Zijn winterbanden nu nuttig of niet?

Wat maakt een winterband ‘winters’?

“Het grootste verschil vind je in de hardheid van de gebruikte rubbers”, vertelt Steve Mestdagh, verantwoordelijke voor de bandentests van Test-Aankoop. “De mix van verschillende rubbers in een winterband is zachter dan die in zomer of een zogenaamde vierseizoenenband. Op die manier blijft een winterband zacht genoeg bij lage temperaturen om genoeg grip te behouden op het wegdek. Ook qua profiel zijn ze anders. Ze hebben andere groeven en een specifieke lamellenstructuur - de lange dunne groeven op een band - die beter presteert bij sneeuw of ijzel.”

“In ons Belgisch klimaat haal je geen voordeel uit winterbanden”, klinkt het vaak. Klopt dat?

Experts zijn het erover eens: een winterband presteert beter vanaf een buitentemperatuur van minder dan 7 graden, zelfs als er geen neerslag is gevallen. Volgens het KMI werden de afgelopen 365 dagen in Ukkel 60 dagen gemeten met een maximum luchttemperatuur van 7 graden, zuidelijker in ons land zijn dat zelfs 80 dagen. We veel de baan op moet, ziet zijn setje winterbanden wel degelijk renderen.

Hoe groot is het verschil met een gewone band?

“Het staat buiten kijf dat winterbanden beter presteren in winterse omstandigheden”, vertelt Steve Mestdagh. “Een band is steeds een compromis tussen verschillende kenmerken. Zo kan een fabrikant inzetten op pakweg de ‘remafstand op droog wegdek’ of, maar dat gaat dan weer ten koste van de levensduur. Het is al moeilijk om een band te maken die aan alle eisen van de winter voldoet, laat staan dat je er een kan maken die alle seizoenen top is.”

Bij winterbanden van goede kwaliteit kan het verschil in remafstand met zomerbanden op een ijzige ondergrond spectaculair oplopen, zo blijkt uit tests. Volgens VAB is je remafstand met een snelheid van 50 km/u op ‘verharde sneeuw’ maar liefst 37 meter langer met zomerbanden dan met winterbanden.

Omstandigheid	Temperatuur	Snelheid	verschil in remafstand
ijs	-5 °C	30 km/h	Zomerband +13 meter
Verharde sneeuw	-5 °C	50 km/h	Zomerband +37 meter
Nat wegdek	+2 °C	90 km/h	Zomerband +11 meter
Nat wegdek	+6 °C	90 km/h	Zomerband +4 meter
Droog wegdek	+5 °C	100 km/h	Winterband +2 meter
Droog Wegdek	+20 °C	100 km/h	Winterband +5 meter
			Bron: VAB 2017

Zijn winterbanden hun kostprijs wel waard?

Winterbanden zijn, met een gemiddeld prijskaartje van 400 euro, niet goedkoop. Maar als je twee sets banden hebt, gaan die ook twee maal zo lang mee. Als je één set ‘op rijdt’ in drie jaar tijd, zal je met twee sets zes jaar doorkomen. Je moet ze natuurlijk wel goed bewaren en de kosten van installatie per jaar meerekenen.

Hoe kies je de juiste winterbanden? Welke zeker niet?

“Er bestaat een Europees kwaliteitslabel. Dat krijgt een band op basis van twee parameters, grip op nat wegdek en brandstofefficiëntie”, aldus Mestdagh. “Door te focussen op die twee eigenschappen is het voor fabrikanten niet moeilijk om een ‘goede’ band te maken. In werkelijkheid zijn veel meer factoren van belang. Remafstand op droog, nat, bevroren wegdek. Die categorieën delen we dan weer in remafstand, aquaplaning op recht wegdek, in een bocht en nog veel meer.”

Uit eerdere tests van Test-Aankoop blijkt dat de goedkoopste winterbanden vaak onvoldoende presteren en zelfs gevaarlijk zijn, vooral op nat en droog wegdek. Sterker nog: twee sets winterbanden voldoen absoluut niet. Het betreft de ‘Semperit Master-Grip 2’ en de ‘Nankang Snow SV-2’.

“In de kleinste bandenmaat presteert de Semperit Master-Grip 2 bijvoorbeeld bijzonder slecht op een droog wegdek”, klink het bij Test-Aankoop. “Zo’n band hoort echt niet op de markt thuis. In de grootste bandenmaat valt de Nankang Snow SV-2 eveneens op door zijn schandalig lange remafstand op een nat wegdek. Hij heeft maar liefst 10 meter meer nodig dan de beste band om op een natte ondergrond te vertragen van 80 tot 20 km/uur.”

De consumentenorganisatie schuwt de harde woorden niet. “Die afstand kan het verschil maken tussen leven en dood als er bij regenweer een onverwacht obstakel voor de auto opduikt. Wij vinden dit dan ook een cruciaal criterium. In onze contreien krijgen we in de herfst en de winter immers vaker te maken met natte dan met besneeuwde of beijzelde wegen. Toch hebben deze twee modellen ook het Europees bandenlabel gekregen, wat weer maar eens bewijst dat dit geen betrouwbare indicatie geeft.”

Kan je met winterbanden sneller rijden?

Winterbanden zijn effectief, maar bieden geen feilloze garantie tegen ongevallen bij winters weer. Veelal krijgen automobilisten een vals gevoel van veiligheid. Volgens VIAS is er te weinig onderzoek, en al zeker niet in ons land, om te concluderen dat winterbanden de kans op een ongeval verkleinen. “Maar uit Duits onderzoek blijkt dat voertuigen met winterbanden in winterse omstandigheden tot ongeveer de helft (54,2%) minder vaak betrokken zijn bij ongevallen waarbij grip op de weg vermoedelijk een rol speelde”, klinkt het.

Even belangrijk is de profieldiepte en bandenspanning van banden. “Uit datzelfde onderzoek blijkt dat in 34% van alle ongevallen waarbij een voertuig de grip op de weg verloor de profieldiepte van de banden minder van de wettelijk voorgeschreven 1,6 mm was en dat in 50% van al deze ongevallen de bandendruk meer dan 10% te laag of meer dan 25% te hoog was.”

Moeten winterbanden verplicht worden?

De chaos op de baan maandag heeft de discussie over een eventuele verplichting van winterbanden weer aangewakkerd. In veel Europese landen zoals Oostenrijk, Italië, Zweden en Noorwegen is het tijdens de wintermaanden verplicht om met winterbanden te rijden. In landen als Duitsland, Frankrijk, en Zwitserland geldt die verplichting zodra het kouder wordt en/of vriest. VIAS, het vroege BIVV, is niet te vinden voor zo’n verplichting. Ook federaal minister van Mobiliteit François Bellot (MR) is geen voorstander. Volgens hem is de sneeuwval van de afgelopen dagen uitzonderlijk.