© AFP

Oekraïense loonslaven bouwen onze populaire festivals

Honderden Oekraïners worden naar België gelokt om in schijnconstructies goedkoop werk te verrichten. Deze zomer bouwden ze onder andere de tenten van Tomorrowland en Gent Jazz mee op. Dat blijkt uit een onderzoek van zusterkrant De Standaard. "Het is een schok te ontdekken dat we zouden deel uitmaken van een dergelijk netwerk."

Kasper Goethals

De tenten van Tomorrowland en Gent Jazz werden deze zomer mee opgebouwd en afgebroken door uitgebuite Oekraïners. Maar ook nieuwbouwprojecten, fruittelers en verwarmingsinstallateurs maken – al dan niet bewust – gebruik van de goedkope arbeid. De voorbije weken onderzocht zusterkrant De Standaard een Pools bedrijf dat honderden Oekraïners naar België uitstuurde en hun arbeid hier verhuurt. Daarvoor spraken ze met vijf voormalige medewerkers van de zaakvoerder, twee klanten en elf Oekraïners. De zaak illustreert hoe sociale dumping in zijn werk kan gaan. Het bedrijf vervalste de papieren van de Poolse sociale zekerheid om te ontsnappen aan Europese arbeidsvoorwaarden.

De Oekraïners getuigen dat ze naar België werden gelokt met het vooruitzicht van snel geld, maar dat ze uiteindelijk ondermaats of niet worden betaald. Werkweken van 65 uur en meer zijn daarbij geen uitzondering. De vergoedingen schommelen tussen de 2 en 7 euro per uur, afhankelijk van het aantal overuren.

Festivals verbolgen

"Ik was een slaaf", zegt een van de Oekraïners. "Hoe noem je dat anders, gratis werken in de bouw?" De medewerkers moesten in grote groepen samenhokken in schuren, appartementen en vakantiehuisjes verspreid over de provincie Antwerpen. "Het was smerig, we aten in bed, de vloer lag vol matrassen zonder hoeslaken", getuigt een 47-jarige man die al terug is in Oekraïne. Het bedrijf ontkent de beschuldigingen, maar vrijdag raakte bekend dat het Poolse bedrijf al gekend is bij het Antwerpse arbeidsauditoraat.

Zowel Tomorrowland als Gent Jazz reageert dat het niets afweet van eventuele wantoestanden met Oekraïners die op hun terrein werken. In beide gevallen zitten er twee of meer Belgische onderaannemers tussen. Tomorrowland verwijst naar zijn algemene voorwaarden die alle leveranciers moeten ondertekenen en die hen verplichten hun werknemers te beschermen. Ook Gent Jazz reageert verbolgen. "We zijn een organisatie die sociaal onrecht bekampt. Het is een serieuze schok dat we toch deel zouden hebben uitgemaakt van een dergelijk netwerk – onze offertes en facturen doen daar niets van vermoeden", klinkt het bij het jazzfestival.

Lees het volledige verhaal bij zusterkrant De Standaard.