Airbus boekt in Dubai grootste order ooit

Dubai

Voor de gemiddelde vakantievlieger of vliegtuigspotter is Bill Franke een grote onbekende. Toch deed zijn investeringsmaatschappij Indigo Partners woensdag de grootste bestelling die vliegtuigbouwer Airbus ooit kreeg.

Met zijn handtekening tijdens de luchtvaartshow in Dubai bezegelde de 80-jarige oprichter van het investeringsfonds de koop van ruim vierhonderd Airbusvliegtuigen, ter waarde van bijna 50 miljard dollar.

Franke is nu een van de grootste klanten van Airbus. Maar ook voor deze mega-order was de Amerikaan (die opgroeide in Argentinië en Brazilië) geen onbekende voor luchtvaartexperts uit zijn eigen land. Hij wordt gezien als de man die de prijsvechter groot maakte in het Amerikaanse luchtruim.

Na een carrière als ‘Mr Fix It’ bij banken, winkelketens en in de papierindustrie werd Franke begin jaren negentig gebeld met de vraag of hij American West Airlines kon behoeden voor een faillissement. ‘Alles wat ik toen over luchtvaartmaatschappijen wist, is dat de boarding pass me vertelt dat ik stoel 16B heb’, zei Franke vorige maand in een interview met de LA Times.

Franke redde American West door de maatschappij om te bouwen tot ‘ultra-lage-kosten-maatschappij’. American West groeide na enkele fusies uit tot American Airlines, de grootste luchtvaartmaatschappij ter wereld. Sindsdien wist Franke dat de budgetluchtvaart zijn roeping was.

In 2002 richtte hij Indigo Partners op. ‘Ik had de theorie dat er in elke opkomende markt ter wereld ruimte is voor het lage-prijzen-model in de luchtvaart’, vertelde Franke in 2012 tijdens een toespraak op de Northern Arizona University. ‘Het doel was mensen uit de bus krijgen, het vliegtuig in. Daarvoor moest het product passen bij hun inkomens.’

De eerste investering deed het fonds in de Hongaarse start-up Wizz Air. ‘Het model bleek daar zeer succesvol’, zei Franke in Arizona. Inmiddels vervoert de luchtvaartmaatschappij ruim twintig miljoen passagiers per jaar. Na dit eerste succes nam Franke grote belangen in budgetmaatschappijen Frontier Airlines (VS), JetSmart (Chili) en Volaris (Mexico).

De 430 Airbus 320-vliegtuigen die Indigo Partners in Dubai aanschafte, worden over die vier maatschappijen verdeeld. De vliegtuigen zijn geschikt voor korte en middellange vluchten. De vier luchtvaartmaatschappijen van Indigo Partners bestelden eerder al 427 toestellen van dit type bij Airbus. Juist dit type vliegtuigen verkoopt heel goed. Ruim driekwart van de bestellingen die Airbus dit jaar kreeg, was voor een A320.

één toesteltype

Ook de vorige recordbestelling van Airbus werd gedaan door een prijsvechter. In 2015 tekende de Indiase budgetmaatschappij IndiGo (dat geen connectie heeft met Indigo Partners) voor de aankoop van 250 Airbus 320-vliegtuigen. De cataloguswaarde van die aankoop was 27 miljard dollar.

‘Het hoge volume is typerend voor prijsvechters’, zegt luchtvaarteconoom Hans Heerkens. ‘Door maar een of twee types vliegtuigen te gebruiken wordt een bedrijf efficiënt. Piloten kunnen in elk vliegtuig vliegen zonder extra scholing en monteurs kunnen aan elk vliegtuig sleutelen. Het gaat zelfs zo ver dat de maatschappijen hun vluchtschema aanpassen op het soort vliegtuigen dat ze hebben.’ Maatschappijen als KLM vliegen over veel verschillende afstanden. Daardoor hebben dit soort luchtvaartmaatschappijen veel meer verschillende vliegtuigtypen nodig.

Kopers die grote aantallen vliegtuigen in één keer kopen, krijgen bovendien vaak bulkkorting van vliegtuigbouwers. Dat schaalvoordeel is waarschijnlijk ook de reden dat Wizz Air, Volaris, JetSmart en Frontier Airlines niet zelfstandig bestellingen hebben geplaatst bij Airbus. ‘Ik heb al meer dan vijfhonderd vliegtuigen gekocht’, zei Franke twee jaar geleden op een luchtvaartconferentie van Wings Club. ‘Bij Indigo Partners weten we hoe je een vliegtuig koopt voor een goede prijs. Bij de topman van een luchtvaartmaatschappij gaat dat minder intuïtief.’ <