'The Return' van Kamaal Williams: de jazzpolitie een neus gezet

Wij kennen lieden die in een kramp schieten en naar vlijmscherp keukengerei grijpen wanneer de muziek van Kamaal Williams als jazz wordt bestempeld. Dat heb je met die extreem gemuteerde bastaardvormen anno 2018. Jazz heeft zich in die mate in de bloedbanen van populaire genres als pop, funk, soul, r&b, hiphop en electronica genesteld, als een virus haast, dat er wel een Muziekpolitie moest opstaan om al die wild experimenterende jonkies op de krijtlijnen te wijzen.

Nu zal ruwe bolster Williams zoiets niet aan zijn hart laten komen en waarschijnlijk een welgemikte “sod off!” richting bovenvermelde betuttelende critici flikkeren. Met drummer Yussef Dayes, zijn kompaan in het wonderlijke, te vroeg ter ziele gegane Yussef Kamaal, walste Williams al vrolijk over de genregrenzen heen. Hun twee jaar geleden verschenen, uitmuntende album Black Focus, klikte funk, soul, dub, fusion, psychedelica, instrumentale hiphop en freejazz als Legoblokjes in elkaar, met een zorgeloosheid die ontroerde.

On the one

The Return out zich onbeschroomd als een vervolg op Black Focus. Het artwork is gelijkaardig, Williams doopte zijn platenlabel zelfs Black Focus en stilistisch verschillen de platen niet drastisch van elkaar. Toegegeven, we missen de overrompelende, mathematische grooves van Dayes die hier worden vervangen door een vereenvoudigde, maar daarom niet minder beklijvende drumstijl. Wat rest zal de fans van freaky, kosmisch verantwoorde millennial funk à la STUFF., Thundercat en Terrace Martin naar de zevende hemel katapulteren.

Toen wij een aantal weken geleden Kamaal Williams in Het Depot in Leuven deze nieuwe composities zagen bewerken, sprak de chemie tussen de keyboardtovenaar en zijn bassist Pete Martin en drummer Mcknasty boekdelen: drie Londense topmuzikanten die elkaar niet alleen de vrijheid gunden om roekeloos te improviseren maar die ook bij momenten genadeloos “on the one” zaten - de funk ingesnoerd, de zotheid beteugeld. Trouwens, een drummer die zichzelf Mcknasty noemt, mag van ons altijd op de koffie komen. Mclovin uit Superbad zal er ook bij zijn.

Tweespalt

Tussen Williams’ merkwaardige hippiespeak in (“Jullie maken eveneens deel uit van dit verhaal als wij” - Nee, Kamaal,  jij bent de dude die speelt als Herbie Hancock, niet wij!), strooide de man met opvallend veel lof voor de Britse acid jazz-scene van de jaren negentig, waaraan hij zich kennelijk erg schatplichtig voelt. “Zonder Jamiroquoi, Young Disciples en Brand New Heavies hadden wij dit nooit kunnen doen”, klonk het in Leuven.

In die tweespalt schuilt een deel van Kamaal Williams’ geheim. Op The Return klampt zijn trio zich hardnekkig vast aan de poppy seventiesfunk die ook klassieke albums van Roy Ayers en Quincy Jones sierde, maar de lads wagen zich even onvervaard aan langgerekte psychedelische experimenten vol troebele, meanderende keys die als zeepbellen naar nergens dwarrelen.

Zonder notenneukerij

Onze favorieten? De soepele, in kittige wahwahs gedompelde acid jazz van ‘Broken Theme’, ‘Catch The Loop’ dat met een akoestisch instrumentarium de hoogdagen van de Londense dubstep in gedachten roept, het Stevie Wonder-achtige ‘High Roller’ met zijn kokette basje en ook ‘Rhythm Commission’ waarin disco, salsoul, hiphop en fusion samen onder de douche belanden. 

Williams toont zich virtuoos in het schuwen van de virtuositeit. Hij beperkt het doelloze notenneuken tot een minimum, zet zijn fenomenale cadans haast achteloos in de verf en laat zijn kompanen schitteren daar waar nodig. Grooven als een motherfucker, noemden Herbie en Quincy dat in de seventies na een reefertje of twee.

Eind augustus kan u dit trio zien freaken in het Brusselse Warandepark op het festival Feeërieën. Afspraak links vooraan, ver uit de buurt van de zich peinzend over de kin strijkende jazzpolitie.

The Return is nu uit op Black Focus