft waren ze wel beter dan de wereldkampioen. Vooral dankzij Pröpper en Luuk de Jong. Maar die is er nu, geblesseerd, niet bij.”

Leeft dit in Nederland: we gaan niet af tegen die Belgen?

Youri: “Dat is Koeman wel: die kijkt wel naar de tegenstander. Zo werkt dat nu.”

Youri heeft daar meer begrip voor dan jij, Jan.

Jan: “Youri is als de meeste analisten. Ik zie daar alleen het negatieve van: het verdedigende denken.”

Youri: “Koeman zegt: Tot één derde van het veld doen jullie wat ik zeg, daarna speel je vrij. Daar is toch niets fout aan?”

Jan: “Dat overvleugelt het hele voetbal, Youri. Negen van de tien keren is tactiek defensief denken.”

Youri: “Het zou misplaatst arrogant zijn om, Nederland zijnde, geen respect te tonen voor spelers als Hazard, Lukaku… Je gaat toch niet zeggen tegen De Ligt: Je loopt alleen naar voren!”

Jan: “Onze trainer Sinibaldi trok zich bij Anderlecht helemaal niets aan van hoe AC Milan voetbalde. Alleen maar Gianni Rivera een beetje dekken. Voor 99 procent loont het: uitgaan van je natuurlijke spel. Niét aanpassen.”

Youri: “Deden wij bij Schalke ook niet. Jij denkt te veel dat coaches alleen maar zo denken.”

Jan:(ongeduldig) “Maar neen, Youri!”

Youri: “Koeman gaat heus niet uitleggen aan Hans Hateboer hoe hij moet verdedigen op Hazard. Dat weet die toch? Opstelling en klaar!”

Jan: “Jij hebt meer vertrouwen in de gemiddelde voetballer dan ik.”

Zijn dit ook de discussies aan tafel bij de familie Mulder?

Youri: “Ik ben 49, ik woon al een tijdje niet meer thuis, hoor.” (lacht)

Jan: “Johanna moet dat allemaal aanhoren.”

Ik vraag het omdat ik mij soms afvraag in hoeverre Jan op tv de oude mopperaar spéélt.

Jan: “Ik ben geen oude mopperaar. Ik ben lyrisch. Ik zeg alleen maar dat je best op een avontuurlijke manier kan voetballen.”

Youri is assistent-trainer geweest bij Schalke en Twente. Zit dat nog in de analist?

Jan: “Dat denk ik wel.”

Youri: “Mmmm, ik ben niet zo lang trainer geweest. Zoveel is het ook allemaal niet veranderd. Dan zie je wel die iPads, maar dat zijn uiteindelijk alleen maar de opstellingen bij de corners en zo. Op een gegeven moment kan je niet blijven informatie geven. Het is geen stop & go-sport zoals het American football, waarin ze 40 plays uit hun hoofd moeten leren.”

Jan: “Nou Youri, toch wél meer dan vroeger.”

Youri: “Neem nu het Nederlandse elftal. Denk je dat Hiddink, Advocaat en Koeman hun spelers alles inprentten? Ik heb Hiddink gehad. Die beloofde wel: We gaan terugkomen op de vorige wedstrijd, maar zei uiteindelijk ook maar: Komaan jongens, we gaan ertegenaan!”

Jan:(opgewonden) “Youri, Youri! Ga eens met Hazard praten. En laat hem eens het verschil uitleggen tussen Sarri en Conte en Mourinho. Die werd gek geluld door die laatste twee.”

Youri: “Geef toch toe dat Conte tenminste een systeem had.”

Jan: “Ik word er mesjogge van.”

Youri: “Zoveel Contes zijn er toch niet? Je had vroeger, in jouw tijd, zelfs meer verdedigende trainers. Ivic, Michels…”

Jan: “Gaat het nu over vroeger en nu?”

Youri: “Neen, het gaat over het feit dat voetballers nu veel meer worden gestuurd.”

Trainers zijn tegenwoordig gek van statistieken.

Youri: “Allemaal interessantdoenerij. Alsof die trainers daar zoveel mee bezig zijn. Ik heb het er met Steve McClaren (ex-coach van Engeland en Twente, nvdr.) vaak over gehad: geef mij de statistieken die bepalen of je de wedstrijd wint. Aantal doelpogingen? Aantal high intensity runs? Zeg je dan: Ik wil dat je twintig high intensity runs doet? Messi loopt minder dan een keeper! Zo werkt dat toch niet? Hartslagmeters kunnen je wel zeggen dat je goed traint, maar je moet nog steeds de vier-tegen-vierpartijtjes doen! Cijfers zeggen niet alles. Ze zijn vooral leuk voor de analisten.”

Wat zegt de Voorzitter van de Analistenvereniging daarvan?

Jan: “Ik beoordeel wat ik zie. Of ze het dan bereiken met statistieken of met een aai over de bol, het maakt mij niet uit. Maar het woord zegt het: a-NA-ly-se is achteráf. Dan is het makkelijk, natuurlijk. Ik hou van een analist die mij vooraf zegt: Zo en zo zal het gebeuren.”

Youri: “Moeilijk. Je moet álles weten over elke speler. Je weet niet wie in de week in vorm was en wie niet.”

Ik ken trainers die zeggen: “Als ik die analisten hoor, zet ik mijn tv uit.”

Jan: “Wie dat zegt, zet zijn tv áán.”

Youri: “En als je ze in Extra Time uitnodigt, staan ze er snel! Ach, één uurtje per week op televisie, je moet eens kijken in andere landen wat daar van praatprogramma’s op het scherm komt. Naar Studio Voetbal in Nederland kijken een miljoen mensen! Voetbal is een praatsport, joh!”

Jan: “Ze kijken zich allemaal súf! Dan is het toch onontkoombaar dat er eentje tegen en eentje voor Filip Joos is. En ik ben géén mopperaar!”

Mag ik zeggen dat Youri een wedstrijd heel snel leest?

Jan: “Dat is een beetje het gevolg van zijn trainerschap.”

Youri: “Dat denk ik ook.”

Je was al eens T2: geen ambitie om de plaats van Thierry Henry in te nemen?

Youri: “Neen, hoor.”

Je bent ook ex-spits. Kan Lukaku van jou niets meer bijleren?

Youri: “Overschat de invloed van Thierry Henry toch niet. Je moet Lukaku heus niet meer leren voetballen. Maar het zal wel fijn zijn, Henry die even naar je toekomt: Ik heb van jou genoten!”

Jan: “Je kan weleens op een detailtje wijzen. Maar niet als meester-leerling.”

Youri: “De keeper Jens Lehmann leerde me bijvoorbeeld dat je bij de volleys moet blijven kijken naar de bal.”

Dat Lukaku na het EK 2020 zou willen stoppen, wat moeten we daarvan vinden?

In koor: “Maar neen, dat doet hij niet!”

Youri: “Weet je wie ik van de Duivels plots beter geworden vind? Axel Witsel. Ik zag bij Sint-Petersburg, in China en bij de Rode Duivels nooit meer de Witsel van zijn eerste jaar bij Benfica, toen we er een keer met Twente tegen speelden. Hij werd daar door de supporters van de kleedkamer de bus ingedragen, zo graag was hij er gezien. Dit seizoen zie ik weer dezelfde grote speler. Hij speelt nu weer een stuk meer naar voren. Gedwongen door het voetbal van Dortmund. Als je daar drie keer breed speelt, word je door 80.000 man uitgefloten.”

Hoe onmisbaar is Vincent Kompany?

Youri: “Wíj hebben De Ligt, Van Dijk, De Vrij: heel goeie, jonge spelers die allemaal bij topclubs in het buitenland spelen. En jullie: Kompany, Vertonghen, Vermaelen. Die worden allemaal een dagje ouder, hé. Wie zou hen kunnen opvolgen?”

Mechele, Boyata, Denayer, Kabasele?

Jan: “Wié? Boyata, Denayer? Neen, toch niet van dat niveau. En Mechele is een goeie voorstopper, maar geen internationale klasse. Je hebt ook een brein nodig achterin.”

Youri: “Weet je wat het gevaar is voor België? Wij in Nederland zijn door de successen een beetje lui geworden. Er werden geen goede spelers meer opgeleid.”

Kan de zogenaamde Belgische ‘Gouden Generatie’ nog wel Europees kampioen worden in 2020?

Jan: “Natuurlijk wel.”

Youri: “Het wordt dan wel al voor de vierde keer dat ze proberen. Het is niet gelukt in Brazilië, niet in Frankrijk en niet in Rusland. Nochtans: Kompany, De Bruyne, Hazard. Zo’n selectie als België nu heeft, heeft Nederland nooit gehad.”

Jan: “Youri, schei toch uit. Nederland had over de laatste vijftig jaar toch zeker wel betere voetballers. Cruijff, Van Basten, Gullit, Bergkamp.”

Youri: “Niet in één elftal, toch!”

Jan: “Jawel! In 1974. Cruijff, Rensenbrink, Van Hanegem. Maar niét die van 1988, toen ze Europees kampioen werden. Want dat was niet om aan te zien. Een verschrikking, zo’n slecht voetbal.”

Youri: “Maar wel met resultaat.”

Jan: “Pure mazzel. Net zoals Frankrijk in Rusland wereldkampioen werd.”