Alle verontwaardiging ten spijt: opgesloten kinderen zijn geen idee van Francken

"Kinderen opsluiten doet niemand graag, dit is geen maatregel die ik voor mijn plezier neem. Wie dat denkt of beweert, weet niets van me. Toch is het in bepaalde gevallen noodzakelijk." 

Met die zin begint staatssecretaris voor Asiel en Migratie Francken zijn verdediging van de gesloten woonunits voor gezinnen in Steenokkerzeel. Hij schreef zijn betoog neer op zijn blog op het moment dat het debat over de opsluiting van minderjarigen weer in alle hevigheid oplaaide. 

De aanleiding is het verblijf van het eerste gezin in een container op de terreinen van het gesloten centrum nabij de luchthaven van Zaventem. Een Servische familie verblijft er sinds dinsdag. Tal van ngo's en progressieve stemmen fulmineren tegen de woonunits, omdat detentie op vroege leeftijd kinderen met levenslange trauma's kan opzadelen. 

Politiek filosoof Bleri Lhesi noemde Francken zelfs "de poster boy van de normalisering van de onmenselijkheid". 

Europa tikte ons land al meermaals op de vingers over de praktijk. Het maakte dat de regering in 2008 stopte met de detentie van uitgewezen minderjarigen. De laatste veroordeling liep ons land op in juni van dit jaar, toen de Raad van Europa stelde “dat kinderen nooit opgesloten mogen worden vanwege de immigratiestatus van hun ouders".

Inconsequent

Wat weinigen weten, is dat Franckens beleid mogelijk is door een wet uit 2011, die applaus kreeg van links én rechts. Het wetsvoorstel werd ingediend door parlementslid Nahima Lanjri, de migratiespecialist van CD&V. In het wetsvoorstel stelt ze een verbod voor de opsluiting van kinderen voor, tenzij de asielinstanties niet anders kunnen. 

Gezinnen die zich niet aan de afspraken voor hun uitwijzing houden, moeten volgens die wet in uitzonderlijke omstandigheden naar een gesloten centrum, al geldt wel de absolute voorwaarde dat hun verblijf aangepast moet zijn aan hun specifieke noden. 

Het wetsvoorstel werd goedgekeurd in de plenaire op 16 november 2011, tijdens de regering van lopende zaken. De groenen, Vlaams Belang en PS stemden tegen. 

CD&V en haar Franstalige zusterpartij cdH schaarden zich, samen met de liberalen en sp.a, achter de wet. In Franstalig België krijgt cdH nu de volle laag vanwege haar inconsequente houding. In 2011 stemde Cathérine Fonck (cdH) voor het wetsvoorstel, nu tweette ze dat niets de opsluiting van een kind kan rechtvaardigen. Lanjri was gisteren niet bereikbaar voor commentaar.

Na de stemming in 2011 bleef de wet lang dode letter. De bevoegde staatssecretaris, Maggie De Block (Open Vld), maakte vooral gebruik van terugkeerwoningen. In die voormalige huizen van rijkswachters konden uitgeprocedeerde gezinnen verblijven tot al hun papieren voor hun terugvlucht in orde waren. Veel gezinnen verdwenen in die periode weer in de illegaliteit.

Sp.a is voor opsluiting kinderen

Ondanks het verzet van het linkse middenveld zit parlementslid Monica De Coninck (sp.a) op dezelfde lijn als in 2011. “We leven in een rechtsstaat. Als er een oordeel wordt uitgesproken, moet je dat naleven", zegt ze. 

Ze benadrukt wel dat de omstandigheden scherp in de gaten moeten worden gehouden. “Ik heb die units bezocht, en eerlijk gezegd: als alle gevangenissen in België er zo zouden uitzien, zou dat een stap vooruit zijn op het vlak van comfort en hygiëne. Doe je dit niet (het opsluiten van minderjarigen, red.), dan kun je niet anders dan verblijfspapieren geven aan iedereen die kinderen heeft. Maar dan zouden kinderen misbruikt worden om aan papieren te geraken."

De Coninck hamert er nog op dat uitgeprocedeerde asielzoekers veel eerder, vanaf het moment dat ze hun uitwijzingspapieren krijgen, begeleiding moeten krijgen. “Zo kunnen mensen niet zomaar van de radar verdwijnen.”