Israël "heel erg boos" over beslissing van Noorwegen, Spanje en Ierland om Palestina als staat te erkennen
Israël is woedend over de beslissing van Noorwegen, Spanje en Ierland om Palestina als staat te erkennen. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken wil de ambassadeurs van die landen op het matje roepen en hen een video laten zien "van de gruwelijke kidnappingen" door Hamas. Vanuit andere landen in het Midden-Oosten krijgt de beslissing wel veel lof.
Volgende week, op dinsdag 28 mei, zullen Noorwegen, Spanje en Ierland de Palestijnse Staat officieel erkennen. Dat hebben de leiders van de landen aangekondigd. Berichten over een mogelijke erkenning deden eerder al de ronde, nu zijn die dus bevestigd.
"We moeten het enige alternatief dat een politieke oplossing biedt voor het conflict levend houden: twee staten die zij aan zij leven, in vrede en veiligheid", vindt de Noorse premier Jonas Gahr Støre.
Volgens de Noorse premier kan een erkenning een nieuw momentum creëren voor die zogenoemde Tweestatenoplossing. "Dit maakt het mogelijk om dat proces te hervatten. De aanslepende oorlog in Gaza heeft duidelijk gemaakt dat een oplossing voor de Palestijnse staat de basis vormt voor vrede en stabiliteit."
"Vrede, gerechtigheid en stabiliteit"
De Spaanse premier Pedro Sánchez somt de redenen voor de erkenning van een Palestijnse staat op in 3 woorden: vrede, gerechtigheid en stabiliteit. "We moeten ervoor zorgen dat de Tweestatenoplossing wordt gerespecteerd en er moeten wederzijdse veiligheidsgaranties komen", sprak hij voor parlement in Madrid. Zijn woorden werden met een staande ovatie onthaald door de meerderheid.
Simon Harris, het hoofd van regering van de Republiek Ierland, vindt dat de Palestijnse gebieden een legitiem recht hebben om een staat te worden. "Onze verklaring is een ondubbelzinnig teken van steun voor een Tweestatenoplossing, de enige geloofwaardige weg naar vrede en veiligheid voor het Israëlische en Palestijnse volk", vertelt hij op een persconferentie in Dublin.
"Ik heb er vertrouwen in dat nog meer landen zich de komende weken bij ons zullen aansluiten en deze belangrijke stap zullen zetten."
Wat is de Tweestatenoplossing?
De Tweestatenoplossing is het voorstel om het Israëlisch-Palestijnse conflict op te lossen door twee onafhankelijke staten op te richten op het grondgebied van het mandaatgebied Palestina, een Israëlische en een Palestijnse. Hoe een onafhankelijke Palestijnse staat er moet uitzien is niet helemaal duidelijk, maar het gaat om de gebieden Gaza en de Westelijke Jordaanoever, met Oost-Jeruzalem erbij.
In 1947 al, na de Tweede Wereldoorlog, kwamen de Verenigde Naties met een verdeelplan. Toen woonden in het gebied meer Palestijnen (1.061.270) dan Joden (553.600), maar toch kregen de Joden een groter gebied (55 procent) toegewezen. Dat aanvaardden de Palestijnen niet.
In 1993 was de hoop op vrede het grootste, toen de Oslo Vredesakkoorden werden afgesloten. Israël en de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO erkenden elkaar, voor het eerst. Israël zou zich terugtrekken uit de bezette Palestijnse gebieden en de Palestijnen zouden zelfbestuur krijgen.
Uiteindelijk is het nooit gelukt om dat uit te voeren. De uitbreiding van de illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever maken het nog moeilijker om ooit een Palestijnse staat te stichten.
Israël niet te spreken over erkenning
De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO noemt de beslissing "een historisch moment", maar Israël is minder euforisch over de aankondiging.
In een reactie heeft de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz gezegd dat hij de Israëlische ambassadeurs in Ierland en Noorwegen "voor overleg" teruggeroepen heeft. "Vandaag stuur ik een duidelijke boodschap naar Ierland en Noorwegen: Israël zal niet zwijgen over deze kwestie", zegt minister Katz.
Hij wil de ambassadeurs van Spanje, Ierland en Noorwegen in Israël ook op het matje roepen om naar een video te kijken van "de brutale en wrede kidnapping van onze dochters". Volgens Katz moet dat "de misplaatste beslissing van hun regeringen benadrukken".
"Israël is heel erg boos", legt VRT NWS-buitenlandjournalist Inge Vrancken uit. "De beslissing heeft vooral een juridische impact. Als je als land beslist om Palestina als staat te erkennen, dan zeg je eigenlijk dat Palestina een gelijkwaardige partner is aan Israël. Dat is belangrijk als er eventueel ooit vredesgesprekken zullen komen, dan zitten ze als gelijkwaardige partners rond de tafel."
"Israëlisch premier Netanyahu zegt dat het alleen aan Israël is om met de Palestijnse leiders te onderhandelen, maar dat gebeurt dus niet. Een heel felle reactie kwam er ook van de extreemrechtse minister van Financiën Bezalel Smotrich. Hij vraagt aan Netanyahu om echt strafmaatregelen op te leggen aan de Palestijnse Autoriteit, om de kraan van financiële middelen dicht te draaien."
"Hij zegt ook dat ze tienduizenden huizen moeten bouwen in nieuwe Israëlische kolonies op de Westelijke Jordaanoever. Per land dat de Palestijnse staat unilateraal erkent, moeten er nieuwe kolonies komen. Felle reacties dus waarmee je voelt dat dit Israël echt wel pijn doet."
Lof uit Midden-Oosten
Saudi-Arabië, Qatar en Jordanië hebben lof voor de beslissing van Ierland, Noorwegen en Spanje om de Palestijnse staat te erkennen. Volgens de Saudi's "bevestigt dat de internationale consensus over het inherente recht van het Palestijnse volk op zelfbeschikking".
Jordanië spreekt over een "belangrijke en essentiële stap naar een Tweestatenoplossing".
Deze Europese landen erkennen momenteel de Palestijnse Staat:
- Bulgarije
- Polen
- Tsjechië
- Roemenië
- Slovakije
- Hongarije
- Cyprus
- Zweden
Wereldwijd hebben meer dan 140 landen Palestina ondertussen erkend als staat.
Joe Biden meent dan weer dat een Palestijnse staat via rechtstreekse onderhandelingen tussen de betrokken partijen" tot stand moet komen, "niet via een unilaterale erkenning". Dat zegt een woordvoerster van het Witte Huis.
Wat doet België?
België erkent de Palestijnse Staat voorlopig nog niet. De kern van de federale regering stelt, zoals verwacht, de beslissing over een eventuele Belgische erkenning van de Palestijnse staat uit. Onder meer premier De Croo (Open VLD) en minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) zeiden eerder op de dag al dat de timing niet goed zit.
"Het was een heel serene vergadering van de kern", zei Lahbib bij buitenkomst. "Wij zijn voorstander van een Tweestatenoplossing. We willen nu verder werken en dit momentum grijpen, zeker nu we voorzitter zijn van de EU, om te bemiddelen om tot een oplossing te komen. Drie Europese landen hebben een belangrijke stap gezet, andere hebben meer vragen."
Vicepremier Petra De Sutter (Groen) wil alvast dat ons land het voorbeeld van Noorwegen, Spanje en Ierland volgt.
"Vooral de liberalen staan op de rem", zegt VRT NWS-Wetstraatjournalist Anne Vanrenterghem in het VRT NWS Journaal. "Bij de MR willen ze nog wat wachten om een neutrale onderhandelingspositie te kunnen houden en meerdere landen te kunnen overtuigen om zo meer impact hebben op de situatie van de Palestijnen."